بیماری لکه سیاه یا اسکب کدوئیان
بیماری لکه سیاه یا اسکب کدوئیان بخاطر قارچ جرب جالیز است که روی خیار، خربزه، کدو تنبل، کدو حلوایی، هندوانه، کدوی زرد و کدو سبز اثر می‌گذارد. تمام قسمت‌های این گیاهان که بالای سطح زمین رشد می‌کنند می‌تواند دچار این بیماری شود، اما مهمترین علائم در میوه‌های خوراکی ظاهر می‌شود. بدترین حالت این بیماری هنگامی است که هوا مه‌آلود باشد، شبنم شدید باشد، باران سبک و هوا خنک باشد.
بیماری لکه سیاه یا اسکب کدوئیان
پاتوژنی که باعث لکه سیاه یا اسکب کدوئیان می‌شود، می‌تواند ناشی از بذر باشد، اما در بقایای گیاهان آلوده که تا سه سال در خاک باقی می‌مانند هم زنده می‌ماند. همچنین، این قارچ می‌تواند روی مواد ارگانیک مرده مانند درختانی که افتاده‌اند، برگهای مرده، فضولات گاو و حتی بقایای حشرات یا حیوانات مرده رشد کند.
این بیماری می‌تواند از طریق حرکت حشرات یا انسان‌هایی که با قارچ در تماس هستند، ابزار باغبانی که با گیاهان آلوده تماس داشتند و حتی هوای مرطوب گسترش یابد. هنگامی که دما بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد باشد، قارچی که باعث لکه سیاه کدوئیان می‌شود هاگ بیشتری تولید کرده و بیشتر باعث گسترش بیماری می‌شود.
علایم بیماری لکه سیاه یا اسکب کدوئیان
علائم ابتدا بر روی برگهای قدیمی تر در قسمت میانی و فوقانی گیاه به صورت لکه های قهوه ای مایل به زرد کوچک و مدور با مرکز سفید ظاهر می شود. سپس این لکه ها بزرگ و به قهوه ای روشن تغییر رنگ داده و یک فرورفتگی جزئی ایجاد می کنند. رگبرگ های برگ های کوچک در داخل این لکه های تیره، ظاهری مشبک ایجاد می کنند.
با گذشت زمان، حلقه های متحدالمرکز ایجاد شده که فقط در سطح بالای برگ قابل مشاهده هستند. این لکه های دوار در نهایت می توانند کل برگ را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است سبب ریزش برگ شوند.
بر روی میوه های آلوده نیز لکه های مدور و قهوه ای فرو رفته ظاهر شده که بعداً ممکن است توسط یک پودر زیتونی تیره تا سیاه رنگ پوشانده شوند. در صورت عدم تشخیص بیماری بر روی میوه های آلوده در هنگام برداشت می تواند سبب تلفات بعدی در هنگام انبار یا حمل محصول شود. سایر قسمت های گیاه مستقیماً تحت تأثیر قرار نمی گیرند.
چگونگی تشخیص لکه سیاه کدوئیان
آشنایی با علائم لکه سیاه کدوئیان برای باغبان‌هایی که محصولات آسیب‌پذیر می‌کارند حیاتی است تا در صورت بروز علائم در گیاهان‌شان، بتوانند سریع اقدام کنند. کسانی که گیاهان آسیب‌پذیر پرورش می‌دهند باید به طور مرتب آنها را از نظر علائم لکه سیاه کدوئیان بررسی کنند. این علائم در ادامه فهرست شده‌اند.
- برگهای گیاهان آسیب دیده ممکن است ضایعاتی قهوه‌ای یا خاکستری با هاله‌ای زرد رنگ داشته باشند که می‌توانند به تدریج تغییر کنند و دارای سوراخ الوار شوند.
- وقتی ضایعات روی شاخ و برگ شدید باشد، ممکن است برگ‌ها تغییر شکل داده یا پیچ بخورند.
- اولین نشانه‌های ضایعات روی میوه ممکن است اول شبیه آسیب ناشی از حشرات باشد – نواحی کوچک فرو رفته که گود و خاکستری می‌شوند.
- ممکن است ضایعات هاگ داشته باشند که مراکز را به سبز مایل به سیاه تبدیل کند، با بافتی شبیه مخمل.
- با گسترش ضایعات و افزایش تعدادشان، آنها می‌توانند با هم ادغام شوند و مناطق زیادی از تغییر رنگ را بر روی شاخ و برگ و میوه ایجاد کنند.
- بافت آسیب دیده روی شاخ و برگ یا میوه می‌تواند باعث ترشح ماده‌ای چسبناک شود.
- ضایعات ناشی از لکه سیاه کدوئیان می‌تواند محل ورود موجودات دیگری شده و باعث تخریب با علائم مختلفی شود.
- با وجود گونه‌هایی که به نوعی در برابر لکه سیاه کدوئیان مقاوم هستند، این بیماری می‌تواند به جای ضایعات معمول باعث ایجاد لکه‌های چوب پنبه‌ای شود.
- در محصولات حساس، مناطق پوسیده می‌توانند به عمق بافت میوه‌های مبتلا نفوذ کنند.
کنترل بیماری لکه سیاه یا اسکب کدوئیان
کنترل ارگانیک
استفاده از مالچ کاه بلافاصله پس از کاشت به طور موثری انتقال اسپورهای قارچ A. cucumerina از خاک بر روی برگهای پایینی گیاه را کاهش می دهد.
کنترل شیمیایی
کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. قارچ کش های حاوی آزوسیستروبین، بوسکالید، کلروتالونیل، هیدروکسید مس، مانکوزب، مانب یا بی کربنات پتاسیم می توانند بیماری را کنترل کنند. با این حال، محصولات حاوی کلروتالونیل به طور کلی بیشتر موثر هستند. به دلیل ترکیبات متفاوت قارچ کش ها، زمان مصرف و دفعات تکرار آنها نیز متفاوت خواهد بود. اطمینان حاصل شود که دستورالعمل های مربوطه را قبلاً مطالعه کرده اید.
سایر مطالب:
بیماری لکه سیاه برگ و چگونگی درمان آن
روش های کنترل بیماری لکه سیاه سیب زمینی
روش های درمان بیماری لکه سیاه گلابی
اقدامات پیشگیرانه
- استفاده از واریته های مقاوم به بیماری در صورت وجود.
- به طور منظم مزرعه را برای علائم بیماری کنترل کنید.
- تناوب با گیاهان به غیر از گیاهان خانواده کدوئیان به مدت ۱ تا ۲ سال.
- تنش های گیاهی را به حداقل کاهش دهید.
- مصرف تغذیه متعادل.
- رعایت بهداشت در ابزار و تجهیزات.
- در صورت امکان به جای آبیاری بارانی از آبیاری قطره ای استفاده کنید.
- هنگام خیس بودن گیاهان، در مزرعه کار نکنید.
- بقایای گیاهی را در پایان فصل حذف کنید.
- بقایای گیاهی را با دفن عمیق در مزارع یا سوزاندن در فاصله ای دور از بین ببرید.
