عارضه دوقلو شدن غده پیاز و بررسی عوامل موثر در ایجاد آن
عارضه دوقلو شدن غده پیاز به تنهایی اثری در عملکرد و مزه پیاز ندارد اما ورود میکروارگانیسم های ثانویه از محل ایجاد شکاف باعث بروز بیماری های مختلف و متعاقبا کاهش عملکرد می گردد. همچنین وجود این اختلال در درصد بالایی از غده های برداشت شده بر قیمت و بازارپسندی پیاز اثرگذار است.
عارضه دوقلو شدن غده پیاز
این مشکل به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- ژنتیک بذر
- آبیاری پیاز به خصوص در مراحل اولیه رشد اگر قطع گردد، پوست بیرونی رشد و با آبیاری مجدد برگ های داخلی نیز شروع به رشد کرده و باعث ترکیدن پوست خارجی و رشد غیر عادی جوانه های داخلی و دو قلو شدن پیاز می گردد.
- مصرف بالای ازت قبل از کاشت بذر باعث رشد زیاد شاخ و برگ پیاز شده و در نتیجه پیاز قبل از رسیدن شکاف خورده و دو قلو می شود.
علایم بروز عارضه دوقلو شدن غده پیاز
اولین علائم این عارضه شکاف خوردن انتهای سوخ پیاز است که در نهایت دو یا چند سوخ کوچک تشکیل می شود. دوقلو شدن غده های پیاز به تنهایی اثری در عملکرد و مزه پیاز ندارد اما ورود میکروارگانیسم های ثانویه از محل ایجاد شکاف باعث بروز بیماری های مختلف و متعاقبا کاهش عملکرد می گردد. همچنین وجود این اختلال در درصد بالایی از غده های برداشت شده بر قیمت و بازارپسندی پیاز اثرگذار است.
علت ایجاد اختلال
ژنتیک بذر:
برخی از ارقام پیاز نسبت به ایجاد غده های دوقلو حساسیت بیشتری دارند، اما اغلب ارقام هیبرید به این عارضه مقاوم هستند.
آبیاری نامنظم:
تنش آبی در مواقع بحرانی به خصوص در مراحل اولیه رشد و سپس برطرف شدن تنش، باعث شروع رشد مجدد برگ‌های داخلی و ترک خوردن پوست خارجی شده که موجب رشد غیرعادی جوانه‌های داخلی و دوقلو شدن پیاز می شود. همچنین وجود آب اضافه در مرحله رسیدگی محصول باعث افزایش دوقلوشدن غده ها می‌گردد.
کوددهی غیراصولی:
مصرف بالای ازت قبل از کاشت بذر باعث رشد زیاد شاخ و برگ پیاز و رشد بسیار سریع غده شده و در نتیجه پیاز قبل از رسیدن شکاف خورده و دو قلو می شود.
عدم رعایت عمق کشت:
کاشت بسیار عمیق یا بسیار سطحی onion set ها می تواند باعث افزایش درصد غده های دوقلو شود.
عدم رعایت فاصله کشت: کشت غده با فواصل زیاد یکی از عوامل ایجاد این عارضه است.
اندازه onion set:
در بسیاری از مطالعات انجام شده، درصد دوقلو یا چندقلو شدن غده هایی که از کشت onion set هایی با سایز بزرگ تر به وجود آمده اند بیشتر بوده است.
سایر مطالب:
بیماری لهیدگی یا پوسیدگی نرم باکتریایی پیاز
عناصر غذایی مورد نیاز گیاه پیاز
کنترل عارضه دوقلو شدن غده پیاز
- تغذیه متعادل گیاه و خودداری از استفاده بی رویه از کودهای ازته
- انتخاب رقم مناسب، استفاده از غده های کوچک (در روش کشت onion set) و رعایت عمق و فاصله کشت مناسب
- آبیاری منظم و جلوگیری از ایجاد تنش آبی در محصول
