مدیریت و کنترل آفات توت فرنگی گلخانه ای

در کاشت توت فرنگی بخصوص نوع گلخانه ای آن ،گلخانه داران با آفات توت فرنگی گلخانه ای طرف خواهند شد که سعی می شود در این متن ضمن معرفی آنها به راههای درمان آنها نیز در حد ممکن پرداخته خواهد شد.

معرفی انواع آفات توت فرنگی گلخانه ای

۱ – کرم های طوقه – Cut worm مهمترین آفات توت فرنگی گلخانه ای :

این آفت دارای گونه های متفاوتی بوده که بر روی اکثر محصولات زراعی دیده می شود. لارو کامل به طول ۳۰-۴۰ میلی متر، بدن دارای مو و کپسول سر سیاه یا قهوه ای، لاروهای گونه های مختلف به رنگ های متفاوتی بوده و از خاکستری تا قهوه ای در قسمت پشت دیده می شوند.

شب پره های بالغ به رنگ قهوه ای سیاه مایل به خاکستری رنگ که مشابه هم به نظر می رسند و با بال های باز حدود ۲۵ میلی متر می باشند. اکثر گونه ها ۱-۲ نسل در سال داشته و زمستان به صورت لارو نیمه رشد کرده در زیر برگ های ریخته شده بسر می برند. خسارت اغلب در بهار و با تغذیه از جوانه های میوه و شکوفه ها می باشد. خسارت پائیزه و تابستانه بندرت صورت می گیرد.

مدیریت کنترل:

یخ آب زمستانه و کولتیواتور زدن پای بوته ها در کاهش جمعیت آفت موثر است.
طعمه پاشی (Kg3 سوین + lit60 آب+Kg100 سبوس) در کنار بوته ها در کشت ردیفی یا داخل کرت ها در هنگام غروب مناسب است.
Feltia faculifera کرم های طوقه
Feltia faculifera

۲ – مگس میوه توت فرنگی – Strawberry fruit fly

مگس هایی کوچک که اکثرا متمایل به رنگ زرد بوده که یکی از آفات توت فرنگی گلخانه ای است و به بسیاری از میوه ها خسارت می زنند. سیکل زندگی در تابستان از تخم تا بالغ ۷-۸ روز و در مدت ۲۰-۳۰ روز عمر خود ۷۰۰-۸۰۰ تخم می گذارند. در دمای پایین تر از C12 و بالاتر از C33 تخمگذاری متوقف می شود. استفاده از کارت ها چسبدار رنگی می تواند به منظور پیش آگاهی از ظهور این مگس ها مورد استفاده قرار گیرد.

مدیریت کنترل:

رعایت بهداشت و تمیز نگه داشتن محیط از بهترین راه های کنترل این آفت است ضمن اینکه باید از ترک خوردن و له شدن میوه ها به هر طریق ممکن جلوگیری نمود.
کنترل شیمیایی برای ان محصول باید با احتیاط کامل و رعایت دقیق دوره کارنس صورت گیرد. در زمان نیاز می توان از سم پیرترین استفاده کرد.

۳ – زنجرک سیب زمینی – potato leaf hopper

این حشره و گونه های مختلف آن بر روی بسیاری از گیاهان زراعی و صنعتی دیده می شوند. افراد بالغ حشراتی کوچک و طویل به رنگ سبز مایل به زرد به طول ۵/۲-۳ میلی متر، بال ها نیمه شفاف و دارای یک جفت چشم مرکب درشت در طرفین سر، پوره ها و حشرات کامل در پشت برگ ها مستقر شده و از شیره گیاهی تغذیه می کنند که موجب ضعف بوته ها می شوند. خطوط رنگ پریده و زردی بوته ها از علایم خسارت آنها می باشد. دارای ۳-۴ نسل در سال، که زمستان را به صورت حشره کامل در زیر برگ های ریخته شده بسر می برند.

مدیریت کنترل:

حذف علف های هرز داخل و اطراف مزرعه از خسارت آفت می کاهد.
در حال حاضر آستانه اقتصادی خسارت آفت در دسترس نمی باشد.

