بیماری باکتریایی زعفران
بیماری باکتریایی زعفران یکی از مهمترین بیماریهای باکتریایی خسارت زا روی زعفران می‌باشد. که توسط باکتری burkholderia gladioli pv. gladioli می‌شود. بیماری زایی این باکتری روی گلایول و زنبق هم به اثبات رسیده است.
خسارت بیماری باکتریایی زعفران
فصل رویش گیاه زعفران بسته به نوع اقلیم منطقه تقریبا از نیمه مهرماه شروع می شود. تقریبا تا اردیبهشت ماه و حداکثر خرداد ماه سال آینده ادامه دارد.
علائم خسارت بیماری باکتریایی زعفران (بورخلدریا گلادیولی) در طی فصل زمستان تقریبا بهمن ماه مزارع زعفران دچار زردی و خزان برگ ها قبل از موعد می‌شوند.
بورخلدریا گلادیولی عامل باکتریایی پوسیدگی نرم جوانه های تازه و همچنین برگ های تازه زعفران می‌باشد. روی برگ ها و پیاز زعفران ایجاد لکه کرده و در طی فصل زمستان باعث خزان قبل از موعد و زرد شدن برگ ها می شود. این عامل باکتریایی به شدت میزان گلدهی را کاهش می‌دهد.
علایم خسارت
بیماری، در طی فصل پاییز قبل از گلدهی شروع و علائم آن به صورت پوسیدگی غلاف سفید رنگ جوانه اولیه زعفران دیده می‌شود.
برخی پیازهایی که از زمین بیرون آورده می‌شوند دارای علائم پوسیدگی روی چمچه ( مجموعه برگ وگل زعفران که در یک پوشش یا غلاف سفیدرنگ قرار می‌گیرند) می‌باشند.
که بتدریج قهوه ای تا قرمز و باعث خشکیدگی و لهیدگی آن می‌شوند. این امر باعث می‌شود که گل های زعفران و برگ ها نتوانند از خاک بیرون آمده و در زیر خاک باقی می‌ماند. گاهی ساقه گل نیز می‌پوسد. عامل بیماری باعث کاهش گل و کاهش عملکرد می‌گردد.
مطالب مرتبط:
کم گل دادن زعفران و علت های آن
کنترل بیماری باکتریایی زعفران
با توجه به افزایش سطح زیرکشت زعفران در دو استان خراسان رضوی و استان خراسان جنوبی و جابه جایی پیاز از این مناطق به سایر استان های کشور، احتمال ورود، استقرار و گسترش این بیماری به سایر مناطق وجود دارد.
از این رو لازم می‌باشد. در طی فصل جابه جایی پیاز، بازرسی های لازم برای استفاده از پیازهای عاری از هر نوع بیماری انجام شود. نمونه های مشکوک به آلودگی برای کاشت استفاده نگردد
توصیه های قبل از کاشت زعفران
- در فصل جابه جایی پیاز، اطلاع رسانی کافی برای جلوگیری از توزیع پیازها از مناطق آلوده به سایر مناطق انجام شود.
- قبل از انتقال پیازها توصیه می‌گردد در مبداء پیازهای سالم و فاقد لکه های تیره انتخاب شوند. به عبارت دیگر، پیازهای سالم و عاری از بیماری، از مزارع غیرآلوده تهیه گردد.
- خاک گیری و پوشال گیری اطراف پیاز زعفران با استفاده از دستگاه سورتینگ توصیه می گردد. همچنین قبل از کاشت، سورت کردن پیازهای زعفران سالم از آلوده توصیه می‌شود. سلامت ظاهری پیاز ها باید مورد توجه قرار گیرد و فاقد هرگونه لکه، حفره، پوسیدگی باشند.
- در موقع حمل پیازها از مبداء تا مقصد، پیازها بوسیله کیسه های توری شکل یا جعبه های مناسب، بسته بندی و بلافاصله به مقصد و زمین اصلی منتقل و بلافاصله کاشته شوند. همچنین از انتقال فله ای پیازها به سایر مناطق خوداری شود.
- بیرون آوردن پیازها زعفران از داخل خاک، به صورت خشک (خشک کن) انجام گیرد. از آبیاری مزرعه قبل از کندن پیازها برای سهولت در کندن جدا خودداری شود. این پیازها به دلیل وجود رطوبت دچار خسارت پنهان شدیدی می‌شوند.
- پیازهای برداشت شده از زمین برای کشت مجدد باید در شرایط انباری مطلوب قرار گیرند. رطوبت و گرمای زیاد در انبارها باعث شدت آلودگی های پیاز زعفران می‌گردد.
- ﺧﺎک ﻫﺎی ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﻔﻆ ﺑﻴﺸﺘﺮ رﻃﻮﺑﺖ ﺷﺮاﻳﻂ زﻳﺴﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮی را ﺑﺮای رﺷﺪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﺴﺎرت زا ایجاد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ گردد ﺗﻬﻴﻪ ﭘﻴﺎز زﻋﻔﺮان از ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺎک ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮی صورت گیرد.
ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎ در زﻣﺎن ﻛﺎﺷﺖ زﻋﻔﺮان
- از زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﭘﻴﺎز ﺗﺎ ﻛﺎﺷﺖ در زﻣﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ (ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪی و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻄﻠﻮب) در ﺣﺪاﻗﻞ زﻣﺎن ﻣﻤﻜﻦ انجام شود، و از ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺷﺪن اﻳﻦ زﻣﺎن اﻛﻴﺪا ﺧﻮدداری ﺷﻮد.
- ﺑﺎﻛﺘﺮی ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎری از ﻃﺮﻳﻖ ﺧﺎک، آب آﺑﻴﺎری و ادوات ﻛﺸﺎورزی ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻧﺘﺸﺎر داشته. از اﻳﻦ رو ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن از ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺧﺎک آﻟﻮده ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی شود.
- ﭘﻴﺎزﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮای ﻛﺎﺷﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. باید دارای وزن ﺑﻴﺶ از ۸ ﮔﺮم و دارای ﺟﻮاﻧﻪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﺪون ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻛﺎﺷﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ردﻳﻒ ﻛﺎری (ﺗﺴﺒﻴﺤﻲ) ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ردﻳﻒ ﻫﺎ ۲۵ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ و روی ردﻳﻒ ﻫﺎ ۵ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎی زﻋﻔﺮان از ﻧﻮر و ﻓﻀﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮﻧﺪ.
- ﻣﻮﻗﻊ ﻛﺎﺷﺖ، ﻋﻤﻖ ﻛﺎﺷﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎک ۱۸ ﺗﺎ ۲۰ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻗﻠﻴﻢ، ﺳﺮﻣﺎی ﻣﺤﻴﻂ و ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺎک، ﻋﻤﻖ ﻛﺎﺷﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﻛﺎﺷﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮان آﺑﻴﺎری اﻧﺠﺎم نگردد. و آﺑﻴﺎری ﭘﺲ از ﻛﺎﺷﺖ، ﺑﻪ زﻣﺎن ﻣﺘﺪاول اوﻟﻴﻦ آﺑﻴﺎری ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﭘﺎﻳﻴﺰ ﻣﻮﻛﻮل ﺷﻮد.
- از آﺑﻴﺎری ﺑﻲ روﻳﻪ و ﺧﺎرج از ﻋﺮف ﻣﺰارع زﻋﻔﺮان خوداری شود. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از آﺑﻴﺎری ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ از ﻛﻮدﻫﺎی ازﺗﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد.
