همه چیز درباره آفت سپردار واوی مرکبات و چگونگی کنترل آن

آفت سپردار واوی مرکبات در شمال به قرنطینه معروف است. در سال ۱۳۱۶ همراه با نهال های اصلاح شده مرکبات از فلسطین وارد ایران شده است. 

آفت سپردار واوی مرکبات 

بعد از سپردار قهوه ای، مهمترین آفات مرکبات شمال ایران می باشد. این آفت از حدود رودسر تا بهشهر و به ندرت گرگان انتشار دارد.

بیشترین تراکم این حشره بین تنکابن تا نوشهر می باشد. به دلیل نیاز آن به هوای نیمه گرمسیری و مرطوب به سایر نقاط کشور از جمله نواحی مرکبات خیز جنوب راه نیافته است. برخلاف عده زیادی از شپشک ها این آفت عمدتا روی مرکبات زندگی می کند. و به ندرت روی سایر درختان دیده شده است.

زیست شناسی آفت سپردار واوی مرکبات 

سپردار واوی مرکبات زمستان را اغلب به صورت تخم و یا ماده های کامل می گذارند. تخمها در اواخر بهار باز شده و پوره های آفت در قسمت های مختلف گیاه میزبان پراکنده می شوند. هرحشره ماده معمولا ۴۰-۷۰عدد و حداکثر تا ۳۰۰ عدد تخم می گذارد.

سپردار واوی مرکبات در شرایط شمال ۲-۳ نسل در سال دارد. پوره های نسل اول اواخر خرداد ، پوره های نسل دوم اواخر مرداد و اوایل شهریور و در بعضی سال ها پوره های نسل سوم در اواخر ابان ماه از تخم خارج و ظاهر می شوند. پوره ها خیلی ریز و به رنگ زرد بوده و به محض آنکه محل مناسبی برای تغذیه پیدا کردند با خرطوم از شیره تغذیه کرده و پاهای آن ها قطع می شود.

خسارت

این آفت برگ، میوه، شاخه های جوان و حتی شاخه های مسن تنه درختان مرکبات را مورد حمله قرار داده ، باعث خشک شدن شدید برگ ها و شاخه های جوان می شود، به طوری که قسمت آفت زده درخت منظره سوختگی از حرارت آتش را پیدا می کند. شدت حمله این آفت در قسمت های داخلی و سایه دار درخت بیشتر و اغلب روی میوه ها یک ورقه از سپردار پوشیده شده است.

سایر مطالب:

بیماری گیاهی شانکر باکتریایی مرکبات
بیماری گموز مرکبات و روش های کنترل آن
آفت سپردار قرمز مرکبات

علایم آفت سپردار واوی مرکبات 

آلودگی سپردارها را می توان با ظاهر قهوه ای مایل به ارغوانی بر روی ساقه ها، برگها و میوه های گیاهان میزبان مشاهده کرد. پوره ها و بالغ ها از شیره برگ و شاخه ها تغذیه کرده و خود را به میوه ها رسانده و باعث تغییر شکل میوه و کاهش بازارپسندی آن می شوند.

علائم به طور کلی به شدت حمله (تراکم جمعیت بر روی میزبان) مربوط می شود. خسارت به میوه در آلودگی های شدید رخ می دهد و سبب ایجاد لکه ها و تغییر شکل میوه می شود. نواحی اطراف سپردارها، پس از رسیدن میوه ها، سبز باقی می ماند.

سپردارها خیلی محکم به پوست میوه چسبیده هستند و به سختی می توان آنها را از پوست جدا کرد. نواحی اطراف سپردارها بر روی برگ زرد شده و در صورت آلودگی شدید، کل برگ ممکن است تغییر رنگ دهد.

کنترل و مبارزه

کنترل ارگانیک

شکارچیان و پارازیتوئیدهای مختلفی برای کنترل بیولوژیک سپردار واوی مرکبات استفاده می شوند. کفشدوزک ها و گونه های Chilocoris پوره ها و حشرات بالغ سپردار واوی را شکار می کنند. زنبورهای کلسید دشمنان طبیعی مهمی هستند.

Aphytis lepidosaphes از تمام مراحل رشدی سپردارها تغذیه می کند و در بسیاری از کشورهای جهان برای کنترل بیولوژیک استفاده می شوند. سپردارها میزبان اصلی این زنبور است. گونه های جنس Aphytis شامل Aphytis melinus و Aphytis lignanensis که دشمنان طبیعی سپردار قرمز (Aonidiella aurantii) هستند نیز به سپردار واوی مرکبات حمله می کنند.

کنترل شیمیایی

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. اسپری های دارای روغن محدود، حداقل اختلال را برای دشمنان طبیعی ایجاد می کنند و بهتر است در اواسط تابستان استفاده شوند. وقتی بیش از ۲۵ درصد میوه ها آلوده شوند بایستی از حشره کش های شیمیایی استفاده شود.

از حشره کش های حاوی کلرپیریفوس ، مالاتیون یا دیمتوات در قسمت هایی از باغ استفاده کنید که تعداد سپردارها از آستانه بیشتر است. استفاده از حشره کش های طیف گسترده که باعث آسیب رساندن به حشرات مفید می شود بایستی خودداری شود.

اقدامات پیشگیرانه

• از تله های فرمونی برای جذب ماده ها و ارزیابی شدت آلودگی استفاده کنید.
• بازدید منظم باغ به منظور مشاهده علائم.
• حذف شاخه های با آلودگی شدید به آفت.
• هرس منظم درختان به منظور تهویه بهتر درون کانوپی و ایجاد شرایط نامساعد برای سپردارها.
• عدم استفاده از حشره کش های با طیف اثر گسترده که ممکن است بر روی حشرات مفید اثر بگذارد.
• ایجاد مانع یا تله برای گرفتن یا جلوگیری از مورچه هایی که سپردارها را منتقل می کنند.