گیاه شوید و آشنایی با مراحل کاشت و برداشت آن
گیاه شوید با نام علمی Anethum graveolens dhi گیاهی یکساله و علفی است که از ارتفاع ۱۱ سانتی متر تا یک متر رشد می کند.
گیاه شوید
ساقه آن قائم، استوانه ای و بی کرک است. برگها سبز تیره و بی کرک و گلهای آن کوچک و زرد رنگ است و بصورت گروهی مانند چتر در انتهای شاخه گل دهنده قرار دارند که مخروطی شکل و به رنگ سفید می باشند.
میوه این گیاه بیضوی و مسطح به طول ۳ تا ۱ میلی متر و به عرض ۳ میلی متر و به رنگ قهوه ای شکلاتی روشن است. گل های ریز و زرد رنگ شوید با آنکه نوش کم تولید می کند ولی کم و بیش مورد بازدید زنبور عسل قرار می گیرند.
قسمت مورد استفاده این سبزی، میوه و برگ آن است. میوه ها فندقه و تخم مرغی شکل، به رنگ قهوه ای و چهار حجره ای، چهار فندقه و شیزوکارپ است. برگ شوید دارای اسانس دیگرمواد و تخم شوید دارای تانن یک ماده رزینی یک ماده چرب و اسانس روغنی فرار می باشد.
نیازهای رشدی شوید
- شوید نیازمند خاک هایی با متوسط بافت، حاصلخیز است.
- شوید حساس به شوری است.
- این گیاه تا شروع مرحله زایشی به سرما مقاوم است.
- بذور شوید در ۵ درجه سانتیگراد جوانه می زنند.
- گیاه شوید در دمای ۲۵ – ۲۰ درجه سانتیگراد بیشترین رشد را دارد.
آماده سازی زمین و کاشت شوید
شوید در غالب نقاط ایران پرورش می یابد. علاوه بر آن در نواحی مختلف ایران مانند تبریز، خراسان و غیره به صورت خودرو و نیمه خودرو یافت می شود.
زمین را در پائیز شخم می زنند و با کودهای دامی و شیمیایی فسفره و پتاسه تقویت می کنند. زمین مزبور را در اواخر اسفند تا اوایل فروردین ماه با دیسک و ماله آماده می سازند و به صورت کرت هایی به ابعاد ۵۰ × ۲۰ متر در می آورند.
بهترین موقع برای کاشت شوید در پایان فصل سرما است یعنی زمانی که متوسط دما ۱۰ – ۸ درجه سانتیگراد باشد.
عمق کاشت بذر شوید ۳ – ۱ سانتیمتر انتخاب می شود. شوید را با تراکم ۲۰ × ۱۰ سانتیمتر جهت برداشت اندام های رویشی و با تراکم ۵۰ × ۱۰ سانتیمتر برای بدست آوردن بذور کشت می کنند. مقدار بذر مصرفی شوید ۲۰ – ۱۰ کیلوگرم در هکتار است. دوره رویش شوید ۱۲۰ – ۱۰۰ روز است.
شوید به کودهای دامی به میزان ۳۰ – ۲۰ تن در هکتار نیازمند است.
کود ازته مورد نیاز ۱۰۰ – ۸۰ کیلوگرم است که باید در ۳ – ۲ نوبت به کار رود.
آبیاری شوید بلافاصله پس از کاشت بذر ضروی است و باید با دور آبیاری ۷ – ۵ روز انجام شود.
برداشت شوید
برداشت اندام های رویشی در خرداد تا اوایل تابستان انجام می گردد. برداشت بذر شوید با دست و از اواخر تیر ماه امکان پذیر است.
برگ های برداشت شده را بلافاصله در سایه خشک می کنند و گرنه سیاه یا زرد می شوند. عملکرد اندام های رویشی تازه ۲۵ – ۲۰ تن در هکتار است که از آنها حدود ۸۰ کیلوگرم اسانس حاصل می گردد.
مطالب مرتبط:
گیاه دارویی رازیانه از کاشت تا برداشت
همه چیز در مورد گیاه پر سود آلوئه ورا
گیاه بادمجان و آشنایی با کاشت ،داشت و برداشت آن
خواص درمانی
برگ شوید طبیعتی گرم و خشک دارد. میوه شوید دارای اثرات درمانی مشابه رازیانه و زیره سیاه است و اثر نیرودهنده، مقوی معده، هضم کننده غذا، بادشکن، مدر، ضد تشنج، رفع استفراغ، آرام کننده و زیاد کننده ترشحات شیر را دارد.
اسانس روغنی آن ضد انگل قوی می باشد هم چنین دم کرده تخم شوید مقوی معده و باد شکن است. برای تسکین درد معده، رفع دل پیچه اطفال، رفع کم شدگی شیر زنان وبر طرف کردن بی خوابی اث مفید دارد.
در استعمال خارجی اثر نرم کننده و التیام دهنده دارد. ولی بیشتر در مصارف داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و استعمال میوه شوید در فرمول تهیه بعضی از فرآورده های ضد نفخ کودکان شیرخوار وارد می شود در تغذیه به عنوان طعم دهنده و نیز مصلح برخی از غذاها با طبیعتی سرد از جمله ماهی و برنج می باشد.
