پوسیدگی زغالی ذرت ذرت و چگونگی کنترل آن
پوسیدگی زغالی ذرت در مناطق خشک و زمین هایی که میزان رطوبت کمتری دارند گسترش می یابد. قارچ عامل بیماری پوسیدگی زغالی در داخل بقایای گیاهی و خاک زمستان گذرانی می کند.
پوسیدگی زغالی ذرت
ذرت‌های آلوده زودتر از حالت عادی به خوشه می‌روند و سریع‌تر خشک می‌شوند. بار قارچ در زیرپوست خارجی ریشه و ساقه به شکل اندام‌های سیاه‌رنگ سخت و کوچک تحت عنوان سختینه مشاهده می‌شوند.
زمستان‌گذرانی این بیماری با همین سختینه ها در خاک بوده و بنابراین گیاهان جوان نسبت به این بیماری حساس‌تر هستند. گیاه در مرحله خوشه‌دهی و دانه‌بندی نیز به این بیماری حساسیت بالایی خواهد داشت.
عامل پوسیدگی زغالی ذرت
این بیماری با عامل قارچی Macrophomina phaseolina در واقع عامل پوسیدگی زغالی لوبیا است که به ذرت نیز حمله‌ور می‌شود. محل حمله قسمت‌های فوقانی ریشه و ناحیه طوقه گیاه است. این بیماری در روی ریشه‌ها لکه‌های قهوه‌ای تا سیاه‌رنگ ایجاد می‌کند و سبب پوسیدگی تدریجی آن و نیز ناحیه طوقه می‌شود. این پوسیدگی حتی می‌تواند تا نیمی از ساقه نیز منتشر شود.
علایم بیماری
قارچ عامل بیماری عموما در مرحله گیاهچه و یا در هنگام رسیدن به گیاه حمله می‌کند. لکه‌های قهوه‌ای آبسوخته روی ریشه که پس از مدتی سیاه رنگ می‌شوند، از علائم اولیه این بیماری هستند. بارزترین راه تشخیص، مشاهده سختینه‌های سیاه رنگ قارچ در قسمت آوندی ساقه می‌باشد.
این سختینه‌ها که یک اندام قارچی هستند ممکن است درست در زیر پوست ساقه و یا حتی روی ریشه‌ها نیز مشاهده شوند. معمولا بوته‌های آلوده از محل طوقه و ساقه می‌شکنند. این قارچ به خوشه ها نیز حمله کرده و سبب سیاه شدن خوشه ها می‌شود.
سایر مطالب:
آفات و بیماریهای ذرت و چگونگی کنترل آن ها
شرایط گسترش بیماری
این بیماری در خاک های خشک و مناطقی از زمین که رطوبت کمتری دارد، بیشتر دیده می‌شود. از این رو حفظ رطوبت خاک در حد متعادل می‌تواند به کنترل این بیماری کمک کند. دمای بالای هوا یکی از عوامل گسترش این بیماری است و این بیماری در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر خسارت اقتصادی نسبتا بالایی دارد.
کاربرد بیش از اندازه از کودهای ازته نیز منجر به افزایش حساسیت گیاه به بیماری و توسعه بیشتر آن شود. قارچ عامل بیماری زمستان را به کمک این سختینه ها در خاک و یا بقایای گیاهی باقیمانده در زمین می‌گذراند. از این رو رعایت بهداشت مزرعه از جمله حذف بقایای گیاهی از توسعه بیماری می‌کاهد.
کنترل آفت پوسیدگی زغالی ذرت
- استفاده از ارقام مقاوم
- تناوب چند ساله با گیاهان غیر میزبان (سویا، آفتابگردان، پنبه و سورگوم نیز از میزبانان این قارچ هستند)
- حفظ رطوبت خاک در حد متعادل
- ممانعت از مصرف بیش از حد کودهای ازته و کاربرد درست کودهای پتاسیم
- کاهش تراکم گیاه در واحد سطح
- حذف بقایای گیاهی
