آشنایی با پرورش سبزیجات برگی
سبزیجات برگی گروهی از گیاهان هستند که از برگ آنها به عنوان سبزی خوردن و خورشی، استفاده غذایی می گردد.
سبزیجات برگی
این مدل سبزیجات به علت تامین انواع ویتامین، عناصر غذایی، فیبر و غیره اهمیت زیادی در تغذیه و سلامتی انسان دارند.
با توجه به تغییر شیوه زندگی در جامعه امروزی ضروری است جیره غذایی کم انرژی اما مفید داشته باشد. سبزیجات برگی به علت داشتن کالری کم و فیبر زیاد، مانع چاقی شده و از بیماریهای یبوست، دیابت و غیره پیشگیری می نمایند.
معرفی سبزیجات برگی
الف : سبزیجات برگی بهاره شامل: ریحان، تربچه،تره و غیره.
ب : سبزیجات برگی پائیزه شامل: شاهی،تره، جعفری، گشنیز، اسفناج، شنبلیله، تربچه، کاهو، کلم ، کرفس، نعناع و غیره.
تهیه بستر و کاشت سبزیجات
تهیه بستر مناسب کاشت تاثیر زیادی در افزایش کمی و کیفی سبزیجات دارد. بافت خاک زمین سبزیکاری بایستی متوسط، نفوذ پذیر و مواد آلی و غذائی زیادی داشته باشد.
برای اینکار ضروری است کود حیوانی گاوی و یا گوسفندی پوسیده ( که قبلا” در محلی- آب گرفته شده باشد ) به مقدار حدود 6-4 کیلو گرم در هر متر مربع، ۲-۱ کیلوگرم کود مرغی به زمین داده شود .
همچنین کود شیمیائی با توجه به نتیجه آزمون خاک در صورت کمبود به مقدار ۳۰-۴۰ گرم سولفات پتاسیم، ۳۰-۲۰ گرم سوپر فسفات تریپل، ۱۰-۵ گرم از کودهای میکرو به ازای هر یک متر مربع به خاک اضافه گردد و پس از آبیاری و گاو رو شدن شخم زده و قطعه بندی و تسطیح گردد.
ضمنا زمین انتخاب شده برای کاشت سبزیجات برگی بایستی عاری از علفهای هرز دائمی مانند مرغ و اویارسلام باشد.
سایر مطالب:
گیاه تره‌فرنگی و آشنایی با کاشت ،داشت و برداشت
آفات و بیماری های کاهو و چگونگی کنترل آن ها
کاشت سبزیجات برگی
زمان کشت مناسب سبزیجات پاییزه در هوای آزاد شهریور تا آبان ماه و برای محصولات بهاره اسفند و فروردین ماه است. زمان کشت خارج از فصل برای پیش رس کردن بر حسب نوع گیاه و نیاز بازار پاییز و زمستان می باشد.
سبزیجات برگی به روشهای مختلف قابل کشت هستند اما بذر پاشی بصورت درهم بیشترین عملکرد را دارد .
برای اینکار پس از مخلوط کردن بذر با مقداری ماسه آنها را بطور یکنواخت در سطح باغچه پاشیده و توسط شن کش مقداری زیر خاک برده می شود و یا اینکه روی بذر حدود یک سانتی متر ماسه بادی شیرین و یا کود حیوانی کاملا پوسیده پخش می گردد.
رعایت تناوب و آیش برای افزایش کمی و کیفی محصول ضروری.
مراقبتهای زراعی سبزیجات‌برگی
با توجه به اینکه سبزیجات گیاهان حساس هستند برای داشتن تولید مناسب بایستی به خوبی از آنها مراقبت شود از جمله آبیاری بسته به فصل هر ۱۰-۲ روز یک مرتبه، وجین علفهای هرز به طور مرتب، تنک بوته های اضافی، پخش کود اوره به صورت سرک به مقدار ۴۰ -۳۰ گرم در هر مترمربع به صورت تقسیط در چندین مرحله, مبارزه با آفات و بیماریها و سله شکنی.
سبزیجات برگی به علت اینکه چین داده و مرتب برداشت می شوند، آفات کمتری به آنها کمتر خسارت زده و نیازی به سمپاشی ندارند.
برداشت سبزیجات‌برگی
زمان برداشت بستگی به نوع سبزی دارد و از حدود ۲۵ روز پس از کاشت مانند شاهی، تربچه و چندین ماه مانند کلمها تا برداشت طول می کشد. اکثر سبزیجات برگی چین می دهند و پس از چند ماه به بذر می نشیند.
برای تداوم امکان برداشت سبزی ترد و تازه، لازم است به فاصله زمانی هر ۴-۲ هفته تا زمان مناسب بودن شرایط آب و هوایی، کشت آن تکرار شود.
برای برداشت در مرحله ای که برگ لطیف و شاداب است با قیچی، چاقو یا اره تیز برش می شود. در صورتی که کود ازته زیادی به مزرعه داده شده باشد، برای جلوگیری از تجمع نیترات ضروری است که برداشت بعد از ظهر انجام گیرد. همچنین سبزیجات برگی با کشیدن بوته با ریشه نیز برداشت می شوند.
اگر مقدار سبزی تولیدی از مصرف تازه خوری و بازار بیشتر باشد، می توان سبزیجاتی مانند جعفری، تره، نعناع، شوید، گشنیز، شنبلیله و غیره را در محل سایه روی پارچه تمیز پهن کرده و پس از خشک شدن قسمتها ی چوبی آن را حذف و برگهای خشک شده را بسته بندی نمود.
همچنین می توان به صورت خورد و منجمد شده در سردخانه نگهداری و برحسب نیاز بازار عرضه نمود. ضمنا ایجاد تعاونی جهت تامین نهاده ها, تبدیل به سایر فراورده ها، بازار یابی و بازاررسانی و فروش محصول ضروری است.
