مدیریت بیماری اسکای انگور
بیماری اسکای انگور (مو) یکی از مهم ترین عوامل زوال انگور در سراسر دنیا است. این بیماری یکی از مخرب ترین بیماری های زوال انگور در اغلب مناطق کشت انگور می‌باشد.
بیماری اسکای انگور
بیماری اسکای انگور (بیماری تنه درختان مو) باعث کاهش طول عمر و افزایش هزینه تولید باغ انگور می‌شود. این بیماری روی کیفیت و میزان محصولات تاثیر زیادی دارد.
همچنین اغلب درختچه های مسن انگور (۱۰ سال به بالا) را مورد حمله قرار می‌دهد.
عامل بیماری اسکای انگور
این بیماری که توسط قارچ ایجاد می‌شود. یک بیماری قارچی پیچیده می٬باشد، زیرا فقط درنتیجه حمله یک قارچ ایجاد نمی شود. بلکه عوامل و میکروارگانیسم های مختلفی همراه با هم باید فعالیت کنند تا این بیماری ایجاد شود.
بیماری اسکای مو توسط چند گونه قارچ از جنس Phaeoacremoniumو Pheaomoniella ایجاد می‌گردد. اما سایر قارچ ها مانند Botryosphaeria ,Cylindrocarpon,Eutypa lataو Phomopsis viticolaنیز در بافت های آلوده دیده شده است.
تا به الان نه گونه Phaeoacremonium، از جمله Ph. Iranianumاز ایران گزارش شده. که این گونه عامل اصلی این بیماری شناخته شده است.
مناطق و نحوه انتشار بیماری اسکای انگور
بیماری اسکای از تاکستان های استان آذربایجان شرقی، اردبیل آذربایجان غربی، فارس، خراسان رضوی و خراسان شمالی گزارش شده است.
این بیماری بیشتر توسط زخم هایی که در فصل خواب و طی عملیات هرس ایجاد می‌شوند، منتقل می‌گردد. اسپور یا عامل این بیماری ها از طریق زخم ها در شرایط مرطوب به درختان انگور سالم منتقل می‌شوند.
این اسپورها در شرایط بارندگی به راحتی منتقل می‌شوند، حتی ممکن است از طریق ابزار تکثیر هم منتقل شوند. عامل بیماری می‌تواند در پایه، پاجوش و یا قلمه و یا قیچی هرس وجود داشته باشد. و منتقل شود
در برخی مناطق در طول فصل زمستان و بهار احتمال آلودگی وجود دارد. احتمال آلوده شده در این فصول به دلیل بالا بودن رطوبت هوا که باعث تولید تعداد بالای اسپور می‌شود و خواب بودن درختان و ناتوانی در برابر عوامل بیماری زا احتمال بروز بیماری را بیشتر می‌کند.
هر آسیب دیگری شامل زخم های وارده در طول هرس، آسیب حشرات و کنه ها و شانکرهای ایجاد شده به دلیل یخبندان در انتشار این بیماری تاثیر زیادی داشته باشد. خاک هم به عنوان منبع آلودگی محسوب می‌شود.
مطالب مرتبط:
کرم خوشه خوار انگور و کنترل آن
علائم بیماری اسکای مو
علائم ظاهری اسکا، شامل بافت مردگی بین رگبرگی، خشکیدگی شاخه ها و لکه های کوچک روی میوه می‌باشد که می تواند در تمام یا قسمتی از درخت ظاهر گردد.
همچنین علائم این بیماری زمانی که قارچ ها در چوب، آوندهای چوبی ( حمل کننده آب) و آوندهای آبکش (حمل کننده مواد قندی) نفوذ کنند ایجاد می گردد.
این بیماری به دو شکل، مشخصات و علائم حاد و مشخصات و مشخصات و علائم مزمن دیده می شود. این بیماری به طور قابل ملاحظه ای عمر تاکستان ها را کوتاه می کنند.
۱- مشخصات وعلائم مزمن( سندروم مزمن)
شامل علائم روی برگ ها، حبه ها، خوشه ها، ریشه ها، جوانه ها و نیز علائم درون تنه و شاخه های اصلی می‌باشد.
علائم برگی
علائم اولیه برگی به صورت لکه های سبز روشن یا کلروتیک بین رگبرگ ها و یا در طول حاشیه برگ ها به شکل مدور یا نامنظم ایجاد می‌شود.. این لکه ها به تدریج به هم پیوسته و نکروتیک ( سوخته) می شوند.
تنها رگبرگ اصلی به صورت نواری سبز رنگ و غیرآلوده باقی می ماند . وقتی برگ رنگ آن از زرد به قهوه ای تغییر می کند، برگ های بیمار شبیه نقش پوست ببری (Tiger stripe ) به خود می گیرند.گاهی اوقات نکروتیک سطح برگ خشک شده و جدا می گردد.
