ویروس کوتولگی زبر ذرت ( Maize rough dwarf virus)

بیماری کوتولگی زبر ذرت یکی از بیماری های ویروسی در مزارع ذرت می باشد. امروزه یکی از مهمترین بیماری‌های ذرت در برخی از نقاط به شمار می‌رود به طوریکه در برخی مزارع تا ۵۰ درصد آلودگی نیز دیده شده است.

کوتولگی زبر ذرت

انتقال ویروس کوتولگی زبر ذرت (Rice Black Gall Dwarf Virus) به وسیله زنجرک است. تنها ناقل طبیعی که تاکنون برای این ویروس مشخص شده، Laodelphax striatellus است.

ویروس داخل بدن حشره ناقل تکثیر می شود. میزبان طبیعی شناخته شده ویروس ذرت است. ممکن است ویروس میزبان های طبیعی دیگری نیز در خانواده گرامینه داشته باشد، زیرا شانزده گونه گیاهی به طور آزمایشگاهی با ناقل آلوده شده اند.

ویروس از طریق مکانیکی منتقل نمی شود. کشت زودهنگام ذرت بدلیل انطباق دوره حساس گیاه با ظهور، گسترش و زاد و ولد زنجره ناقل، آلودگی بیشتری را به دنبال خواهد داشت.

علائم بیماری کوتولگی زبر ذرت

علائم بیماری در مراحل مختلف رشد فرق می کند. اگر گیاهچه جوان ذرت (دو برگی در مرحله کلئوپتیل) مورد هجوم ویروس، قرار گیرد علائم به صورت کوتولگی خیلی شدید ظاهر می شود.

گاهی حتی بوته ذرت از ۳۰ سانتیمتر بلندتر نمی گردد و به مرور بوته ذرت کاملاً خشک می شود و عملاً هیچ دانه ای تولید نمی شود.

اگر ذرت بعد از مرحله گیاهچه ای مورد هجوم قرار گیرد، کوتولگی ایجاد شده خفیف تر است و ارتفاع ذرت ممکن است به ۵۰ سانتیمتر برسد و گل تاجی (گل آذین نر) تولید کند، ولی هیچ بلالی تولید نمی کند.

ضخامت ساقه ذرت آلوده نسبت به طول آن زیادتر از معمول به نظر می رسد و ساقه ذرت مقداری از حالت گرد به حالت کتابی تبدیل می شود.

از علائم دیگر شامل کوتاهی فاصله بین میانگره ها، راست ایستادن برگها، ایجاد گال های ریز روی رگبرگ ها در پشت برگ و غلاف بلال و زردی و کلروز و گاهی قرمزی برگها می باشد.

در محل گال های ریز در رگبرگ ها نقاط و خطوط روشن نورگذار ایجاد می شود. این بوته ها نیز پس از مدتی شروع به خشک شدن می کنند و بدون تولید دانه ای از بین می روند.

سایر مطالب :

بیماری های ویروسی ذرت

علایم کمبود گوگرد در ذرت

کنترل بیماری کوتولگی زبر ذرت

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. مبارزه مستقیم با بیماری ویروسی کوتولگی زبر ذرت امکانپذیر نیست و بایستی جمعیت ناقل این بیماری که زنجرک می باشد کنترل کرد. برای نحوه کنترل زنجرک بایستی به لیست بیماری ها مراجعه کنید.

شما می توانید انواع بذر ذرت را از فروشگاه های اینترنتی شبکه آفتاب و شاپ ثمر خریداری کنید.

اقدامات پیشگیرانه

• استفاده از هیبریدهای مقاوم ذرت.
• تاخیر در تاریخ کاشت تأثیر بسزایی در کاهش آلودگی دارد (کشت در خرداد ماه بجای اردیبهشت).
• کنترل علف های هرز میزبان در اطراف و داخل مزرعه ۲۰ تا ۳۰ روز قبل از کشت.
• عدم کاشت ذرت در نواحی آلوده به ویروس.
• بدلیل عدم کشت هم زمان ذرت، آلودگی و بقای زنجره امتداد می یابد، لذا بایستی همپوشانی کشت ها را در محصول کاهش داد و از طرف دیگر بهتر است گیاهان دیگر را در چرخه تناوب غلات قرار داد.
• از بین بردن گیاهان دارای علائم آلودگی به بیماری.