۴ – راب یا لیسک – slug

حلزون های ساده و بدون صدف که به بسیاری از گیاهان زینتی و سبزی و حتی قارچ های خانگی خسارت می زنند. این جانوران علاوه بر تغذیه از برگ های توت فرنگی از میوه آن نیز تغذیه و در درون آن حفره های عمیقی ایجاد می کنند.

طول بدن آنها حدود ۳۰-۴۰ میلی متر و در گونه های مختلف به رنگ های تیره، قهوه ای سیاه تا نارنجی می باشند. هر جانور ماده حدود ۳۰۰ تخم می گذارد. این جانوران شب فعال بوده و در روز های گرم وآفتابی در پناهگاه های مختلف استراحت می کنند. شرایط رطوبتی از عوامل مهم توسعه و فعالیت راب ها می شد.

مدیریت کنترل:

جمع آوری و حذف این جانوران به طور مکانیکی در کاهش جمعیت و خسارت آنها موثر است.
ماکیان از مهم ترین شکارچیان این جانوران محسوب می شوند.
کاربرد طعمه مسموم به میزان ۲-۳ درصد از سم متالدهید ( ۳ کیلوگرم + ۱۰۰ کیلوگرم سبوس + ۶۰ لیتر آب) و عمل طعمه پاشی هنگام غروب در فواصل ۳۰ سانتی متری پای بوته ها در بهار و اوایل پاییز می توان استفاده کرد.

۵ – سرخرطومی تاج توت فرنگی – Strawberry crown borer

حشرات بالغ به رنگ قهوه ای تیره که قادر به پرواز نیستند، دارای ۳ لکه تیره بر روی هر بال پوش هستند. طول این سوسک ها حدود ۴ میلیمتر است . لاروها سفید مایل به کرم، بدون پا که در زمان تغذیه در تاج گیاه ایجاد کرده و در آن تخمگذاری می کنند. این حشرات یک نسل در سال داشته و زمستان را به شکل حشره کامل بسر می برند و در زمان گلدهی گیاه فعال می شوند.

مدیریت کنترل:

تناوب محصول در کاهش جمعیت این آفت بسیار موثر است.
کشت متراکم و عمیق توت فرنگی ، محل زمستانگذرانی سر خرطومی ها را در خاک بهم می زند.
عدم کشت مزارع توت فرنگی در فاصله کمتر از ۲۷۰ متر از هم.

سایر مطالب:

کنه سیکلامن توت فرنگی و راه های کنترل آن

انتخاب رقم مناسب توت فرنگی برای کشت و پرورش

۶ – کنه تارتن دو لکه – Two spotted spider mite

این کنه بر روی بسیاری از گیاهان زراعی،باغی دیده می شود. اندازه بدن حدود ۵/۰ میلی متر و ماده ها درشت ترند. زمستان به شکل افراد ماده جفتگیری کرده در لابلای بقایای گیاهی بوده و با شروع فصل تابستان و مهیا شدن شرایط رطوبتی و دمایی مناسب در پشت برگ ها استقرار یافته و از شیره گیاهی تغذیه می کنند. این امر موجب برنزه شدن برگ ها و قهوه ای شدن و خشک شدن آنها می شود. آستانه اقتصادی کنه در ابتدای فصل ۵ کنه در هر برگ و در اواخر فصل ۲۰ کنه بر روی هر برگ می باشد.

مدیریت کنترل:

ارقام روز کوتاه معمولا مقاومت بیشتری به کنه های تارتن دارند.
گیاهانی که دوره سرمادهی کمتری را گذرانده اند به خسارت کنه ها حساس ترند.
کنه های شکارچی : Metaseiulus، Amblyseius sp.Phytoseiulus persimilis، Occidentalis مهمی در کاهش جمعیت آفت دارند.
Tetranychus urticae کنه تارتن دو لکه
Tetranychus urticae

۷ – تریپس گل غربی – Western flower thrips

این حشرات کوچک و به طول ۷/۰ میلی متر که افراد بالغ دارای ۴ بال وبه رنگ عمومی زرد تا قهوه ای تیره هستند. نمف ها به رنگ سفید یا سیاه کم رنگ می باشند. هم نمف و حشرات بالغ با مکیدن شیره گیاهی باعث خسارت به برگ ها، جوانه ها و گل ها می شوند.

