راهنمای نحوه صحیح نمونه برداری از خاک باغ
نمونه برداری خاک در باغ از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر نمونه‌برداری به دقت انجام نگیرد نمی‌توان نتیجۀ درستی از آزمون خاک به دست آورد و حتی ممکن است نتایج بیشتر گمراه‌کننده باشد. با توجه به اهمیت این موضوع لازم است اصول نمونه‌گیری را به‌خوبی بدانید تا بتوانید نتایج قابل استناد کسب کنید.
نمونه برداری خاک در باغ
نمونه برداری از خاک فرآیند برداشتن نمونه کوچکی از خاک است که سپس برای تعیین محتوای مواد مغذی به آزمایشگاه فرستاده می شود. همچنین می توان خاک را برای خواص شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی که برای تغذیه گیاه حیاتی هستند، آزمایش کرد. تغذیه اولیه گیاه مستلزم وجود مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. نمونه برداری از خاک همچنین می تواند سطح pH خاک را در کنار محتوای هوموس، آهک موجود، محتوای گوگرد کامل و کل CaCO3 تعیین کند.
تجزیه و تحلیل خاک با نمونه برداری از خاک و انجام آزمایشات آزمایشگاهی انجام می گردد که سپس نتایج تفسیر و آنالیز می شوند. پس از آزمایش و با توجه به تجزیه و تحلیل خاک، می توان توصیه های بیشتری برای کود و حفظ خاک ارائه کرد.
بهترین زمان برای نمونه برداری از خاک باغ
به طور کلی بهترین زمان نمونه‌برداری خاک در مورد باغات میوه، نمونه‌برداری قبل از احداث باغ است، اما چنانچه باغ احداث شده باشد، بسته به منطقه، اواخر زمستان تا اوایل بهار و یا اواخر تابستان تا اوایل پاییز است.
مزیت نمونه برداری خاک در باغ
تعدادی از مزایای کلیدی نمونه برداری خاک وجود دارد که عبارتند از:
۱.تعیین سطوح مواد مغذی موجود در خاک
عناصر غذایی یکی از مولفه های مهم در خاک محسوب می شوند. با شناخت مقدار مواد مغذی در خاک می توان به رشد بهتر و سریع تر گیاه کمک کرد. بنابراین یکی از مزیت های اصلی و مهم انجام آزمایش خاک، تعیین عناصر مغذی موجود در دل خاک است. این مزیت می تواند به کشاورز اجازه دهد تا مواد مغذی بیشتری را به خاک اضافه کند و همچنین با دقت بیشتری تعیین کند که کدام یک از محصولات کشاورزی، بهترین رشد را در آن خاک خاص دارند.
۲.تعیین بافت خاک
تعیین سبک بودن یا سنگین بودن بافت خاک برای بسیاری از افراد از جمله کشاورزان و باغداران کار راحتی است. بافت خاک را می توان از حس لامسه تشخیص داد. اما این تشخیص بافت خاک برای همه افراد امکان پذیر نیست. آزمایش خاک می تواند نوع بافت خاک را نیز تعیین کند.
۳.تعیین توپوگرافی خاک
۳.کشاورزی دقیق به شیوه‌هایی مانند نمونه‌برداری از خاک متکی است که به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا از مناطق جداگانه مزرعه نمونه برداری کنند تا عواملی مانند نوع خاک و توپوگرافی را تعیین کنند و سطوح مواد مغذی را مشخص کنند.
سایر مطالب:
چگونگی نمونه برداری از خاک باغ برای آزمایش
آماده‌سازی خاک برای زراعت و مزایای آن
نحوه نمونه‌برداری از خاک در کشت باغ
نمونه‌برداری برای باغات و خزانه‌ها بسته به سن و نوع درخت معمولاً از سه عمق ۳۰-۰، ۶۰-۳۰ و ۱۰۰-۶۰ سانتی‌متری به صورت جداگانه صورت می‌گیرد، زیرا بیشترین محل تجمع ریشه‌های جذب کننده مواد غذایی درخت در این عمق‌ها قرار دارند. توصیه می‌شود برای تهیه هر نمونه مرکب از هر عمق (نمونه‌ای که نهایتاً به آزمایشگاه منتقل می‌گردد)، ۳۰-۲۰ نمونه فرعی گرفته شود. نمونه‌های فرعی هر عمق باید کاملاً با یکدیگر مخلوط شده و از مخلوط آن‌ها از هر عمق یک نمونه ۲ کیلوگرمی برای ارسال به آزمایشگاه تهیه شود. هنگام نمونه‌برداری دقت شود ریشه‌های فعال، بیشتر در کدام عمق وجود دارند.
نمونه‌برداری باید از منطقه‌ای در زیر تاج درخت (منطقه سایه انداز) گرفته شود. نمونه‌ها باید طوری از زمین اطراف درخت گرفته شود که نماینده پای درخت باشد. بهترین مساحت برای نمونه‌برداری یک هکتار است. در مساحت‌های بیشتر، باغ به قطعات یک هکتاری تقسیم می‌شود و از هر قطعه یک نمونه تهیه می‌شود.
نمونه‌ها نباید از محل‌های خاص کوددهی شده یا سمپاشی شده تهیه شود.
بهتر است نمونه‌ها از نیمه بیرونی سایه انداز درخت تهیه شوند.
بهتر است نمونه‌برداری‌های سطحی زمانی صورت گیرد که ریشه‌ها هنوز بیدار نشده‌اند.
هیچ یک از ادوات نمونه‌برداری از قبیل بیل، بیلچه، دستکش و … آلوده و زنگ زده نباشند.
نمونه برداری از خاک با روش جدید و نوین چگونه انجام می شود؟
معمولاً روش جدید و نوین نمونه برداری از خاک با دسترسی به زمین ها و مزارع کشاورزی با کواد موتورها انجام می شود. این روش نمونه برداری به افراد این امکان را می دهد تا با استفاده از واحد GPS دستی (هدایت‌شده توسط ماهواره ای برای نقشه برداری دقیق زمین)، راحت تر نقشه خاک زمین ایجاد شود. همچنین می توان نقاطی را که نمونه ها از آن استخراج می شوند را بر روی نقشه ترسیم کرد. سپس می توان نقشه و گزارش دقیقی از نمونه های خاک منطقه را در اختیار کشاورز یا مالک زمین قرار داد.
این گزارش شامل اندازه دقیق مزرعه یا مناطق بررسی شده است. این گزارش امکان می دهد تا مناطق کشت را با دقت بیشتری تغییر دهند. تمام نمونه های خاک برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی مستقل فرستاده می شوند و نتایج را می توان ظرف چند روز پس از نمونه برداری برگشت داد.
