بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی و روش مبارزه با آن
بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی یکی از بیماریهای مهم سیب‌زمینی در دنیا است که معمولا در زمستان و بهار مشهود بوده و اغلب بیش از ۲۰ درصد محصول سیب‌زمینی که در بازار کشور به فروش می‌رسد، مبتلا به این بیماری می‌باشد.
بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی
این بیماری در ۱۹۰۴ میلادی توسط پتی‌ویج شناخته شده شناخته شده و به علت ورود بی‌رویه غده‌های سیب‌زمینی بیمار به ایران ، هم اکنون در اکثر مناطق ، بخصوص در آذربایجان ، اصفهان ، شهرکرد ، کاشان ، تهران و خراسان شایع است.
خسارت این بیماری مخصوصا در سالهای اخیر که برداشت سیب‌زمینی با ماشین انجام می‌شود، به علت زخمی شدن غده‌ها و سهولت نفوذپذیری قارچ عامل بیماری به داخل غده بیشتر است. ضمنا محصولاتی که در انبارهای بسته نگهداری شود، بیش از انبارهای باز آلوده می‌گردند.
عامل بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی
دو گونه قارچ F.roseum و Fusarium solani عامل عمده آلودگی غده‌ها می‌باشد. در بعضی نواحی یک گونه بر نوع دیگر غالب است. ولی دو گونه آن با همدیگر هم اغلب همراه می‌باشد. F.Solani عامل پیشروی بوده و گونه F.roseum رشد سریعتری دارد و تولید توده میسلیومی سفید نازک و اسپورهای صورتی می‌نماید، چون رشد F.solani کندتر است، لذا توده میسلیومی متراکم‌تری ایجاد می‌کند و با گذشت زمان پیگمانهای ارغوانی در آنها بوجود می‌آید. حرارت مناسب برای رشد قارچ در محیط کشت ۲۵ – ۲۰ درجه سانتیگراد و برای آلودگی ۲۰ – ۱۰ درجه می‌باشد.
شرایط مساعد بیماری
- عامل بیماری خاکزی می باشد
- توسعه بیماری در رطوبت نسبی باالی ۷۰ درصد
- حرارت ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی گراد
- دمای بالای محیط به خصوص زمانی که گیاه تحت شرایط استرس خشکی و گرمای شدید دوره رشد قرار دارد موجب تشدید بیماری می شود.
- استفاده ازکودهای فسفره ازپیشرفت بیماری می کاهد.
- ستفاده بی رویه از کودهای پتاسه و ازته در مزرعه باعث حساسیت غده ها می گردد.
علائم بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب زمینی
- عالئم معمولا یک ماه بعد از انبار کردن غده ها به صورت لکه های قهوه ای بر روی غده ها به ویژهدر محل زخم ها دیده می شوند.
- به تدریج پوست روی لکه فرورفته و چروکیده شده و غده ها به حالت مومیایی در می آیند
- غده ها در طول دوره انبار کردن به این بیماری حساس ترمی باشند.
- زردی برگ های پایینی و کلروتیک برگ های باالیی که منجر به پژمردگی گیاه می شود.
- تغییر رنگ بافت آوندی ساقه و غده
- نکروز قهوه ای رنگ در محل اتصال استولون و یا چشم های غده یا پوسیدگی های دایره ای شکل داخل غده
- رغوانی شدن قسمت هوایی گیاه
- مرگ زودهنگام گیاه
- معمولا پوسیدگی خشک غده سیب زمینی را در انبار موجب می شوند ولی ممکن است در رطوبت بالای انبار پوسیدگی تر یا آبدار به وجود آید.
سایر مطالب:
بیماری گیاهی لکه موجی سیب زمینی یا بلایت زودرس سیب زمینی
بیماری لکه سیاه سیب زمینی (آنتراکنوز) ،علایم وچگونگی کنترل…
ویروس Y سیب زمینی و چگونگی مدیریت آن
روش های پیشگیری و مبارزه
- جلوگیری از زخم شدن غده ها در زمان برداشت
- اجتناب از کاشت غده های آلوده به بیماری
- کاشت غده های بذر سیب زمینی در نواحی عاری از پژمردگی قارچی
- جداکردن غده های آلوده و سالم در انبار
- ضدعفونی انبار
- تهویه مناسب و حفظ دمای انبار در درجه حرارت ۴ تا ۷ درجه سانتی گراد
- ضد عفونی غده های بذری با استفاده از سموم قارچکش
