شاخص های مهم در افزایش عملکرد کلزا
در این مقاله، روش‌ها و تکنیک‌های کلیدی برای افزایش عملکرد کلزا و افزایش درآمدتان در کشت کلزا را آماده کرده‌ایم. اگر پیشنهادات را به خوبی اجرا کنید می‌توانید حداقل در منطقه خودتان جزء کشاورزان پیشرو در زمینه کشت کلزا باشید.
افزایش عملکرد کلزا
افزایش عملکرد کلزا لازمه‌اش شناخت کافی از گیاه و مراحل رشد آن و اجرای مدیریت‌های زراعی بهینه از زمان کاشت تا برداشت می‌باشد. بنابراین برای افزایش تولید در کلزا باید تمام مواردی که می‌توانند باعث بهینه شدن شرایط رشد گیاه شوند را کنترل و مدیریت کرد.
شاخص‌های مهم در افزایش عملکرد کلزا
رقم مناسب منطقه
ارقام مناسب جهت کشت زمستانه یا بهاره کلزا در کشور متفاوت هستند. در هر منطقه باید از ارقامی استفاده شود که با اقلیم منطقه سازگار باشند.
تاریخ کاشت مناسب هر منطقه
تعیین تاریخ کشت، از نظر دمای مناسب برای جوانه‌زنی و استقرار مناسب بسیار حائز اهمیت است چرا که اگر بذر در تاریخ مناسب کاشته نشود، گیاهچه در موقعیت مناسب خود برای تحمل سرما قرار نمی‌گیرد. این موضوع می‌تواند تعداد غلاف در بوته و در نتیجه، افت عملکرد نهایی را تحت تأثیر خود قرار دهد.
اگر زودتر از تاریخ مناسب، کاشت انجام شود موجب می‌شود تا گیاه از مرحله رزت عبور کرده و مقاومت گیاه نسبت به سرما به شدت کاهش پیدا کند. در مقابل آن اگر دیرهنگام و یا دیرتر از تاریخ مناسب کاشته شود گیاهچه به مرحله رزت نرسیده و حساسیت نسبت به سرما افزایش می‌یابد. این موضوع باعث سرمازدگی گیاهچه و افت حداکثری و حتی در بعضی مواقع باعث از بین رفتن کل بوته‌ها در مزرعه خواهد شد.
انتخاب بذر مناسب جهت کشت
انتخاب بذر مناسب از جهت درصد جوانه‌زنی و خلوص بذر بر روی این شاخص بسیار مؤثر است. گاها مشاهده می‌شود بذری که در اختیار کشاورز قرار می‌گیرد، دارای بذور علف‌های هرز سمج مزرعه کلزا از جمله ” خردل وحشی و شلمی ” است که به نوبه خود به دلیل عدم تشخیص در اوایل دوره رشدی گیاه حتی تا اوایل ساقه رفتن باعث افت عملکرد و حتی افت قیمت خرید به دلیل عدم خلوص در بذر برداشت شده خواهد شد. اگر کیفیت بذر پایین باشد یعنی درصد جوانه‌زنی پایین و خلوص پایین‌تر، میزان مصرف بذر بیشتری را برای رسیدن به تراکم مناسب الزامی می‌کند.
سایر مطالب:
بیماری ها و آفات مهم کلزا ،معرفی و چگونگی کنترل آن ها
آفت سنک بذرخوار کلزا و راه های کنترل آن
میزان بذر مصرفی
به طور میانگین میزان ۶ الی ۷/۵ کیلوگرم بذر برای یک مزرعه پیشنهاد می‌شود با این فرض که درصد جوانه‌زنی بذور ۹۹ درصد باشد. در صورت عدم رعایت میزان بذر مصرفی، تعداد بوته در متر مربع کاهش و یا افزایش پیدا کرده که هر دو این موضوعات، موجب کاهش عملکرد خواهد شد.
کاهش تعداد بوته همراه با میزان کمتر غلاف در بوته و تعداد کمتر شاخه‌های موثر در متر مربع خواهد بود که منجربه کاهش عملکرد خواهد شد. از طرفی با کاهش تعداد بوته در متر مربع زمینه برای رشد و نمو دو علف هرز سمج و غیر قابل تشخیص در مراحل اولیه از کلزا، یعنی خردل وحشی و شلمی افزایش پیدا کرده که علی‌رغم کاهش عملکرد موجب کاهش خلوص بذر برداشتی و در نتیجه افت قیمت در خرید دانه خواهد شد.
افزایش میزان بذر نیز از جنبه رقابتی می‌تواند موجب کاهش تعداد غلاف‌های مؤثر شود. از طرفی افزایش تراکم بوته موجب می‌شود غلاف در شاخه‌های پایینی تشکیل نشده و فقط در شاخه‌های بالایی تشکیل شود و به عبارت عامیانه “کلزا علفی شود” این مقوله نیز باعث افت حداکثری عملکرد خواهد شد.
در این مواقع عموما کشاورزان مجبور به برداشت کلزا با هدف علوفه صرفا برای تامین مخارج فقط ادوات خاکورزی خواهند شد.
تعداد غلاف در متر مربع
تعداد غلاف مؤثر در متر مربع به تراکم بوته‌ها، عمق کشت بذور، تغذیه مناسب در زمان داشت و گرده افشانی صحیح ارتباطی مستقیم دارد که در زمان کشت کلزا و بعد از به ساقه روی کلزا می‌توان بر میزان آن اثر گذاشت. برای افزایش تعداد غلاف مؤثر در متر مربع، مدیریت کشت از جمله تاریخ کاشت، میزان بذر مصرفی، استفاده از بذور پوشش دار شده، عمق کاشت و استقرار مناسب گیاهچه از اهمیت بالایی برخوردار است.
تعداد دانه در خوشه
تعداد دانه در خوشه نیز ارتباط مستقیمی با عملکرد نهایی دارد. این شاخص عملکردی در اوایل ساقه روی و زمان گلدهی تعیین می‌شود که در برنامه غذایی کلزا دایان به آن توجه ویژه‌ای شده است.
همچنین در زمان گلدهی نیز تعداد بذرهای نهایی درون هر غلاف مشخص می‌شود. چون معمولاً تمام جایگاه‌های دانه در غلاف بارور نمی‌شوند و بذر تولید نمی‌کنند، تغذیه در این مراحل نیز جزء مراحل کلیدی است.
نزدیکی گل ها خونه زنبور بسازید