علایم به صورت لکه های قهوه ای سوخته در روی گل ها بوده و در سطح دانه ها نیز حالت ترک خوردگی و تغییر رنگ دیده می شود. این حشره چند نسلی بوده و افراد بالغ در ابتدای بهار ظاهر شده و بر روی بافت های گیاهی تخمریزی می کنند. سیکل زندگی این حشره از تخم تا بالغ حدود ۲ هفته طول می کشد.

مدیریت کنترل:

در حال حاضر نیاز به کنترل خاصی نمی باشد.

۸ – سن لیگوس – tarnished plant bug

افراد بالغ به طول ۶ میلی متر با رنگ زرد متمایل به سبز تا قهوه ای بوده و دارای لکه های تیره در روی بال ها هستند. افراد نابالغ به رنگ سبز کم رنگ و شبیه شته هستند. تفاوت این سن ها با شته از روی حرکات و جابجایی سریع تر آنها می باشد.

این حشرات زننده – مکنده با تغذیه از شیره گیاهی باعث تغییر شکل میوه های توت فرنگی شده و موجب تشکیل سوراخ ها یا حفراتی در سطح میوه می شوند. این حشره ۳-۶ نسل در سال داشته و تخمریزی در بهار در داخل ساقه های گیاه می باشد. تفریخ تخم حدود یک هفته بسته به دمای محیط است و حشره دارای ۵ سن نمفی و سیکل زندگی حدود ۳۰ روزه است.

۹- مینوز توت فرنگی – Strawberry leafrollers

حشرات بالغ کوچک و زنگوله مانند هستند. شب پره های مینوز به رنگ قهوه ای زنگار مانند با بال های باز حدود ۱۲ میلی متر و لارو کامل ۳۰ میلی متر و به رنگ مایل به قهوه ای است. این آفت ۲-۳ نسل در سال داشته و تخمریزی معمولا بر روی شاخ و برگ است. دوره تفریخ تخم حدود یک هفته بوده و مراحل تکمیل لاروی حدود ۲ ماه است. خسارت معمولا از تغذیه لارو ها بر روی برگ ها بوده که از پارانشیم آن تغذیه می کنند.

مدیریت کنترل:

خوشبختانه خسارت آفت اقتصادی نبوده و توسط دشمنان طبیعی کنترل می شود.

۱۰ – سرخرطومی جوانه توت فرنگی – Strawberry bud weevil

این حشره همزمان با گلدهی گیاهان ظاهر شده و به گل ها آسیب می رساند و موجب آویزان شدن و آسیب دیدن جوانه ها می شوند، دارای بدنی تیره به رنگ قهوه ای مایل به قرمز و خرطومی خمیده به طول ۵/۲ میلی مترند. تخمریزی معمولا در جوانه ها بوده که لارو حاصله با تغذیه از آن باعث خسارت می گردد. لاروها طی ۳-۴ هفته کامل می شوند و حشرات بالغ از دانه های گرده تغذیه می کنند.

مدیریت کنترل:

ارقام توت فرنگی که دارای مادگی هستند از ارقامی که دارای پرچم هستند نسبت به خسارت لارو های آفت مقاوم ترند.
کاشت ارقام زودرس نیز در جلوگیری از وارد آمدن خسارت موثر است.
شخم بلافاصله پی از برداشت محصول افراد بالغ زمستان گذران را نابود می کند.
همچنین می توان در مناطق آلوده پس از شخم برای حذف حشرات بالغ زمستان گذران یک سمپاشی انجام داد.
تناوب زراعی حداقل ۳ ساله نیز در کاهش جمعیت آفت بسیار موثر می باشد.