گچ کشاورزی و کاربردهای آن در کشاورزی

0

گچ کشاورزی در کشاورزی جزو مواردی است که برای اصلاح خاک و به منظور کاهش اثرات کم آبی و شوری خاک استفاده می شود.کم آبی یکی از مشکلات زمین های کشاورزی است که در ادامه ی استفاده از خاک های نا مرغوب ایجاد شده و به درختان و گیاهان آسیب می رساند.

علل افزایش مصرف گچ در کشاورزی

در گذشته اغلب مردم خاک را طلا می دانستند زیرا در کنار آب می توانست بهترین عملکرد را در کشت گیاهان و درختان ایجاد کند.

بسیاری از کسانی که از دو عامل خاک و آب به خوبی استفاده می کردند می توانستند نتایج درخشانی را در این باره شاهد باشند.

امروزه استفاده از خاک های قلیایی و شور باعث شده تا برای این کار چاره ای اندیشیده شود که استفاده از گچ کشاورزی یکی از آن هاست.

همانطور که می دانید گچ کشاورزی یا سولفات کلسیم آبدار از جمله بهترین مواد مورد استفاده در زمین و خاک است که بدون عوارض و مضرات، نتایج تاثیر گذاری را در اصلاح بافت خاک و ذخیره ی آب آبیاری خواهد داشت.

بسیاری از کسانی که از از این ماده استفاده می کنند بر تاثیر این محصول روی افزایش راندمان باردهی محصولات تاکید می کنند و کاربرد آن را از ضروریات کشاورزی امروزی می دانند.

مزیت هایی که گچ کشاورزی در محصولات مختلف ایجاد می کند سبب شده تا بسیاری از مردم نیز به این موارد پی ببرند و ازآن استفاده کنند.

گچ کشاورزی و کاربردهای آن درافزایش راندمان باردهی محصولات 

گسترش روز افزون استفاده از گچ کشاورزی نیز به همین دلیل می باشد و اغلب در بازار برای افزایش بازدهی زمین های کشاورزی و برای جلوگیری از شوری و بسیاری از مزیت های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

بهره بردن از این ماده به دلیل طبیعی بودن، ضرری برای انسان و گیاه نداشته و بنابراین کمک می کند تا محصولات طبیعی و کاملا ارگانیک در تهیه ی آن استفاده گردد.

البته آنچه باعث می شود تا مزایای استفاده از گچ کشاورزی بیشتر شود، وجود عناصری است که لازمه ی گیاه بوده و می توان با تامین آن توسط گچ کشاورزی بهترین نتایج را ایجاد نمود.

اکثریت قریب به اتفاق کسانی که از گچ کشاورزی استفاده می کنند، برای افزایش راندمان آب آبیاری و با این هدف بوده و پیامد های آن در بحران کم آبی امروز کاملا واضح و آشکار خواهد بود.

البته ویژگی هایی که پیش تر برای گچ کشاورزی بیان شد می بایست در هنگام استفاده از گچ کشاورزی مورد توجه قرار بگیرد و بازدهی استفاده از گچ کشاورزی زمانی افزایش می یابد که بتوان ویژگی های مختلفی بیان شده را در آن رعایت نمود.

بسیاری از گچ های کشاورزی موجود در بازار باید از این نظر بررسی گردند تا هنگام خرید بتوان نتایج اثر بخش آن را مشاهده نمود. آنچه باعث افزایش استفاده از گچ کشاورزی می شود، طبیعی بودن این ماده بوده که در کشاورزی و تولید محصولات ارگانیک جزو بهترین مواد طبیعی کشاورزی برای تامین عناصر مختلف در خاک می باشد.

گچ کشاورزی و کاربردهای آن در کاهش سطح استرس گیاه

البته طبق روش های مختلف می توان از گچ کشاورزی در کاهش سطح استرس گیاه استفاده کرد و این کار کمک می کند تا گیاه در شرایط بهتری از رشد قرار بگیرد.

