آفت سوسک کوچک کندو زنبور عسل
آفت سوسک کوچک کندو Aethina tumida خطـری جـدی بـرای زنبورهـای عسل در ایـران محسوب میشود. این آفت بومـی آفریقاست و جـزء آفـات اتفاقـی کلونی هـای زنبورعسل نژاد آفریقایـی می‌باشد.
آفت سوسک کوچک کندو
ایـن آفت در سال های گذشته در مناطــق خــارج از محــدوده بومی خــود در کلونی های زنبورعسل اروپایی یافـت شده و خساراتی جبران ناپذیـر بـه صنعـت زنبـورداری وارد کـرده است.
لارو و بالغین سوسک کوچک کندو از گرده، عسل، تخــم و لارو زنبورعسل تغذیه می کننـد. سوسک های بالــغ می تواننـد تا بیش از ۶ ماه عمر کرده و به راحتی جابه جا شوند.
این آفت به دلیل قاچاق ملگه زنبور عسل و واردات بعضی از تولیدات زنبور عسل می تواند تهدید جدی برای صنعت زنبورداری باشد.
خصوصیات آفت سوسک کوچک کندو
حشره کامل
سوسک های بالـغ تازه دارای بدنی تخم مرغی شکل و پوشیده از موهای ظریـف بـه رنگ قهوه ای روشن، شاخک هایی چماقی شکل هستند.کـه کم کم قهـوه ای تیره و سیاه رنگ می شوند.
مـاده بالـغ ۷/۵ میلی متر طـول دارد و از حشره نر بالـغ کـه مقداری بزرگتـر می‌باشد. اندازه بدن سوسک کوچک کندو بسیار متغیر هست و عوامـل محیطـی و تغذیـه ای بـر اندازه بدن حشره بالـغ تاثیر می گذارند.
شفیره
لارو پـس از رسیدن بـه حداکثـر رشد، کلونی زنبورعسل را تـرک کرده و در خــاک اطــراف کنـدو وارد مرحلــه شـفیرگی می شـود. در مرحله ی اولیه شـفیرگی بــدن حشـره سفیدرنگ است و کم کم تیره میشود.
لارو
لارو بـه رنگ کرم تـا طلایی و بـه طـول ۱۰ تـا ۱۲ میلی متر است. از نظــر ظاهری بــه لاروهای بید موم خــوار بــزرگ گالریا ملونـال بسیار شبیه است. هر دو آفــت را می تــوان گاهی همزمان در یک کلونـی مشـاهده نمود.
تخم
سوسک ها تخم ها را به صــورت تــوده ای در شـکاف های درون کنـدو یا مستقیماً روی شـان های نـوزادی و قاب های گرده می‌گذراند. همچنیـن امکان دارد درپـوش یـا دیـواره سلول های نوزادی را سوراخ کرده و درون حجره های نـوزادی تخمگذاری کننـد. تخم ها شبیه به تخم های زنبور عسل هست ولی کوچکتر.
خسارت
خسارت اقتصادی سوسک کوچک زمانی ظاهر میشود. که جمعیـت زنبورهای بالـغ بـرای حفاظت از شانهای عسل ناکافی باشد. لاروها و بالغین سوسک هـر دو از تخم هـا و لاروهای زنبورعسل تغذیـه می کنند.
زمانی که تعداد زیادی سوسک بالغ روی شانهای عسل مدفوع کنند، عسل به مخمر آلوده شده، که باعث می شود عسل تخمیرشده از سلولها بیرون بریزد.
در این حالت، ملکه تخمریزی را متوقـف می کند. زمانی که آلودگی شدید و بیش از۱۰۰۰ سوسک در هر کلونی باشد. زنبورهـاکلونی خـود را ترک میکند.
مطالب مرتبط:
راه های جلوگیری از غارت کندوهای زنبورهای عسل
نحوه معرفی ملکه به کندو زنبور عسل
مبارزه و کنترل سوسک کوچک کندو
به دلیل اینکه آفت جدیدی می باشد هنوز مبارزه قطعی پیدا نشده است. زمانی که کلونی های زنبورعسل توسط کیک جانشین گرده تغذیه می شوند، لاروها و بالغین سوسک کوچک بـه کیـک جلـب شده و در آنجـا رشد و نمو می کنند. برای همین قطعـات آلـوده کیک باید سریعاً از کلونی حذف و معدوم گردد.
شـان عسل آسیب دیده را می تــوان بــه مدت ۲۴ ساعت در فریزر قــرار داد تــا تمامی سوسک ها یا تخم هایش کشته شوند و دوباره شانها را بـرای تمیزشدن و تعمیـر بـه کلونی بازگرداند.
