بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات
بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات یکی از مهمترین بیماریهای فایتوپلاسمایی مرکبات در مناطق گرم و خشک میباشد که توسط یک اسپیروپلاسمای مارپیچی به نام spiroplasma citri ایجاد میشود.
بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات
در بین انواع بیماری های مرکبات، بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات یکی از موارد شناخته شده و رایج است. این بیماری بیشتر در مناطق گرم و خشک رویت می شود. به طوری که گیاه حالت شادابی خود را از دست می دهد. این بیماری نسبتاً بی سر و صدا بوده تا حد زیادی مرموز است.
بیماری ریز برگی مرکبات در ایران
بیماری ریزبرگی در ایران برای نخستین بار توسط رحیمیان در باغهای مرکبات بم، بروات و اندوهجرد شهداد(استان کرمان) بر روی درختان گریپ فروت و پرتقال گزارش شد. بیماری استابورن در باغهای مرکبات استانهای هرمزگان، فارس و مازندران نیز شایع و موجب کمیت و کیفیت محصولات شده است.
علایم بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات
بیماری استابورن در مرکبات به ندرت باعث مرگ گیاه میشود، ولی درختان بیمار در جوانی به شدت رشد کمی دارند.
نشانههای بیماری ریزبرگی روی برگ و شاخهها
- شاخ و برگهای درختان بیمار فشرده و به حالت غیر عادی عمودی قرار میگیرند.
- فنجانی شکل شدن برگهای درختان آلوده و ظاهر شدن نقوش سبزردی روی آنها (در این حالت ممکن است با نشانههای کمبود مواد مغذی،به ویژه کمبود عنصر روی اشتباه شود)
- کم شدن فاصله بین گرههای سرشاخه( این شاخهها با برگهای فنجانی شکل، حالت وردسانی(رزت) پیدا میکنند)
نشانههای بیماری ریزبرگی (استابورن) برروی میوه
- تولید گلهای خارج از فصل
- کم و کوچک شدن میوههای درختان بیمار
- مخروطی و نامتقارن شدن میوه
- نارس و بدشکل شدن بذر میوه
- رنگ میوهها در محو گلگاه آنها به رنگ نارنجی در نمیآید و تا زمان برداشت سبز باقی میماند
- در مواردی که بیماری شدید است در پوست سفید میوه گریپفروت و پرتفال لکههای آبی رنگ پدیدار میشود.
- نشانههای بیماری در شرایط آب و هوایی گرم(۳۰ تا ۳۵ درجه) به وضوح دیده میشود، ولی در هوای سرد ممکن است حتی میزبانهای معرف هم بدون نشانه باشد.
عامل بیماری استابورن
عامل بیماری ریزبرگی مرکبات (استابورن) نوعی میکروپلاسمای مارپیچی به نام citri Spiroplasma تشخیص داده شده است و در محیط های جامد، به طور مارپیچی حرکت میکند.
سایر مطالب:
کنه زنگ مرکبات یا کنه نقره ای ،علایم و مبارزه با آن
سیاه شدن برگ مرکبات و علایم آن
کنه قرمز مرکبات ، چگونگی مبارزه و کنترل آن
روشهای کنترل بیماری استابورن یا ریز برگی مرکبات
- استفاده از پیوندکهای عاری از بیماری (در مناطقی که ریزبرگی یا ناقلان آن شایع نیست).
- مبارزه با این بیماری در نواحی که ناقل بیماری و منابع بیمارگر در گیاهانی غیر از مرکبات وجود دارند، بسیار مشکل است. هدف اصلی در مبارزه با این بیماری در این مناطق باید از آلودگی در باغهای جوان مرکبات جلوگیری شود. نهالهای پیوندی را در محوطههای بسته غیر قابل نفوذ برای ناقلان پرورش داد.
- پیوندکهای مورد استفاده را به روش ریزپیوندی نوک شاخه، عاری از citri کرد.
- ریشهکنی درختان آلوده در باغهای جوان
- تیمار درختان مبتلا به ریزبرگی با تتراسایکلین در سطح کوچک