بیماری پژمردگی فوزاریومی کنجد
بیماری پژمردگی فوزاریومی کنجد باعث خسارت به بذر، گیاهچه، ریشه، ساقه و اندام‌های هوایی شده و منجر به کاهش عملکرد دانه می‌شوند. یکی از عوامل محدودکننده کشت کنجد، بیماری پژمردگی فوزاریومی است.
بیماری پژمردگی فوزاریومی کنجد
با توجه به خاکزاد بودن بیماری، استفاده از بذر سالم، رعایت بهداشت مزرعه، رعایت تناوب زراعی با غلات، کشت مکانیزه و ردیفی به جای کرتی، آبیاری تحت فشار، کودهای بیولوژیک حاوی باکترهای محرک رشد و عوامل آنتاگونیست تریکودرما (با فرم تجاری تریکودرمین بی) به صورت بذرمال و یا کاربرد خاکی ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار، کاشت ارقام مقاوم تا متحمل و چند شاخه مانند هلیل، مینا و توده محلی آسفیج بهاباد، باعث کاهش خسارت می‌شوند.
علایم بیماری پژمردگی فوزاریومی کنجد
عالئم بیماری پژمردگی کنجد ابتدا در برگ‌های پائینی ظاهر می‌شود و به تدریج زردی، پژمردگی برگ‌ها و در موارد شدید ریزش برگ، خمیدگی و سپس مرگ اتفاق می‌افتد.
آوندها از قسمت ریشه به سمت بالا قهوه‌ای می‌شوند.
زرد شدن برگ‌ها، از اولین علائم قابل رؤیت بیماری در مزرعه است. اگر بیماری در زمان بلوغ گیاه رخ‌دهد، تنها برگ‌های یک سمت آن ریزش می‌کنند.
در این بیماری آوندهای گیاه از درون ساقه و ریشه قهوه‌ای و سپس سیاه می‌شوند و نهایتا می‌پوسند. علائم این بیماری در غلاف‌ها و دانه‌ها نیز مشاهده می‌شود.
ازبین‌رفتن آوند در این بیماری عملکرد کنجد را بسیار کاهش می‌دهد.
سایر مطالب:
همه چیز در مورد آفت زنجره کنجد
درباره بیماری گل سبزی یا فیلودی کنجد بیشتر بدانیم!
کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی کنجد
۱-استفاده از بذر سالم، گواهی شده و ضدعفونی شده با یکی از سموم مجاز مانند کاربندازیم یک در هزار (با نام تجاری باویستین ۵۰%WP)، ایپرودیون + باویستین یک تا دو در هزار (با نام تجاری رورال ـ تی اس (%۵۲.۵WP ) باعث کاهش خسارت بیماری به‌ویژه در مراحل اولیه کاشت می‌شود.
۲-جایگزین نمودن کشت کرتی با کاشت ردیفی و مکانیزه توصیه می‌گردد. این روش ضمن کاهش مصرف آب، باعث کاهش رطوبت خاک شده و منجر به کاهش شدت بیماری می‌شود.
۳-استفاده از روش آبیاری تحت فشار به‌جای آبیاری غرقابی باعث کاهش شدت بیماری می‌شود.
۴-جمع آوری و انهدام بوته‌های آلوده و رعایت بهداشت مزرعه باعث کاهش منبع آلودگی خواهد شد.
۵-رعایت تناوب زراعی (حداقل دو تا سه ساله) با غلات مانند گندم و ذرت باعث کاهش منبع آلودگی می‌شود.
۶-اضافه کردن کودهای بیولوژیک به خاک، و استفاده از فارچ آنتاگونیست تریکودرما (فرم تجاری تریکودرمین بی) به صورت بذرمال و یا کاربرد خاکی ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار در کنترل این بیماری موثرند.
۷-در خاک سبک و شنی خسارت بیشتر است. لذا اضافه نمودن کود دامی و آلی (میزان مصرف بر اساس آزمایش خاک در هر منطقه باشد) ضمن بهبود حاصلخیزی خاک، باعث کاهش خسارت بیماری می‌شود. بالا بودن دمای خاک در عمق ۵ تا ۱۰ سانتی‌متری و تنش خشکی و وجود آلودگی همزمان با قارچ ماکروفومینا باعث افزایش خسارت می‌شود. لذا در صورت وجود بیماری مذکور، توصیه می‌شود کنترل همزمان صورت پذیرد.
۸-استفاده از ارقام مقاوم و چند شاخه، باعث کاهش خسارت بیماری می‌شود. لذا جهت کاهش خسارت بیماری، توصیه می‌شود ارقام متحمل تا مقاوم متوسط در هر منطقه کشت شوند.
کنترل شیمیایی
کنترل شیمیایی بیماری بخصوص در کشت‌های غرقابی دشوار، هزینه‌بر و کم‌اثر است. در صورت وجود آبیاری تحت فشار استفاده از سموم کاربندازیم (با نام تجاری باویستین ۵۰% wp) ایپرودیون + باویستین (با نام تجاری رورال ـ تی اس (%۵۲.۵WP) به میزان دو کیلوگرم در هکتار و یا قارچکش متالاکسیل+ فلودیوکسانیل (مالوین ۳.۵ درصد به میزان ۲.۵ تا ۳ لیتر در هکتار) ۴۰ تا ۵۰ روز بعد از کاشت و تکرار به فاصله یک‌ماه تا حدودی باعث کاهش شدت بیماری می‌شود.
