آشنایی و معرفی با انواع آبیاری یونجه
در آبیاری یونجه حتما باید توجه داشت از آب با کیفیت خوب (EC و pH مناسب) استفاده شود. در غیر این صورت شاهد افت شدید عملکرد و کیفیت محصول خواهیم بود.
آبیاری یونجه
یکی از مهمترین چالشها در کشت یونجه، آبیاری صحیح آن میباشد. اگرچه گیاه یونجه به علت داشتن ریشهی عمیق، نسبت به کم آبی مقاوم است، اما آبیاری اصولی آن میتواند تاثیر زیادی در رشد گیاه و افزایش تناژ محصول داشته باشد. لذا برای افزایش بازدهی محصول و زمین کشاورزی، توجه به آبیاری این محصول، حائز اهمیت است.
برای دانستن اصول آبیاری صحیح یونجه نیاز دارید تا در خصوص محصول، نیاز آبی و آبیاری، شرایط ریشه، استرس آبی، آب و هوا و انواع روشهای آبیاری یونجه اطلاعات کافی داشته باشید.
روشهای مختلف آبیاری یونجه
۱- آبیاری غرقابی
روش متداولی است که کشاورزان به خوبی با آن آشنا هستند. بعد از تثبیت بوتههای یونجه ابیاری وی یکی از بهترین روشهای آبیاری یونجه است و کشاورزان از آن استقبال میکنند. علت پذیرش آن از زمین وجود شیبهای غیریکنواخت و کم و بیش زیاد در اراضی کشاورزی است که در چنین شرایطی با کرت بندی یونجه آب از کرتی به کرت دیگر هدایت میشود.
نکته مهم در این نوع آبیاری این است که نبایستی آب به مدت طولانی راکد بماند زیرا سبب خفگی بوتههای یونجه میشود. عیب عمده آبیاری غرقابی در اوایل کاشت یونجه است به خاطر اینکه در این زمان به علت سله بستن، بذرها جوانه زده نمیتوانند از سطح خاک بیرون آیند. باید توجه داشت در چنین شرایطی بعد از گاورو شدن زمین حتماً آبیاری دوم انجام شود تا سله بستن مشکلی را برای یونجه بوجود نیاورد.
۲- آبیاری ردیفی
به منظور جلوگیری از سله بستن هنگام جوانه زدن و سبز شدن دانههای یونجه امروزه این روش آبیاری انجام میشود. (شکل ۱۶-۳) برای این منظور آب در ردیفهای ایجاد شده جریان یافته به طوری که روی پشتهها سوار نمیشود. در این روش به تدریج آب از ردیفها به پشتهها نشت کرده و سبب خیس شدن کامل پشته میشود که اصطلاحاً به آن سیاه شدن میگویند.
آبیاری ردیفی یا نشتی در مزارعی انجام میگیرد که زمین تخت و مسطح باشد. در این حالت به علت مسطح بودن زمین و نیز شیب مناسب آبیاری، دیگر نیازی به کرت بندی نیست در این حالت قطعات کاشت شده ردیفی است و انتخاب طول آن بستگی به ساختمان خاک دارد.
به طور کلی طول آن از پنجاه تا ۱۵۰ متر متغیر است. این روش آبیاری در سبز شدن یکنواخت و صرفه جویی آب بسیار موثر بوده و با توجه به اینکه یونجه، زراعتی چندساله است بعدا به علت حرکت ماشین آلات برداشت، ردیفها پر شده و به آبیاری غرقابی تبدیل میشود.
سایر مطالب:
آفت زنبور بذرخوار یونجه
زمان و مراحل کوددهی یونجه
آفات و بیماری های مهم یونجه و چگونگی کنترل آن ها
۳- آبیاری بارانی
این روش در اراضی شیب دار که امکان آبیاری غرقابی یا ردیفی نیست روش کارآمدی است و تنها روش آبیاری میتواند باشد. آبیاری بارانی با حفظ رطوبت خاک در سبز شدن بذور یونجه بیش از دو روش قبلی موثر است. از طرف دیگر در این روش آب بیشتر صرفه جویی شده و با توجه بهاینکهایران در منطقه خشکی از دنیا واقع شده است لذا صرفه جویی بیشتر جز اولویتهای بخش آب کشور به شمار میرود.