در واقع با توجه به کمبود آب و خاک مرغوب در شرایط کنونی استفاده از گچ کشاورزی برای افزایش بازدهی کاشت گیاهان مختلف و از جمله درختان و باغات می تواند بهترین نتایج را به دنبال داشته باشد.

با این وجود بهتر است قبل از هر چیز برای استفاده از گچ کشاورزی ابتدا تمامی جوانب موجود را سنجید و مقدار استفاده ی این محصول را به صورت کارشناسی تعیین نمود تا نتایج دلخواه برای انواع کشت های زراعی و باغی حاصل گردد.

گچ کشاورزی مزایای زیادی دارد که بررسی آن خالی از لطف نیست و میزان آگاهی مردم را نسبت به مصرف این ماده در زمین های کشاورزی افزایش می دهد. تحقیقات نشان داده است که با این که آب های ایران شور و قلیایی هستند، و ایران جزو اولین کشور های دارنده ی ذخایر گچ خام و طبیعی در دنیا به حساب می آید اما استفاده از این ماده ی طبیعی در کشاورزی ایران بسیار کم اهمیت شمرده شده است.

با این وجود امروزه استفاده از گچ کشاورزی در مزارع برای تولید محصولات با کیفیت و ارگانیک در حال افزایش است. لذا بهتر است قبل از هر چیز درباره ی ویژگی ها و مزیت های آن اطلاعات بیشتری کسب کرد.

در این مطلب ما بر آنیم تا مزیت استفاده از گچ کشاورزی را بیشتر تشریح کرده تا همگان اطلاعات کاملی را در این زمینه بدست آورند.

 گچ کشاورزی

گچ کشاورزی و کاربردهای آن در محصولات ارگانیک

امروزه تب استفاده از محصولات ارگانیک باعث شده تا بسیاری از کشاورزان و باغداران برای تولید این محصولات اقدام کنند. وجود تقاضای زیاد و قیمت بالا تر برای محصولات ارگانیک این تفکر را ایجاد کرده است که می توان بدون استفاده از مواد شیمیایی و با محصولات طبیعی بهترین محصولات کشاورزی را تولید کرد.

استفاده از گچ کشاورزی نیز به همین دلیل مرسوم شده است و بسیاری از مزارع در استفاده از گچ به عنوان یک ماده ی طبیعی از یکدیگر پیشی می گیرند.

آنچه در این امر قطعیت دارد استفاده از گچ کشاورزی به صورت خام و طبیعی می باشد که تاثیر آن شامل موارد زیر می باشد:

۱.کاهش شوری خاک توسط گچ کشاورزی

شوری یکی از مشکلات پیش روی کسانی است که در زمین های زراعی ایران، گیاهان مختلف را کشت می کنند. در واقع بسیاری از مشکلات شوری خاک به دلیل کم آبی و از بین رفتن مواد آلی خاک می باشد.

با اینکه تنها در برخی از مزراع و به خصوص مناطق خشک و نیمه خشک شوری خاک زیاد است اما این روند به دلیل خشکسالی های چند سال اخیر در دیگر مناطق نیز رو به گسترش است. بنابراین تمامی کسانی که به نوعی در زمین های شور کشت و زرع می کنند می بایست از گچ کشاورزی برای کاهش شوری اقدام کنند.

این ماده ی طبیعی ارزان تر از سایر مواد شیمیایی بوده و سایر مزیت های آن سبب افزایش مصرف آن در این موارد شده است. شوری خاک در سطوح بالایی خاک برای باغات و درختان چند ساله اهمیت چندانی ندارد بلکه می بایست در کنار ریشه های مویی درختان این شوری تعدیل گردد.

استفاده از گچ کشاورزی و شخم عمیق بعد از آن که با آبیاری سنگین نیز همراه است می تواند مواد گچ را که محلول در آب نیز هستند به سمت ریشه های درختان هدایت کند. در این موارد شوری در سطح این ریشه ها کم تر شده و بنابراین جذب عناصر مختلف افزایش خواهد یافت.

