آفت حلزون قهوه ای مرکبات و راه های کنترل آن
آفت حلزون قهوه ای Caucasotachea lencoranea Mouss در باغات مرکبات استان های ساحلی دریای مازندران فعالیت داشته، و تا الان از سایر نواحی مرکبات خیز کشور گزارش نشده است.
آفت حلزون قهوه ای مرکبات
این حلزون علاوه بر مرکبات، از برگ انواع درختان و درختچه های زینتی، سبزیجات و صیفی جات نیز تغذیه می‌کند.
مشخصات آفت حلزون قهوه ای مرکبات
صدف این حلزون (نرم تن) کوتاه، پهن با دیواره محکم و دارای شیارهای ضخیم می‌باشد. اندازه ی پیج صدف در مراحل اولیه رشد کوچک، صاف و درخشان است. و در مراحل آخر رشد به صورت برجسته و متورم می‌باشد.
رنگ صدف قهوه ای متمایل به زرد با پنج شیار قهوه ای تیره یا سیاه رنگ می باشد.
قطر صدف ۲۰ الی ۲۳ میلی متر و عرض آن ۲۹ الی ۳۴ میلی متر می باشد. دهانه ی صدف تقریبا مدور یا بیضی است. تخم حلزون اغلب کروی، سفید رنگ و به قطر حدود ۳ میلی متر می‌باشد.
مطالب مرتبط:
بیماری لکه قهوه ای آلترناریای مرکبات
بیولوژی حلزون قهوه ای
حلزون قهوه ای مرکبات از نظر تولید مثلی هرمافرودیت (موجودی که به‌طور طبیعی هر دو اندام تناسلی نر و ماده را داراست) می‌باشد.
اما هر حلزونی به تنهایی توانایی بارور کردن خود را ندارد. و نیاز به جفت گیری با دیگر حلزون دارد.
در این حالت هر دو حلزون بارور شده، و قادر به تخم ریزی هستند. تخمریزی اغلب در پاییز و در فاصله ۳ الی ۶ روز بعد از جفت گیری انجام می شود. این حلزون یک نسل در سال دارد.
حلزون برای تخمریزی لانه ای به عمق ۳ الی ۴ سانتی متر و به عمق یک سانتی متر در مکان های گرم و مرطوب، در خاک های خیلی نرم یا خاک برگ پوسیده ایجاد می کند.
بعد از تخمریزی روی لانه را با خاک می‌پوشاند.. که محل لانه ها به صورت برآمدگیهای کوچک از خاک های مجاور مشخص می‌باشد. تخم ها به صکل توده ای به هم چسبیده در دسته های با متوسط ۴۹/۵ عدد در داخل لانه قرار می گیرد.
تخم ها پس از طی شدن سرمای زمستان، در اوایل بهار تفریخ شده، و بیشترین تغذیه در این زمان می‌باشد. این حلزون در تابستان به علت گرمای زیاد به خواب رفته، و در پاییز با خنک شدن هوا، مجددا تغذیه ی خود را شروع کرده، وخسارت سنگینی به میوه های رسیده وارد می کنند.
پوره ها دارای صدفی کوچک می‌باشند. که به تدریج رشد کرده و به تعداد پیچ های صدف اضافه می‌شود. پس از دو سال به بلوغ می رسند. متوسط مدت تفریخ تخم ها ۲۴ روز و درصد باز شدن تخم ها ۹۳/۵ درصد می‌باشد.
خسارت آفت حلزون قهوه ای مرکبات
حلزون فعالیت شبانه داشته، و در سطح زمین روی گیاهان مختلف و روی شاخه و برگ درختان جابه جا شده و از پهنک برگ ها تغذیه می‌کند.
علایم خسارت
برگ
به صورت پاره گی و خوردگی های سوراخ مانند روی برگ ها دیده می‌شود.
میوه
روی میوه های رسیده به صورت خوردگی های سطحی و یا سوراخ های که کیفیت بازار پسندی را به شدت پایین می آورد.
