کرم خراط گردو ،آسیب رسان‌ترین آفت درخت گردو
کرم خراط گردو در گردو ضرر رسان‌ترین بیماری است اغراق نکرده‌ایم چرا که بیماری کرم خراط در گردو باعث ریزش میوه گردو می‌شود و عملا ضرر مستقیم را به باغدار وارد می‌کند.
کرم خراط گردو
متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل مهیا شدن شرایط محیطی (مثل افزایش دما، کاهش رطوبت، ضعیفتر شدن بنیه درختان گردو و …) شدت بیماری کرم خراط در گردو بسیار زیادتر شده است که باید فکری برای این معضل اندیشیده شود.
روشهای سنتی و قدیمی در مقابله با بیماری کرم خراط در گردو به هیچ وجه جوابگوی شرایط فعلی نیست چرا که اگر این روشها جوابگو بودن وضعیت اینچنین که امروز هست نبود.
در این مجال سعی می‌کنیم هر چند بصورت کلی روشها و مواد نوین مورد استفاده در کشاورزی مدرن در کشورهای صنعتی کشاورزی در مقابله با بیماری کرم خراط در گردو را به شما عزیزان ارائه کنیم.
معرفی بیماری کرم خراط گردو (Cydla pomonella)
بصورت کلی ۲ تا ۳ نوع از این بیماری در کشور وجود دارد. لارو این کرم در داخل میوه باعث ضرر و زیان شده و با از بین بردن میوه و برجا گذاشتن پسماندهای خود در نهایت باعث ریزش میوه می‌شود. اگر این بیماری کنترل نشود می‌تواند تا ۱۰۰٪ میوه را نیز از بین ببرد.
عامل بیماری کرم خراط گردو
اگر بخواهیم بصورت کلی عامل این بیماری و ریخت شناسی آن را شناسائی کنیم به نتایج زیر خواهیم رسید:
- عامل این بیماری یک پروانه است که نوع بالغ این پروانه بر روی بدن خود بصورت عرضی خطوط موجداری دارد.
- طول این پروانه در حدود ۱۰ میلی متر بوده و طول بالهای آن به ۱۸ الی ۲۰ میلی متر می‌رسد.
- تخم کرم خراط گردو در ابتدای دوره سفید رنگ و بیضی شکل بوده و قطر تخم به ۱ الی ۱٫۲ میلی متر می‌رسد.
- در دوره رشد تخم شفاف شده و قابلیت ردیابی آن بیشتر می‌شود.
- در دوره لارو ۱۵ الی ۲۰ میلی متر است
- در دوره شفیره ۱۰ میلی متر طول دارد.
- تخم بعد از تبدیل به لارو وارد میوه می‌شود و میوه را از بین می‌برد.
- مدت زمان لازم برای لاروهای خارج شده از تخم برای ورود به میوه‌ها ۴ الی ۸ ساعت است.
- ۳۰ الی ۴۰ روز لارو در داخل میوه می‌ماند و از قسمتهای گوشتی آن تغذیه کرده پسماند خود را در داخل میوه بجا می‌گذارد که در نهایت باعث ریزش میوه و از بین رفتن آن خواهد شد.
- کرم خراط گردو به شکل لارو در داخل تنه زمستان گذرانی می‌کند در بعضی از موارد این لاروها در داخل پوسته هائیکه روی زمین هستند نیز به شکل لارو زمستان گذرانی می‌کند.
- بعد از تکمیل دوره لارو به مرحله شفیره رفته و بعد از زمان کوتاهی بالغ می‌شوند.
درختان میزبان
کرم خراط گردو همانطور که از نامش هم پیداست عمدتا در درختان گردو مشاهده می‌شود ولی احتمال ابتلا در درختان سیب، گلابی و به هم وجود دارد و بصورت نادر در درختان گوجه سبز، زردآلو و هلو هم گزارش شده است.
یک نکته خیلی مهم در اینجا وجود دارد و آنهم این است که در باغات تخصصی گردو به هیچ عنوان نباید این نوع درختان حضور داشته باشند.
مطالب مرتبط:
کرم ساقه خوار درخت یا “کرم خراط ” و روشهای مبازره با آن
خلاقیت باغدار مراغه ای در مبارزه با کرم خراط
دشمن پنهان درختان ،کرم خراط
چگونه می توان از سیاه شدن مغز گردو جلوگیری نمود؟
روشهای کنترل و مبارزه میدانی (بدون استفاده از سموم) با کرم خراط گردو:
- در باغات گردو درختان میزبان مثل: سیب، به زردآلو، گوجه سبز و درختانی از این دست نباید کاشته شوند.