۲.کاهش PH خاک در گچ کشاورزی

مقدار نمک هایی که به صورت محلول در سطح خاک قرار دارند در خاک های شور و قلیایی زیادی بوده و هر چه میزان بارندگی سالیانه در این زمین ها کمتر باشد، خاک قلیایی تر خواهد بود. وجود اشکالاتی که در مراحل رشد گیاه ایجاد می شود سبب شده تا اغلب کارشناسان خاک های قلیایی و شور را مناسب زراعت ندانند.

اما با وجود کاهش بارندگی های سالیانه در سال های اخیر استفاده از مواد طبیعی همچون گچ کشاورزی توصیه می شود. میزان سدیم در خاکهای قلیایی زیاد بوده و PH خاک را بالاتر می برد. ویژگی های فیزیکی نامناسب خاک های با این شرایط باعث گشته که عملا کشت در این مزارع از بین برود یا برای حل آن از گچ کشاورزی استفاده گردد.

۳.عنصر کلسیم در گچ کشاورزی

از جمله عناصری که برای گیاه ضروری بوده و جزو عناصر ضروری و ریز مغذی گیاه هستند، کلسیم و گوگرد است. گچ کشاورزی منبعی غنی از کلسیم می باشد که نیاز گیاه را تامین خواهد کرد.

کلسیم در دیواره سلولی گیاهان نقش داشته و کمبود آن موجب از بین رفتن استحکام گیاهان می شود. همچنین کلسیم از ترک خوردگی میوه ها و حفظ بافت گیاه محافظت می کند و در نتیجه باغاتی که از کلسیم کافی بهره مند شوند می توانند میوه های یک دست تر و بدون ترک خوردگی داشته باشند.

یکی از ویژگی های مهم کلسیم انتقال آن با آوند های چوبی می باشد. حرکات کندی که کلسیم و آوند های چوبی دارد، علائم کمبود کلسیم را ایجاد می کند.

خاک هایی که قلیایی باشند اغلب فاقد کلسیم لازم برای گیاه بوده و در نتیجه نشانه های کمبود کاملا مشخص می گردد. از طرفی به دلیل تجمع کلسیم در سطح برگ در مناطق خشک و نیمه خشک که گرمای شدیدی نیز وجود دارد، اغلب کلسیم از سطح برگ تبخیر شده و عملا از دسترس گیاه خارج می شود.

بنابراین نشانه های کمبود کلسیم در این مناطق بیشتر مشاهده می شود و استفاده از گچ کشاورزی کمک زیادی به کاهش این نشانه ها می کند. علائم افزایش کلسیم در گیاه بسیار کم نشان داده می شود لذا استفاده ی زیاد از گچ طبیعی، مشکلی را از نظر میزان مازاد کلسیم ایجاد نخواهد کرد.

۴.عنصر گوگرد گچ کشاورزی

نیاز گیاه به گوگرد سبب شده است تا استفاده از این عنصر به صور مختلف در مزارع و باغات مرسوم شود. اما وجود منبعی همچون گچ کشاورزی باعث تامین نیاز گیاهان با این عنصر می گردد. این ماده دارای گوگرد فراوان می باشد که در پروتئین سازی نقشی مهم را ایفا خواهد کرد.

همانطور که می دانید بدن انسان عملا توان تولید پروتئین های مختلف را نخواهد داشت و پروتئین ها اغلب از طریق مواد خوراکی به بدن وارد می شوند. گیاهان نیز برای تولید پروتئین نیاز به عنصری همچون گوگرد دارند که در گچ کشاورزی به صورت قابل استفاده وجود دارد.

علائمی همچون کلروز و زردی یکنواخت در برگ ها و سایر قسمت های گیاهی نشان دهنده ی کمبود گوگرد می باشد که با توجه به وجود آن در گچ کشاورزی، استفاده از آن توصیه می گردد.

گوگرد از طرق مختلف به خاک اضافه می شود که استفاده از گوگرد در گچ کشاورزی برای تولید محصولات ارگانیک توصیه می گردد. سایر مواردی که از طریق آن گوگرد به خاک افزوده می شود، جنبه شیمیایی داشته و نمی توان در تولید محصولات ارگانیک از آن استفاده نمود.

