آشنایی با پرورش گل لیسیانتوس
گل لیسیانتوس Lisianthus با نام علمی Eustonia grandiflora از تیره Gentianaceae نوع اصلاح شده یک گل وحشی آمریکای شمالی و بومی دشتهای نبراسکا، کلرادو و تگزاس می باشد.
گل لیسیانتوس
نام انواع وحشی آن زنگوله آبی است که از شکل گلهای آبی رنگ گونه های وحشی آن اقتباس گردیده، در منطقه غرب آمریکا نیز به آن جنتیانای دشتی گفته می شود.
کشت لیسیانتوس در سالهای اخیر بخصوص در ژاپن، بخاطر وجود ارقام بسیار زیبای آن در رنگ های متنوع و فرم های کم پر و پرپر افزایش یافته است. لیسیانتوس خصوصیات کیفی لازم و ایده آل برای یک گل شاخه بریده نظیر گل های جذاب و ماندگاری طولانی گل شاخه بریده را دار است.
اصلاح گران نیز کارهای جالبی بر روی رنگ گل و تولید انواع کم پر ویا پر پر آن انجام داده اند که باعث افزودن جذابیت آن گردیده. غالبا گلهای آن به دلیل شباهت زیاد با رز اشتباه گرفته می شوند.
کاشت گل لیسیانتوس
لیسیانتوس گیاهی است چند ساله که در اکثر موارد بعنوان یک گیاه یکساله کشت می شود بذر آن نسبتأ ریز (۱۹۰۰۰ بذر در هر گرم) بوده و کشت مستقیم آن در مزرعه مشکل می باشد.
به همین دلیل بذور معمولا در سینی نشاء کشت گردیده و سپس نشاء های حاصل به زمین اصلی منتقل می شوند. بذر لیسیانتوس برای جوانه زنی نیاز به نور ( حدود ۱۰۰ لوکس ) دارد.
لذا معمولا روی آن را با خاک نمی پوشانند. بذور لیسیانتوس پس از کاشت باید مرطوب و به دور از تابش مستقیم خورشید قرار گیرند. آبیاری نیز بهتر است توسط میست و یا از زیر سینی نشاء انجام شود. بذور بسته به دمای محیط پس از حدود ۹ روز جوانه می زنند.
در این حالت نشاء ها در مرحله ۲ تا ۳ برگی (حدود ۳ ماه پس از کشت بذر) به بستر اصلی منتقل می گردند. با این وجود در برخی ارقام قلمه انتهایی نیز برای تکثیر مورد استفاده قرار می گیرد ولی ازدیاد آن از طریق بذر رایج تر است.
کاشت نشاء
طول دوره رشد نشاء قبل از انتقال به زمین اصلی ، برای کشت در زمستان ۱۸- ۱۴ هفته، بهار و پاییز ۱۴- ۱۲ هفته و تابستان ۱۲- ۱۰ هفته می باشد. نشاء ها را باید قبل از بیرون زدن ریشه ها از کف بستر کشت نمود.
هرگونه محدودیت رشد در مرحله گیاهچه ای، کیفیت ساقه های تولیدی را کاهش می دهد بنابراین سعی کنید از آسیب دیدن ریشه در زمان کشت نشاء جلوگیری شود.
ریشه های آسیب دیده می توانند بلوغ را به تاخیر انداخته و مانع رشد گیاه شوند. نشانه ها را نباید خیلی عمیق کشت نمود زیرا در این صورت شرایط برای پوسیدگی ریشه مساعد می گردد. یک روش دیگر تکثیر علاوه بر کشت بذر یا نشاء ، استفاده از قلمه انتهایی می باشد که برای ریشه دار شدن به دمای ۲۲ تا ۲۳ درجه سانتیگراد و سیستم نیاز دارد .
این قلمه ها ظرف مدت ۲ تا ۳ هفته ریشه می دهند، در برخی ارقام، گیاهان حاصل از بذر در مقایسه با قلمه های ریشه دار قدرت رشد بیشتری داشته و گلهای درشت تری تولید می نمایند.
نشاءها با تراکم ۸۴ – ۶۰ بوته در متر مربع در مزرعه کشت می شوند تراکم بیشتر برای کشت در تابستان و تراکم کمتر در زمستان مورد استفاده قرار می گیرد.
تولید گلخانه ای
شرایط کشت در مورد لیسیانتوس نیز همانند اغلب گلهای شاخه بریده، قدرت رشد، زمان تولید و کیفیت گل از خصوصیات رقم می باشد و امکان تولید زمستانه لیسیانتوس با بررسی اقتصادی وجود دارد، باید در نظر داشت که در زمستان تولید در واحد سطح معمولا کمتر بوده و از سوی دیگر طول روز کوتاه یک عامل محدود کننده می باشد.
یعنی بیش از آنکه شدت نور محدودیت ایجاد نماید، طول روز مشکل ساز بوده و باید به نوعی جبران گردد. محصول تولیدی در زمستان به دلیل ذخیره کربوهیدراتهای بیشتر دارای رشد بهتر و ساقه های بلندتر و ضخیم تری می باشد ولی گلدهی دیرتر انجام خواهد شد شدت نور بهینه مورد نیاز برای این گیاه حدود ۴۰۰۰ فوت کندل (۴۰۰۰۰ لوکس ) بصورت نور طبیعی است.
مطالب مرتبط:
آبیاری لیسیانتوس
در شرایط تولید گلخانه ای در مراحل اولیه رشد آبیاری بصورت پاششی و سپس با رشد و توسعه مناسب سیستم ریشه استفاده از آبیاری قطره ای توصیه می گردد.
از آنجاییکه گیاهچه های بذری در ۳ ماهه اول پس از جوانه زنی، رشد کندی دارند آبیاری باید به دقت انجام شود. در شدتهای نور کم، آبیاری کمتری لازم است. آبیاری بیش از حد و خیس شدن بستر گیاهان را نسبت به شیوع کمکهای آبزی حساس می کند. برای کاهش خسارت بوتریتیس باید رطوبت هوا در هنگام تشکیل غنچه ها پائین نگه داشته شود.
جریان کافی هوا در اطراف بوته برای خنک کردن آب روی برگها ضروری است. فن های جریان هوای افقی باعث گردش هوا و کاهش شیوع بیماریهای برگی می شوند. برای حفظ کیفیت گیاه در طول دوره گرما و شدت نور بالا ممکن است نیاز به آبیاری سنگین باشد که بصورت پاششی انجام می شود.
تغذیه
لیسیانتوس دو فاز رشد مشخص دارد فاز اول یک رشد فعال در مرحله نونهالی است، این مرحله از رشد پس از یک دوره طولانی اتفاق می افتد و از نظر حفظ سطوح کودی و اجتناب از کوددهی بیش از حد اهمیت ویژه ای دارد.
سیستم ریشه چنین گیاهچه هایی با رشد کند به راحتی با سطوح بالای نمکهای محلول آسیب می بیند لذا سطوح نمکهای محلول باید اندازه گیری و در حدود ۲-۱ میلی موس حفظ گردد.
استفاده از کودهای دیر حل شونده معمولا آسان ترین راه برای حفظ سطوح کودی بدون افراط در آن می باشد.