- تمامی میوه‌های ریخته شده در پای درختان باید سریعا جمع آوری شوند.
- از تله‌های فرمونی در پای درخت استفاده شود. این تله‌ها باید بصورت هفتگی کنترل و میزان کارائی آنها در مقابله با این بیماری برآورد شود.
روش شیمیائی:
در این روش از سموم خاصی برای از بین بردن تخم‌های موجود در سطح درخت استفاده می‌شود. نکته مهم در استفاده از این سموم در اینجاست که باید تمام سطح درخت به این سموم آغشته شوند تا تمامی تخم‌های موجود را از بین برده و از تبدیل آنها به لارو و ورود به داخل میوه (گردو) جلوگیری شود.
البته استفاده از سموم به این روش به این آسانی نیست چرا که استفاده از سموم در این حجم معمولا باعث اوردز و وارد آمدن استرس به درخت می‌شود.
روشهای مدرن
۱- افزایش توان خود ایمنی (Pr پروتئین‌ها) در درختان گردو با استفاده از کوددهی متناسب
یک اصل اساسی در مقابله با تمامی بیماری‌ها در گیاهان وجود دارد و آنهم تقویت بنیه گیاه در کنار مبارزه با عوامل بیماریزاست.
اگر ما در مبارزه با عوامل بیماریزائی مثل کرم خراط گردو فقط به سموم اکتفاء کنیم نه تنها جواب مطلوبی نخواهیم گرفت بلکه در میان مدت باعث کاهش عمر اقتصادی درختان شده و عملا خودمان با دست خودمان این درختان را از بین خواهیم برد.
علت اصلی این امر عدم تغذیه درخت در کنار استفاده از سموم است. رسیدن به این مهم بدون انجام تغذیه در حین یا بعد از، از بین بردن عامل بیماریزا امکان پذیر نیست.
در درختان گردو کلا به سه طریق می‌توانیم نسبت به تامین مواد کودی مورد نیاز درختان گردو اقدام کنیم:
- الف) محلول پاشی کودهای مورد نیاز روی برگها و اندام سبز
- ب) استفاده از کودهای محلول در آب یا مخلوط با خاک از طریق ریشه و خاک اطراف ریشه
- ج) تزریق مواد کودی به تنه درخت
۲- استفاده از پی اف‌ها
قبل از هر چیز بهتر است ابتدا این مواد را تعریف کنیم، در گذشته در کشاورزی کلا دو نوع ماده مورد استفاده قرار می‌گرفت که این دو ماده عبارت بودند از:
- کود: به موادی گفته می‌شد که دارای مواد غذائی بوده و نقش تغذیه ای در گیاهان دارد.
- سم: به موادی گفته می‌شود که عمدتا شیمیائی بوده و باعث از بین رفتن عوامل بیماریزا در گیاهان می‌شوند.
یک نکته مهم در مقابله با کرم خراط گردو
همانطور که قبلا هم اشاره شد بهترین کار برای از بین بردن این بیماری در درختان گردو، از بین بردن تخم قبل از تبدیل به لارو است.
برای این کار هم باید تمامی سطح درخت بصورت کامل به مواد سمی از بین برندهٔ تخم آغشته شود که در استفادهٔ صرف از سموم شیمیائی عملا بسیار سخت یا غیر ممکن است چرا که این حجم از مواد سمی باعث ایجاد مسمومیت در درخت گردو خواهد شد.
نکته مهم در اینجاست که به دلیل نبود مشکل مسومیت در استفاده از پی اف‌ها محدودیتی که در استفاده از سموم شیمیائی وجود دارد در پی اف‌ها وجود ندارد و به راحتی می‌توان تمامی سطح درخت را به این مواد آغشته کرد.
در پی اف‌ها مواد مختلف ارگانیک با قابلیت‌های متنوعی مثل آنزیم کیتیناز وجود دارد که به راحتی جداره تخم کرم خراط گردو را از بین برده و یا با تغییر Ph شرایط محیطی برای رشد و توسعه تخم و تبدیل آن به لارو را از بین خواهد برد.