حذف مسمومیت های گیاهی توسط گچ کشاورزی

Al+3 یکی از موادی است که در خاک های قلیایی و شور یافت می شود. این ماده موجب ایجاد مسمومیت در خاک ها می شود. افزایش مقدار Al+3 در برخی از گیاهان سبب شده تا نتوانند عملکرد درستی را نشان دهند و عملا تولید این محصولات در برخی از مناطق توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

گچ کشاورزی از جمله موادی است که Al+3 را از دسترس گیاه خارج کرده و عملا آن را غیر فعال خواهد کرد. پیش تر درباره ی نقش و عملکرد کلسیم موجود در گچ کشاورزی تشریح شد و علاوه بر این کلسیم موجود در گچ کشاورزی سبب کاهش مسمومیت گیاهی نیز می شود.

بنابراین مواد مضری که با وجود شرایط خاک، به راحتی به دورن گیاه انتقال یافته و از طریق سیستم های آوندی جذب می شوند را می توان با کاربرد گچ کشاورزی از بین برد. این راهکار سبب می شود تا گیاه در شرایط بهتری رشد کند و استفاده از گچ کشاورزی به دلیل کاربرد های متفاوت از آن گسترش یابد.

بهبود بافت خاک از طریق گچ کشاورزی

در گذشته تصور بر آن بود که خاک اولین ماده ی لازم برای رشد گیاهان می باشد اما تحقیقات و رشد گیاهان در شرایط هیدروپونیک مشخص کرده است که آب اصلی ترین ماده ی مورد نیاز برای گیاهان می باشد.

اما این عامل از میزان اهمیت خاک و ساختمان آن در تولید محصولات کشاورزی و باغی کم نخواهد کرد. خاک به عنوان یک ماده ی حیاتی در گیاهان و درختان باید شرایطی داشته باشد تا رشد در آن ممکن گردد. ساختمان و بافت خاک تاثیر زیادی روی کیفیت رشد گیاهان می گذارد.

بررسی ها نشان می دهد که میزان نیاز گیاهان به بافت های خاک متفاوت است اما بهترین گیاهان در شرایطی که خاک دارای درصد معینی از شن و رس باشد، توان رشد بهتری دارند.

گچ کشاورزی و کاربردهای آن در رشد و نمو گیاهان

خاک های لومی بهترین خاک ها برای رشد و نمو گیاهان شناخته می شود که امروزه با استفاده ی مکرر از خاک و زمین های کشاورزی، این خاک ها کمتر وجود دارند. در واقع اصلاح بافت خاک یکی از اساسی ترین نیاز های بخش کشاورزی و باغی می باشد که با مواد مختلفی انجام می شود.

برای تولید محصولات طبیعی و ارگانیک بهتر است از مواد کاملا طبیعی برای اصلاح بافت خاک استفاده نمود. به خصوص آنکه خاک موجود در مناطق گرم و خشک از شرایط نا مساعد تری برخوردار هستند و استفاده از خاک های مناسب برای رشد در این مناطق، عملکرد گیاهان را افزایش خواهد داد.

گچ کشاورزی روی بافت خاک تاثیر به سزایی گذاشته و اساسا نام گچ کشاورزی به عنوان ماده ای برای اصلاح بافت خاک شناخته می شود. از آنجا که خاک های موجود در کشاورزی دو گونه هستند می بایست متناسب با گیاه اصلاح بافت خاک با گچ کشاورزی انجام شود. در باغات و گیاهانی که رشد ریشه های عمیق دارند، همچون یونجه، می بایست بافت خاک در سطوح زیرین اصلاح شود.

گچ کشاورزی و کاربردهای آن بر ریشه های عمیق

در واقع به دلیل آنکه ریشه های این گیاهان در سطوح پایینی خاک قرار دارند و بافت خاک باید در این فضا بهبود یابد، لذا استفاده از این ماده در این شرایط باید انجام شود. اما نمی توان تمامی سطح خاک را برداشت تا به لایه های زیرین نفوذ کند و لذا باید شرایطی برای این کار فراهم نمود.

