بیماری لکه ارغوانی پیاز
بیماری لکه ارغوانی پیاز غیر از پیاز در سیر، پیاز مصری ، پیاز ویلزی ، تره فرنگی ، تره کوهی و احتمالا سایر گونه های Allium از اکثر نقاط دنیا گزارش شده ولی در نواحی دارای آب و هوای گرم و مرطوب بیشترین خسارت را می زند.
بیماری لکه ارغوانی پیاز
این بیماری گیاهی لکه ارغوانی باعث آسیب به گیاهان خانواده پیازیان از جمله پیاز، سیر، موسیر و تره فرنگی می شود. اولین علائم بیماری روی برگ های قدیمی بوته قابل مشاهده است.
علایم بیماری لکه ارغوانی پیاز
علائم عمدتاً به رطوبت نسبی محیط بستگی دارد. نقاط کوچک، بدون شکل، فرورفته و مایل به سفید برای اولین بار در برگها پیرتر و ساقه های گل ظاهر می شوند. اگر رطوبت نسبی محیط پایین بماند، توسعه بیماری متوقف می شود.
اما در رطوبت نسبی بالا، این لکه ها به صورت لکه های بیضوی قهوه ای یا بنفش با نواحی متحدالمرکز روشن و تاریک در قسمت مرکزی دیده می شوند. با گذشت زمان، این لکه ها می توانند به طول چند سانتیمتر گسترش یافته و حاشیه ای زرد رنگ داشته باشند.
علائم در انبار به صورت پوسیدگی اسفنجی زرد تیره تا مایل به قرمز در فلس های بیرونی یا داخلی پیازها ظاهر می شود. پیاز، سیر و تره ممکن است تحت تأثیر این بیماری قرار بگیرند.
عامل بیماری لکه ارغوانی پیاز
بیماری لکه ارغوانی توسط قارچ Alternaria porri ایجاد می شود. در زمستان بر روی بقایای گیاهان زراعی آلوده یا نزدیک سطح خاک زنده می ماند.
این قارچ چرخه زندگی خود را با تولید اسپور در شرایط گرم و مرطوب بهار از سر می گیرد. باد، آب آبیاری یا بارش باران اسپورها را به گیاهان و مزارع سالم پراکنده می کند. این بیماری در شرایط مطلوب دمایی ۲۱ تا ۳۰ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۸۰-۹۰ درصد رخ می دهد.
کنترل و مدیریت
کنترل ارگانیک
تا به امروز، هیچ روش کنترلی بیولوژیک موثری برای این بیماری معرفی نشده است. از قارچ آنتاگونیستی Cladosporium herbarum برای مهار بیماری لکه ارغوانی پیاز در شرایط آزمایشگاهی استفاده شده و آلودگی را ۶۶.۶ درصد کاهش داده است. سایر قارچ ها کمتر موثر بوده اند.
به عنوان مثال .Penicillium sp در برابر این بیماری ۵۴ درصد موثر بوده است و ترکیبی از چندین آنتاگونیست می تواند تا ۷۹.۱ درصد کاهش بیماری را کاهش دهد. با این حال، هیچ ترکیب تجاری بر اساس این یافته ها تولید نشده است. عصاره Aqueuos Azadirachta indica (Neem) و Datura stramonium (jimsonweed) را می توان برای کنترل بیولوژیک لکه ارغوانی استفاده کرد.
سایر مطالب:
بیماری پوسیدگی خاکستری در پیاز و سیر
شفاف شدن فلس پیاز و چگونگی کنترل آن
کنترل شیمیایی
کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. قارچ کش های بوسکالید، کلروتالونیل، فنامیدون و مانکوزب (همه ۰.۲۰ – ۰.۲۵ درصد) را می توان به صورت پیشگیرانه یک ماه پس از انتقال نشا و در فواصل دو هفته اسپری کرد.
قارچ کش های مسی نیز برای کنترل لکه ارغوانی مورد تایید قرار گرفته اند، اما خیلی اثرگذار نیستند. برای جلوگیری از ایجاد مقاومت از قارچ کش های جایگزین از خانواده های مختلف استفاده کند.
اقدامات پیشگیرانه
- از بذرهای گواهی شده استفاده کنید.
- در صورت امکان، کاشت و انتقال نشا را زودتر انجام دهید.
- استفاده از واریته های مقاوم.
- بین فصول ۲ تا ۳ بار زمین را شخم بزنید تا قارچ در معرض تابش خورشید قرار گیرد.
- افزایش فاصله کشت بین گیاهان در زمان کاشت یا انتقال نشا.
- از کودهای نیتروژن و فسفر استفاده کنید تا گیاهان قوی و سالمی داشته باشید.
سایر اقدامات
- کنترل علف های هرز در داخل و اطراف مزرعه.
- پس از برداشت، بقایای گیاهی و گیاهان ناخواسته را حذف کنید.
- مراقب باشید در حین کار در مزرعه به گیاهان آسیبی وارد نشود.
- تناوب زراعی ۲-۳ ساله از افزایش جمعیت عوامل بیماری زا جلوگیری می کند.
- غده ها را در دمای ۱-۳ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۶۵-۷۰ درصد با هوادهی خوب نگهداری کنید.
- تریپس پیاز را کنترل کنید، زیرا گیاهان ضعیف شده توسط آنها بیشتر مستعد بیماری هستند.
