درباره آفت بید انجیر یا پروانه برگخوار انجیر و کنترل آن

آفت بید انجیر یا پروانه برگخوار انجیر (Ocnerogvia Amanda) یکی از مهمترین آفات درخت انجیر است که اولین بار سال ۱۳۴۰ در ایران در مناطق انجیرکاری فارس گزارش شده است. این آفت امروزه خسارت زیادی رو به باغ های انجیر وارد می کند. پروانه این آفت فقط بر روی درختان انجیر فعالیت دارد و لارو آن از برگ های انجیر تغذیه می کند.

آفت بید انجیر یا پروانه برگخوار

آفت بید انجیر یا پروانه برگخوار فقط بر روی برگ درختان انجیر تاثیر دارد. مناطق انتشار این آفت درخت انجیر کاملا بستگی به وضعیت منطقه داشته و فقط در نقاط کوهستانی که مناسب پناه گرفتن لاروها می‌باشد وجود داشته و در مناطق هموار و صاف کمتر دیده می‌شوند.

بنابراین بیشترین خسارت این آفت در مناطق کوهستانی مشاهده می‌شود. آفت بید انجیر دارای سه مرحله زیستی (حشره کامل، لارو و تخم) می‌باشد.

علایم آفت بید انجیر یا کرم برگخوار

از علائم تیپیک و واضح این آفت تنیدن تارروی برگ انجیر هست که در اثر تغذیه و خسارت ایجاد می‌شود، همچنین فضولات لاروهای این آفت به صورت دانه‌های کوچک مشکی رنگ روی برگ و تارهای تنیده شده روی برگ انجیر مشاهده می‌شود.

شناسایی آفت بید انجیر

حشره کامل برگ خوار انجیر به شکل پروانه ای کوچک است. بال های عقب این پروانه به رنگ قهوه ای تیره بوده و دارای یک لکه روشن می باشد. بال های جلویی در پروانه ی نر به رنگ قهوه ای مایل به قرمز یا نارنجی بوده و دارای یک نوار سفید ولی در پروانه ی ماده به رنگ خاکستری مایل به قهوه ای می باشد.

طول بدن حشره بالغ حدود ۲۵ تا ۴۵ میلی متر می باشد. تخم این آفت کروی، سفید و به صورت دسته ای می باشد. لارو آفت بید انجیر به رنگ زرد مایل به سبز بوده و در سطح بدن خود دارای نوار های سبز می باشد. بدن لارو برگخوار انجیر دارای تعدادی حلقه بوده که روی آنها خال سیاه وجود دارد.

سایر مطالب:

بیماری زنگ انجیر و چگونگی کنترل آن

بیماری شانکر فوموپسیسی انجیر

نحوه خسارت آفت بید انجیر یا پروانه برگخوار انجیر

آفت بید انجیر در زیر بقایا، برگ های ریخته شده، سنگ و کلوخه های اطراف درخت زمستان گذرانی کرده و با آغاز بهار فعالیت خود را بر روی برگ درختان انجیر شروع می کند. در مناطق کوهستانی لارو ها با امنیت بیشتری پناه گرفته و به زندگی خود ادامه می دهند. بنابراین میزان خسارت این آفت در مناطق کوهستانی بیشتر از مناطق هموار می باشد.

لارو ها در مراحل اولیه رشد خود، خسارت را با تغذیه از پارانشیم زیر برگ شروع می کنند. در نقاطی که توسط لارو خسارت دیده لکه های خشک باقی می ماند. لارو ها در مراحل بعدی زندگی خود از تمام برگ تغذیه می کنند و گاهی میزان خسارت به حدی است که فقط رگبرگ ها باقی می مانند.

با تغذیه لارو، برگ حالت پارگی و پوشیده از تار به خود می گیرد. این حشرات پس از تغذیه فضولات سیاه رنگی روی برگ و یا لای تارهای تنیده شده می گذارند که نشانه های خسارت لارو برگخوار به برگ انجیر می باشد.

این آفت علاوه بر بافت پارانشیمی برگ به میوه نیز خسارت زده و با تغذیه از آن باعث تنیدن تار روی میوه های جوان درخت می شود. درختان درگیر آفت برگخوار به شدت ضعیف شده و خسارت ایجاد شده باعث ریزش میوه می شود.

مبارزه با پروانه برگخوار انجیر

خسارت اصلی پروانه برگ خوار انجیر مربوط به مرحله لاروی می باشد که با تغذیه از بافت برگ و میوه باعث نابودی آنها می شود. عواملی محیطی مانند سرماهای زودرسی که در پاییز اتفاق می افتد گاهی باعث نابودی لارو ها شده و از ادامه حیات آنها جلوگیری می کند. همچنین باران های بهاری تند و رگباری در مناطق انجیرکاری می تواند باعث ریختن لارو ها از روی درخت و از بین رفتن آنها شود.

همانطور که گفته شد لارو ها در طول روز درون مخفیگاه خود مانده و با غروب آفتاب به سمت درختان حرکت می کنند. لارو ها با بالا رفتن از تنه، خود را به برگ رسانده و باعث ایجاد خسارت می شوند. بنابراین با انجام یکسری از اقدامات می توان مانع از رسیدن لارو ها به برگ و خسارت رساندن به آن شد، که این اقدامات عبارتند از:

روش های فیزیکی مبارزه با پروانه برگخوار انجیر:

• برای جلوگیری از بالا رفتن لارو ها از تنه و شاخه های درختان انجیر می توان دور آنها را با گونی، مقوا یا پلاستیک پیچید تا لارو ها نتواند از روی آنها بالا بروند. در این روش می توان پلاستیک یا گونی را آغشته به سم کرد تا در صورت برخورد باعث نابودی لارو شود.
• دور تا دور طوقه درختان را با سموم مختلف پودرپاشی کرده تا باعث دور شدن و نابودی لاور ها شود.

راه های زراعی مبارزه با بید انجیر:

•  شخم برگ های خزان شده پای درختان باعث نابودی فرم زمستان گذران آفت شده و جمعیت آن را کنترل می کند.
• جمع آوری برگ ها و بقایای ریخته شده روی زمین و رعایت بهداشت باغ
• انجام یخ آب زمستانه نیز باعث نابودی فرم زمستاگذران آفت پروانه برگخوار انجیر می شود.
• بهترین راه پیشگیری از آسیب آفت بید انجیر تقویت درختان و داشتن یک برنامه غذایی اصولی و مناسب می‌ باشد. مصرف کود فسفیت پتاسیم در طول فصل رشد، مصرف سولفات پتاسیم همراه آب آبیاری یا چالکود و محلول پاشی کودهای کلسیم و سیلیکات پتاسیم در طول فصل با توجه به نظر کارشناس گیاهپزشک باعث تقویت درختان می شود.

روش های شیمیایی مبارزه با برگخوار انجیر:

• سمپاشی با سموم حشره کش مالاتیون به نسبت ۲ در هزار و دیازینون به نسبت ۱/۵ در هزار در مرحله ای که لارو ها در سنین اول هستند می تواند تا حدودی موثر باشد و به کنترل جمعیت آنها کمک زیادی کند.