گچ کشاورزی با محلولیت نسبی در آب می تواند به عمق پایین تر خاک های با این شرایط نفوذ کند. لذا در ابتدا با یک شخم، خاک را با گچ کشاورزی مخلوط کرده و سپس با آبیاری کاملا سنگین آن را به این اعماق انتقال می دهند. با این شرایط می توان بافت های خاک را در این سطوح اصلاح کرد و عملا ساختمان خاک را تغییر داد.

از طرفی ممکن است برای کشت محصولاتی همچون سیب زمینی که در نزدیکی خاک ریشه دارند از گچ کشاورزی استفاده نمود. لذا بهتر است میزان آبیاری را بعد از شخم و مخلوط کردن گچ کشاورزی با خاک کاهش داد. در این شرایط گچ کشاورزی در سطوح بالاتری از خاک قرار می گیرد.

در این روش می بایست به ماندگاری گچ کشاورزی در سطح بالایی اشاره کرد زیرا ممکن است در کشت های بعدی ریشه های در سطح پایین تری قرار بگیرند و عملا گچ کشاورزی مانع از رشد این گیاهان گردد.

با این ویژگی ها بهتر است قبل از استفاده از گچ با کارشناس متخصص در این زمینه گفت و گو نمود تا راهنمایی های لازم در این خصوص ارائه گردد. مسلما بسته به شرایط خاک و ویژگی های گیاهان ارائه ی بهترین راهکار متفاوت است و نمی توان از یک روش برای استفاده از گچ کشاورزی در همه ی شرایط بهره برد.

بهبود ساختمان فیزیکی خاک

ساختمان خاک همان چیزی است که ریشه های گیاه را در خود نگاه می دارد و باید در هنگام استفاده از گچ کشاورزی به آن دقت نمود. اغلب خاک هایی که نیاز به گچ دارند، عملا خاک های بدون مواد آلی بوده و لذا امکان رشد را از گیاه سلب خواهند نمود.

بنابراین مصرف گچ کشاورزی می تواند عاملی برای بهبود این شرایط باشد و لذا استفاده از آن در این موارد توصیه می گردد. البته آنچه اهمیت دارد وجود بافت خاک های سبک می باشد که این ماده توان ایجاد این شرایط را دارد.

پودر کردن خاک اطراف ریشه و سبک نمودن آن امکان رشد ریشه ها را بهتر کرده و می توان شرایطی را فراهم نمود تا بهترین نتایج از مصرف گچ کشاورزی بدست آورد.

تهویه

تهویه عاملی مهم برای بافت خاک به حساب می آید که ریشه ی گیاهان به آن نیاز دارد. در واقع ریشه باید برای رشد فضای مازادی داشته باشد و لذا با افزایش خلل و فرج خاک می توان این شرایط را ایجاد کرد.

هرچه بافت خاک شرایط بهتری داشته باشد، رشد گیاه سریع تر و در نهایت امکان تولید محصولی طبیعی تر و بهتر افزایش می یابد. اضافه کردن مواد آلی به خاک اگرچه می تواند نقش مهمی در این راستا داشته باشد اما امروزه مصرف گچ کشاورزی به دلیل مزایای متفاوت و کاربردی آن رو به گسترش است.

جذب عناصر غیر قابل دسترس

همان گونه که بیان شد گچ کشاورزی همان سولفات کلسیم آبدار است که به صورت طبیعی یافت می شود. سولفات موجود در گچ کشاورزی تاثیر زیادی روی کیفیت خاک خواهد گذاشت. درون بافت خاک یون ها و عناصری وجود دارد که از دسترس گیاه خارج بوده و جذب آن ها غیر ممکن است.