به طور کلی آبیاری بارانی در اراضی شیب دار ونیز در خاکهای سبک که ضریب نفوذپذیری خاک بالاست کارایی زیادی میتواند داشته باشد. اما عیب عمده آبیاری بارانی عدم نفوذ به اعماق خاک است که در نهایت باعث به عمل آمدن بوتههای ضعیف میشود. چنین بوتههایی در برابر عوامل زیان آور مانند علفهای هرز، آفات و بیماریها کمترین مقاومت را خواهند داشت. لذا توصیه میشود این روش در تلفیق با روشهای دیگر با فراهم آوردن شرایط آبیاری انجام گیرد.
۴- آبیاری زیرزمینی
در بعضی از کشورهای جهان با ایجاد کانال زیرزمینی و نصب لولههایی در عمق ۳۰- ۵/۳۷ سانتی متر زیر خاک، سطح خاک مرطوب نمیشود و در نتیجه به طور قابل توجهی تبخیر آب کاهش و کارایی آبیاری بهبود مییابد. فاصله لولهها بستگی به بافت خاک داشته ولی معمولاً ۱۵۰ تا ۲۴۰ سانتی متر است. تهویه کافی و استفاده از جریان تند آب برای جلوگیری از گرفتگی لولهها ضروری است.
ضدعفونی دورهای با اسید برای جلوگیری از رسوب گرفتگی و نیز ضدعفونی با کلر (برای حذف گرفتگی به علت رشد مواد بیولوژیک مانند باکتریهای لزج و جلبکها) لازم است. با نگهداری مناسب لولهها، چنین لولههایی میتواند با کارایی بالا به مدت ده تا بیست سال استفاده شود.
در این روش کنترل دقیق زمان و مقدار آبیاری، کارایی استفاده آب را بهبود بخشیده و به علت نیاز به کارگر کم به رغم هزینه اولیه بالای آبیاری یونجه، مورد توجه قرار گرفته است.
کارائی بالای این سیستمها آن را مخصوصاً در نواحی که آب آبیاری محدود است یا جاهایی که آب و انرژی جهت پمپ نمودن خیلی گران است، قابل استفاده نموده است.
شما میتوانید انواع بذر یونجه را از فروشگاه اینترنتی شاپ ثمر خریداری کنید.
۵-آبیاری قطره ای زیر سطحی
آبیاری قطرهای زیر سطحی (SDI) یک سیستم آبیاری کم فشار است که از خطوط لولههای قطره چکاندار تشکیل شده که در زیر خاک دفن میشوند.
راندمان کاربرد این روش بیش از ۹۰ درصد است و به این جهت یکی از روشهای آبیاری با کارایی بـالا محـسوب مـی شـود که در حال توسعه و جایگزینی با روشهای سنتی است. در حال حاضر کمتر از ۱ درصد از زمینهای یونجه با این روش آبیاری میشوند اما اشتیاق کشاورزان به انتخاب این روش نسبت به گذشته رشد چشمگیری داشته است و گزارشها از موفق بودن این روش حکایت دارد.
از مزایای آبیاری زیر سطحی می توان به کاهش مصرف و جلوگیری از تبخیر آب، آبیاری مستقیم ریشه، کاهش رسوب و املاح معدنی، کاهش نیروی کار و افزایش بازدهی اشاره کرد. در روش آبیاری زیرسطحی فقط خاک ریشه مرطوب میشود و بقیه قسمتهای زمین خشک میماند که این امر در جلوگیری از رشد علفهای هرز و همچنین تولید قارچ بسیار موثر است.