در مواردی این حلزون از پوست تنه و شاخه درختان نیز تغذیه می کند.
کنترل آفت حلزون قهوه ای مرکبات
خسارت این حلزون ها در نهالستان ها و باغات مرکبات حایز اهمیت است. و اگر اقدامات کنترل در زمان مناسب انجام نشود. خسارت کاملا اقتصادی به باغات وارد می‌شود.
از انجایی که در تمام فصول سال به جز تابستان فعال هستند. مدیریت کنترل باید در طول فصل ها و در زمان مناسب صورت گیرد.
مبارزه مکانیکی
- جمع آوری و از بین بردن حلزون های باغ مرکبات در بسیار از موارد عملی و کار آمد می‌باشد.
- در صورتی گه سطح باغ عاری از وجود این جانور باشد. و احتمال آلودگی از حاشیه باغ وجود داشته باشد. استفاده از پوسته ی شالی، خاک اره و خاکستر از راهکارهای عملی جهت جلوگیری از ورود آن است. این روش برای باغات و نهالستان های کوچک بسیار عملی و مناسب می‌باشد.
مبارزه زراعی
۱-برای درختان باردهی که سرشاخه آن با زمین در تماس می‌باشد. از قیم استفاده می‌شود. این باغات به دلیل نزدیکی سر شاخه ها به زمین، حلزون ها به راحتی از طریق علف های هرز زیر سرشاخه ها خود را به بالای درخت می‌رساند. و به راحتی از میوه های رسیده تغذیه میکنند. ایجاد فاصله‌ی مناسب بین سر شاخه درختان و سطح زمین با استفاده از قیم، راهکار مناسبی می‌باشد.
۲- حذف علف هرز زیر چتر درختان و حذف بخشی از علف های بین ردیف ها و نه همه ی آنها. زیرا در صورت حذف تمام علف هرز ها، به دلیل نبودن غذای کافی برای نرم تنان سطح باغ به نهال ها و مرکبات حمله می کنند. در بعضی از مواقع دیده شده از پوست درختان تغذیه کردند.
مبارزه بیولوژیک
لاروهای کرم شب تاب از خانواده Lampyridae و لارو سوسک های کارابیده از مهمترین شکارگران این حلزون می‌باشد.
لارو این حشرات در فصل گرم مستقیما از این حلزون تغذیه می کنند. همچنین لارو برخی از مگس های خانواده سارکوفاژیده (Sarcophagidae) و سیومیزیده به عنوان انگل این جانور نقش مهمی در کاهش این آفت دارند. موثرترین و کارآمدترین دشمن حلزون ها پرندگان هستند.
اردک، غاز، بوقلمون و مرغ و خروس را با اعمال مدیریت مناسب می توان در کنترل کامل حلزون ها استفاده کرد. می توان هر سال با رها کردن ۱۰ تا ۱۵ اردک بومی در هکتار تمامی حلزون ها را در باغ کنترل کرد.
مبارزه شیمیایی
زمانی که مدیریت تلفیقی و مناسب در زمان خودش صورت نگیرد. و خسارت آن جدی شود. استفاده از طمعه مسموم آماده فریکول، متالدهاید و متالانجی توصیه می‌گردد.
- قبل از اقدام، شرایط جوی منطقه را بررسی کنید. که تا سه روز بعد از طمعه پاشی بارندگی نباشد.
- طمعه پاشی در صبح زود یا غروب صورت بگیرد.
- دقت لازم به عمل آید تا از استفاده بی رویه طمعه جلوگیری شود.
- در صورتی که تراکم حلزون ها در باغ زیاد می‌باشد بهتر است یک هفته بعد طمعه پاشی تکرار شود.
- در باغاتی که حلزون خود را به بالای درختان می رساند، طمعه پاشی روی درختان بعد از نشست شبنم شبانگاهی روی برگ ها انجام گردد. خیسی برگ ها باعث چسبیدن طعمه روی برگ ها، و در نتیجه تلفات بیشتر آفت می شود.