سولفات موجود در گچ کشاورزی کمک می کند تا یون هایی که به صورت غیر قابل جذب درون گیاه قرار دارند، به شکلی قابل مصرف گردند. این کار سبب جذب عناصر مفید خاک می شود.

روی و آهن جزو عناصر ضروری و ریز مغذی گیاه هستند که گیاهان به وجود آن ها برای بقا نیاز دارد. از آنجا که عملا Al+3 این عناصر را از دسترس گیاه خارج می کند، سولفات موجود در این ماده به راحتی با این ماده واکنش داده و جذب آهن و روی را سریع تر خواهد کرد.

روی عنصری دو کاربرده در گیاهان است که در ابتدای رشد گیاه موجود رشد بهتر شده و در انتها از رشد سبز گیاه جلوگیری خواهد کرد.
همچنین جذب آهن نیز در خاک اهمیت زیادی دارد و بنابراین استفاده از آن برای بهتر شدن شرایط رشد گیاه در خاک های مختلف توصیه می شود.

مطالب مرتبط:
کاربرد زئولیت در کشاورزی و باغبانی

کمک به حل مشکل کم آبی

کم آبی و خشکسالی مشکلی است که بیش از یک دهه ی پیش شروع شد و هر روز بر وسعت آن در کشور افزوده می گردد. مشکل کم آبی یک مشکل همگانی است که بیشترین ضربه را قشر کم درآمد جامعه و کشاورزان متحمل می شوند.

در صورت نبود آب آبیاری، بسیاری از کشاورزان قادر به کشت محصولات زراعی نیستند و همانطور که شاهد آن هستیم بسیاری از باغات در اثر کمبود آب رها شده اند.

اما کشت محصولات زراعی و باغی به شیوه های جدید موجب مقابله با مشکل کم آبی شده و می تواند بسیاری از مزارع و صاحبان آن ها را از خطر نابودی نجات دهد. به همین خاطر است که استفاده از موادی که بتواند میزان آب درون خاک را حفظ کند، اهمیت زیادی یافته است.

گچ کشاورزی از جمله موادی است که به صورتی کاملا ساده از خارج شدن آب از دسترس گیاه جلوگیری می کند و سبب افزایش راندمان آب آبیاری می شود. بسیاری از روش های معمول مورد استفاده برای حفظ آب آبیاری امروزه تغییر نموده و دسترسی گیاه به آن در زیر سطح زمین ضروری خواهد بود.

لذا این ماده می تواند بخشی از نیاز های گیاه را به صورت تدریجی در اختیار آن بگذارد و بنابراین گیاه با تنش خشکی رو به رو نخواهد شد.

گچ کشاورزی

جبران هزینه ها با افزایش عملکرد

زمانی که از گچ کشاورزی به عنوان ماده ای برای جبران کم آبی استفاده می شود، امکان افزایش عملکرد نیز وجود دارد و در عمل آنچه اتفاق می افتد استفاده ی بهینه از آب برای تولید محصولاتی کاملا با کیفیت است.

بررسی ها نشان می دهد که در ایران تنها در باغات پسته از گچ کشاورزی بهره برده شده است و سایر مزارع و باغات هنوز با این محصول آشنایی چندانی ندارند. بنابراین با اینکه ایران از لحاظ ذخایر گچ کشاورزی غنی می باشد، عملا به دلیل کمبود آگاهی در میان مردم از این محصول بهره ای نبرده و تنها مصرف خام آن در بعضی از باغات پسته گزارش شده است.

تنش شوری، کم آبی، شرایط استرس زا، خاک های قلیایی و بسیاری از موارد دیگر از جمله دلایلی است که استفاده از گچ کشاورزی را در باغات ضروری می کند و لذا باید در این باره روش های مختلفی جهت ارائه ی اطلاعات به کشاورزان و باغداران استفاده شود.

میزان تمایل به مصرف مواد طبیعی به دلیل قیمت پایین تر نیز سبب رواج استفاده از گچ کشاورزی شده و لذا می بایست در این باره برنامه ریزی های دقیقی انجام شود.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تماس با ما ( اینجا کلیک کنید )