علائم روی حبه ها و خوشه ها
نقاط ریز به رنگ قهوه ای تیره، بنفش یا ارغوانی به تعداد کم یا زیاد روی پوست حبه ها ایجاد می شود. که به آن خال سیاه گفته می شود.
در حبه های دارای لکه های زیاد، پوست ترک می‌خورد و حتی شکاف بر می دارد . این میوه ها، چروکیده و خشکیده شده و می‌ریزند..علائم روی میوه لزوما هر ساله به همراه علائم برگی ظاهر نمی شود.
علائم روی جوانه ها
باید توجه داشت که علائم در بهار به صورت تاخیرو یا ضعف رشد جوانه ها می تواند شروع گردد.
علائم درون تنه و شاخه های اصلی
پوسیدگی درون تنه و شاخه های اصلی امکان دارد، به شکل پوسیدگی سفید و پوسیدگی قهوه ای باشد
۱-پوسیدگی سفید :
روی گیاهان بالغ (بالای هشت سال )علائم درونی شامل پوسیدگی سفید است. که به تدریج چوب سخت را به توده ای نرم، شکننده و اسفنجی تبدیل می کند . پوسیدگی بیشتر از زخم های بزرگ هرس شروع شده، تا بافت چوبی امتداد پیدا می‌کند. امکان دارد پوسیدگی ها به هم بپیوندد و سبب ایجاد ترک در طول تنه شود.
۲-پوسیدگی قهوه ای :
در برش عرضی نقاط قهوه ای تیره یا سیاه مشاهده شده، که این نقاط پراکنده یا منظم در اطراف حلقه رشد سالیانه یا بافت چوب نزدیک به مغز ایجاد می شوند.
در برش طولی، رگه های سیاه تا قهوه ای تیره مشاهده می‌شود. وجود نواحی صورتی مایل به قهوه ای یا قرمز تیره مایل به قهوه ای که اغلب از نقاط سیاه در مغز تنه یا در حاشیه بافت های مرده و پوسیده گسترش می‌یابد.
علائم روی ریشه ها
علائم بیشتر به صورت تغییر رنگ ریشه است، اما به ندرت خطوط سیاه رنگی نیز در سراسر طول ریشه ایجاد می‌شود. .هر چند علائم روی ریشه در درختان انگور آلوده همیشه وجود ندارد.
۲-مشخصات وعلائم حاد( سندروم حاد یا مرگ ناگهانی مو )
به طور ناگهانی در اواسط تابستان با پژمردگی برخی از سرشاخه ها و گاهی تمامی سرشاخه ظاهر می‌شود. برگ های سبز به ظاهر سالم، سبز کم رنگ شده و سریعا پژمرده و در چند روز کاملا خشک می شوند.
مرگ ناگهانی مو ، در تابستان های گرم رخ می دهد. به ویژه زمانی که پس از بارندگی هوای گرم و خشک بشود .
مدیریت و کنترل بیماری اسکای مو
یکی از اقدامات برای جلوگیری از این بیماری ها انجام تغذیه کافی و مناسب است زیرا در شرایط استرس یا تنش و تغذیه ناکافی احتمال آلودگی به این بیماری را افزایش می‌دهد.
کنترل مکانیکی
- هرس شاخه های آلوده،
- خارج کردن بقایای آلوده از تاکستان و سوزاندن آنها
کنترل شیمیایی
هنوز روش کنترل شیمیایی مناسبی برای بیماری اسکای معرفی نشده است .ولی کاربرد برخی قارچکشها برای کنترل بیماری توصیه می‌شود.
- فوزتیل آلومینیوم (WG80% دو در هزار) یکی از قارچکشهایی امیباشد. که نتایج مطلوبی در کنترل بیماری داشته است. سمپاشی روی اندام های هوایی انجام گردد .چهار نوبت سمپاشی در فاصله۱۰روز بعد از شکوفه دهی و حداقل در سه سال متوالی توصیه می‌کردد.
- استفاده از قارچ کش های گروه تریازول (Triazole) مانند پنکونازول (EW20% یک در هزار ) یا سایپرکونازول+کاربندازیمSC42% ،(نیم در لیتر)،بعد از هرس، توصیه می‌گردد. این قارچ کش ها خاصیت سیستمیک دارند و روی طیف وسیعی از قارچ ها موثر هستند.
- رنگ آمیزی تنه با مخلوط قارچ کش نیز توصیه می‌گردد .پنکونازول،تتراکونازول، سایپرکونازول قبل از شکوفه دهی به صورت پوشش سطح تنه درختچه های آلوده همراه با رنگ های پلی آکریلیک می تواند استفاده شود.
