بیماری پژمردگی فوزاریومی گیاهان
بیماری پژمردگی فوزاریومی از طریق خاک منتقل میشود و به انواع مختلف گیاهان از گیاهان زینتی گرفته تا سبزیجات و محصولات کشاورزی، حمله میکند .
بیماری پژمردگی فوزاریومی
پژمردگی فوزاریومی یا بوته میری یکی از بیماری های قارچی است که در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
گونه های فوزاریومی که باعث پژمردگی آوندی در کدوئیان در مناطق مختلف دنیا می شوند که در ایران گونه F. oxysporum از اهمیت خاصی برخوردار است.
این گونه بیماری ها در اثر فعالیت قارچ فوزاریوم در بافت های آوندهای چوبی گیاه ایجاد می شود و باعث از بین رفتن گیاه و خسارت به محصول می شود.
قارچهای فوزاریوم مقاوم هستند و بر هر گیاهی که از طریق خاک به آن آلوده شود، تاثیر میگذارند.
علایم بیماری پژمردگی فوزاریومی
این قارچ ها بسته به نوع میزبان علائم اختصاصی نشان می دهند. در برخی موارد، گیاهچه ها دچار پژمردگی می شوند که با زردی برگ ها همراه است. در گیاهان بالغ تر، علائم پژمردگی خفیف تری در قسمت هایی از گیاه پدیدار می شود که معولا در ساعات گرم طول روز اتفاق می افتد.
زرد شدن برگها معمولا در یک سمت گیاه رخ می دهد. در برش های طولی از بافت ساقه گیاه، رنگ قهوه ای متمایل به قرمز ابتدا در قاعده ساقه و سپس در قسمت های بالاتر مشاهده می شود.
عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی
قارچ عامل پژمردگی فوزاریومی در بافت های آوندی گیاه میزبان توسعه می یابد و نقل و انتقال و آب و مواد معدنی را مختل می سازد. گیاهان معمولا به طور مستقیم از نوک ریشه ها و یا زخم های ایجاد شده در سطح آنان، آلوده شوند. زمانی که قارچ در یک منطقه مستقر شد؛ می تواند برای چندین سال در آنجا فعالیت داشته باشد.
سایر مطالب:
بیماری زردشدن بوته کلم یا پژمردگی فوزاریومی
درباره عارضه پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا یا زردی
کنترل و مدیریت بیماری پژمردگی فوزاریومی
کنترل ارگانیک
چندین عامل کنترل بیولوژیک شامل باکتری ها و نژادهای غیر بیماری زای Fusarium oxysporum می توانند برای کنترل این بیماری مورد استفاده قرار گیرند. این نژادهای غیر بیماری زا با بیمارگر به رقابت می پردازند؛ بنابراین در برخی گیاهان از آنها برای کنترل این بیماری استفاده می شود.
همچنین قارچ Trichoderma viride نیز به منظور ضدعفونی بذور با نسبت ۱۰ گرم در کیلوگرم بذر، مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از خاک ها از رشد قارچ فوزاریوم جلوگیری می کنند. تنظیم اسیدیته (PH) خاک بین ۶/۵ تا ۷ و استفاده از کودهای نیتراته به جای کودهای آمونیومی، می تواند شدت این بیماری را کاهش دهد.
کنترل شیمیایی
کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. استفاده از قارچکش های فعال در خاک نیز در صورت عدم وجود راهکار بهتر، توصیه می شود. خیس کردن خاک با محلول اکسی کلرید مس با نسبت ۳ گرم بر لیتر آب پیش از کاشت بذرها یا نشاها، موثر می باشد.
اقدامات پیشگیرانه
- تنظیم اسیدیته خاک بین ۶/۵ تا ۷ و استفاده از کودهای نیتراته به جای کودهای آمونیومی.
- استفاده از ارقام مقاوم.
- بازرسی منظم مزرعه برای مشاهده علائم.
- حذف گیاهان آلوده از مزرعه.
- تمیز نگه داشتن تجهیزات کشاورزی بویژه زمانی که این تجهیزات در مزراع دیگر استفاده شده اند.
- اجتناب از آسیب رساندن به گیاهان در حین عملیات کشاورزی.
- رعایت تناسب در مصرف کودها بویژه کودهای پتاسیمی.
- زیر خاک کردن بقایا بوسیله شخم و سوزاندن آنها پس از برداشت محصول.
- پوشاندن محل های آلودگی با نایلون سیاه در زیر نور کامل آفتاب به مدت یک ماه به منظور از بین بردن قارچها.
- اجرای تناوب ۵ تا ۷ ساله با گیاهان غیر میزبان برای کاهش میزان اینوکولوم قارچ.
