کنترل علف‌های هرز ذرت
مهمترین علف‌های هرز ذرت شامل تاج‌خروس، سلمک، خرفه، تاج‌ریزی، توق، گاوپنبه و عروسک پشت‌پرده (پهن برگ یکساله)، سوروف و چسبک (باریک برگ یکساله)، قیاق، پیچک صحرایی، پنجه مرغی، اویارسلام و پنیرک (دائمی) هستند.
علف‌های هرز ذرت
علف‌های هرز به دو دسته باریک برگ‌ها و پهن برگ‌ها تقسیم می‌شوند. برای مبارزه با علف‌های هرز روشهای کنترل زراعی، مکانیکی، شیمیایی و مبارزه تلفیقی مکانیکی-شیمیایی توصیه شده است.
در انتخاب روش مبارزه، تراکم و ارتفاع علف هرز و مرحله رشد ذرت مهم و تاثیرگذار هستند. بیشترین خسارت علف هرز به مزرعه ذرت در مرحله ۲ تا ۶ برگی اتفاق می‌افتد.
در این مرحله، رشد ذرت کند است و علف هرز می‌تواند بر گیاه ذرت غالب شود.
مدیریت کنترل علف‌های هرز ذرت
کنترل علف هرز به معنی جلوگیری از رقابت علف هرز با محصول اصلی و جلوگیری از خسارت محصول است. هدف از کنترل علف هرز، حفاظت پتانسیل ( هم از نظر محصول و هم کیفیت آن ) و همچنین پیشگیری از گسترش و حمله علف هرز به زمین زراعی و نیز جلوگیری از تولید بانک بذر در کشت ها و زراعت های بعدی و زمین های مجاور می باشد.
علف های هرز قادرند عملکرد ذرت رابین ۲۵ تا ۷۲ درصد کاهش دهند. لذا مهار آنها در ذرت به خصوص در مراحل اولیه رشد به سبب برتری طبیعی علف های هرز بر ذرت اهمیت ویژه ای دارد.
خسارت ناشی از علف های هرز به چهار روش ایجاد می شود:
۱- رقابت بر سر نور خورشید و مواد غذایی
۲- کاهش کیفیت محصول به علت وجود باقی مانده علف های هرز و بذور آن که ممکن است باعث طعم بد و یا تولید علوفه سمی کنند.
۳- زمانیکه برخی از گونه های علف هرز از بوته ذرت بلند تر شوند، برداشت محصول با مشکل مواجه خواهد شد.
۴- در زیستگاه های کوچکی که توسط علف هرز ایجاد می شود پناهگاه و محل تقویت برای قارچ، باکتری، ویروس، کنه و آفات شده و باعث گسترش آفات و بیماری ها می شود.
علف های هرز ذرت به دو دسته باریک برگ و پهن برگ تقسیم می شود:
باریک برگ ها: سوروف، علف انگشتی، قیاق
پهن برگ ها: خرفه، پیچک صحرایی، تاج خروس ، تاج ریزی، علف هفت بند، عروسک پشت پرده، اویار سلام، خارخسک، هندوانه ابوجهل، طحله
آستانه تراکم علف های هرز پهن برگ یکساله در ذرت کمتر از ۵ بوته در متر مربع و برای باریک برگ ها ی یکساله بین ۱۰تا ۴۰ بوته در متر مربع است.
سایر مطالب :
روش های کنترل بیماری لکه قهوه‌ای برگی ذرت
آفت کرم برگخوار تک نقطه ای ذرت
پیشگیری
جلوگیری از آلودگی مزرعه به بذر و اندام‌های تکثیر شونده علف‌های‌هرز جدید از طریق ورود ماشین‌آلات، جوی‌های آبیاری، ورود دام به مزرعه، استفاده از کود تازه دامی، کنترل علف‌های‌هرز حاشیه مزرعه و کانال‌های آب، کنترل لکه‌های آلوده علف‌های هرز جدید و پیشگیری از تولید بذر.
روشهای کنترل علف‌های هرز ذرت :
- مبارزه زراعی
- مبارزه مکانیکی
- مبارزه شیمیایی
مبارزه زراعی:
۱- ماخار: آبیاری قبل از کشت به منظور سبز نمودن علف هرز و پس از آن عملیات شخم جهت کنترل آن
۲- رعایت اصول به زراعی در هنگام کشت: کاهش فواصل ردیف کشت تا حد امکان، کاشت به موقع در اسرع وقت و در عمق مناسب، رعایت تراکم مناسب و سطح سبز یکنواخت
۳- رعایت اصول به زراع در هنگام برداشت: قطع گل آذین علف های هرز کنترل نشده قبل از به بذر نشستن، رعایت تناوب مناسب بعنوان مثال: ذرت+ کلزا: در کنترل علف های هرز باریک برگ ذرت ، موثر است.
مبارزه مکانیکی:
۱- شخم پس از ماخار از مرسوم ترین راه های کنترل علف هرز قبل از کشت است.
۲- استفاده از کولتیواتور با تیغه ثابت یا دوار:مرحله اول قبل از چهاربرگی شدن ذرت( ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی)، مرحله دوم هفت تا ده روز بعد ( بسته به شرایط رشد گیاه زراعی و علف هرز)
کولتیواتور دوار: بعلت داشتن خورشیدهای دوار از یک طرف موجب کنترل علف هرز شده. از سوی دیگر با بهم زدن خاک اطراف بوته موجب تنفس بهتر ریشه، نفوذ بهتر آب و در نهایت رشد بهتر بوته ذرت می گردد.
از انجام کولتیواتور در خاک مرطوب و پس از اینکه ذرت به ارتفاع پنجاه سانتی متری می رسد خودداری گردد.
انجام سه بار کولتیواتور به فاصله ده روز از هم معادل مبارزه شیمیایی در کنترل علف هرز یکساله است.
مبارزه شیمیایی:
استفاده از علف کش به شکل: پیش کشتی، پیش رویشی، پس رویشی
- علف کش های پیش کشتی و پیش رویشی دو منظوره می توان به: استاکلر و ای پی تی سی( قبل از رویش ذرت و علف هرز) و آترازین ( قبل از کشت مخلوط با خاک و بلافاصله بعد از کشت)
- علف کش پس رویشی دو منظوره: کروز (در مرحله ۲-۴ برگی ذرت) و اولتیما (۴-۶ برگی ذرت)
- علف کش پس رویشی پهن برگ کش: تو فوردی ( مرحله ۵- ۷ برگی ذرت) اشاره کرد.
پس از مصرف کروز در ذرت ، فاصله زمانی برای کاشت محصولات مختلف در فصل بعدی باید رعایت شود.( گندم ، ذرت و سویا: بدون محدودیت و پنبه ، حبوبات ، کلزا، یونجه، سیب زمینی و گوجه فرنگی: ۱۰ ماه و همچنین چغندر قند ۱۸ ماه فاصله کشت رعایت شود).در صورت مصرف کروز ، حتی الامکان باید بعد از برداشت ذرت اقدام به شخم عمیق نمود.
کشت کلیه محصولات زراعی ۲ ماه پس از مصرف ای پی تی سی بلامانع است. از کشت کاهو تا ده ماه پس از مصرف این سم باید خودداری شود. در صورت مصرف این سم حتی الامکان باید بعد از برداشت ذرت اقدام به شخم عمیق نمود.
