نرک چیست!؟
نرک عبارت است از شاخه های مستقیم الرشد که روی قسمتهای بالا تنه دیده می شود و به حالت عمودی رشد می کند .
احتمالا شما هم تاکنون روی تنه درختان شاخه های مزاحمی که به سرعت می کنند را دیده اید. این شاخه ها که از اطراف تنه درخت رشد می کنند، نرک یا Water sprout نام دارند. این شاخه ها برای درخت مفید هستند یا مضرند؟
نرک چیست؟
گاهی اوقات مشکلی ایجاد نمی کنند، می تواند ناشی از هرس، استرس یا آب و هوا باشد و مهمتر اینکه باید به سرعت حذف شود.
نرک ها شاخه‌های قوی و عمودی هستند که از جوانه‌های خفته روی تنه یا شاخه‌های بزرگ درخت رشد می‌کنند.
به عنوان مثال، بسیاری از نرک ها پس از هرس، آسیب‌های شدید، حمله آفات، یا به بیان دیگر در درختانی که تحت فشار قرار می‌گیرد، ظاهر می‌شوند.
نرک ها اغلب به عنوان پیوندک های مورد استفاده در پیوند مفید هستند.
چرا نرکها ظاهر می‌شوند
نرکها شاخه‌های هستند که معمولاً از گره‌های رویشی که در چوب قدیمی دفن شده‌اند و یا از محل هرس نامناسب روی شاخه های قدیمی منشأ می‌گیرند.
رشد نرک نسبت به شاخه مادری بسیار نازک است و محل اتصال جوانه و شاخه کاملاً ضعیف است. نرک سرسبز جوان مانند یک مکنده، سریع رشد می‌کند و از آب و مواد مغذی چوب اصلی تغذیه می‌کند.
اگرچه تولید نرکها به‌طور طبیعی و اغلب در برخی از گونه‌ها اتفاق می‌افتند، اما به‌طورکلی پدیده‌ای غلط تلقی می‌شوند. نرکها از جوانه‌های قدیمی که اغلب در چوب قدیمی زیر خاک مدفون شده‌اند، سرچشمه می‌گیرند.
در طبیعت، مکنده‌ها و نرکها ممکن است ابزاری را ارائه دهند که از طریق آن یک گیاه آسیب‌دیده می‌تواند زنده بماند، اما ازنظر مصرفی، نرکها باعث هدر رفتن انرژی می‌شوند و رشد را از گیاه اصلی منحرف می‌کنند.
ازآنجاکه نرکها، جوانه‌های ترد و جوان هستند، برخی از مردم باور دارند که نرکها یک نقطه دسترسی آسیب‌پذیر برای حمله پاتوژنهای بیماری‌زا هستند.
در یک باغ تجاری، نرکها نامطلوب و آزاردهنده هستند، زیرا معماری خوب درخت را با چوب ضعیفی که هیچ میوه‌ای نمی‌دهد، از بین می‌برند.
در چشم‌انداز محلی، نرکها ظاهر و شکل کلاسیک یک درخت یا درختچه را خراب می‌کنند.
اکثر مواقع، نرکها آسیبی به درخت نمی‌رسانند، اما باعث از بین رفتن زیبایی درخت می‌شوند. ما معمولاً آن‌ها را حذف می‌کنیم زیرا زشت و بیجا به نظر می‌رسند.
تشخیص نرکها
شاخه‌هایی با رشد باریک، به‌ویژه شاخه‌های گروهی با رشد باریک که از نقاطی سرچشمه می‌گیرند که به نظر نمی‌رسد گره یا جوانه‌ای وجود داشته باشد، به‌عنوان مکنده شناخته می‌شوند.
مکنده‌ها معمولاً روی چوب‌های جوان‌تر (جایی که جوانه‌ها در سطح و تحت کنترل هورمون‌ها که الگوهای رشد سالم را تعیین می‌کنند هستند) ایجاد نمی‌شوند و اصطلاح مکنده (پاجوش) معمولاً مختص شاخه‌هایی است که از ریشه و طوقه در زیر زمین رشد می‌کنند و در گیاهان زینتی برای تکثیر و ازدیاد استفاده می‌شود.
هنگامی‌که این شاخه‌های جدید از چوب‌های قدیمی‌تر روی سطح زمین-تنه یا شاخه‌های قدیمی‌تر-خارج می‌شوند، به‌عنوان نرک شناخته می‌شوند.
نرکها مانند مکنده‌ها اغلب برای نور رشد می‌کنند. هنگام رشد نرکها آن‌ها به طرز عجیبی قائم و دارای ساقه‌های بلند هستند که نظم یک شاخه خوب و تنه درخت را از بین می‌برند.
جلوگیری از تولید نرکها
اگرچه برخی از گونه‌های گیاهی وجود دارند که به طور طبیعی مکنده و نرک تولید می‌کنند، اما در بیشتر گیاهان در صورت استرس یا هرس نامناسب احتمال تولید نرکها و مکنده‌ها وجود دارد.
برای کاهش احتمال تولید نرکها، از روش‌های مناسب هرس توصیه‌شده برای درخت یا درختچه خود استفاده کنید. عواملی که می‌توانند باعث به وجود آمدن نرکها شوند عبارت‌اند از:
قطع کردن یک شاخه بزرگ به صورتی که یک زائده کوتاهی از آن باقی بماند (به‌جای اینکه آن را از ته و هم‌تراز با تنه درخت قطع کنیم) تقریباً تولید نرک در نزدیک نوک آن را تضمین می‌کند.
قطع مجدد یک شاخه اصلی نزدیک به تنه‌اش همچنان ممکن است باعث جوانه زدن نرکها در اطراف زخم شود.
هرس بیش‌ازحد که بیش از قانون ۳/۱ باشد (هرس بیش از یک‌سوم شاخه‌های گیاه) احتمال جوانه‌زنی نرکها را بیشتر می‌کند.
مرگ عمده، از هر نوعی که باشد، مانند نوع ایجاد شده در اثر خشکی طولانی‌مدت یا مرگ در اثر سرمای زمستان یا بیماری می‌تواند باعث فوران نرکها در درخت شود.
زخم تنه ممکن است باعث جوانه زدن نرکها در اطراف زخم شود.
به‌عنوان‌مثال، یک درخت در بلوار که یک ماشین به آن برخورد می‌کند، ممکن است به‌زودی در نزدیکی پوست پاره شده نرک ایجاد کند.
نحوه هرس نرکها
بیشتر اوقات، شما نرکها را به‌عنوان چوب زائد حذف می‌کنید. هیچ مهارتی برای حذف آن‌ها لازم نیست؛ فقط آن‌ها را به هر روش مناسبی که می‌شناسید قطع کنید.
برای جوانه‌های سال اول، ایجاد یک برش تمیز در پایه مهم نیست زیرا زخم‌های حذف این نرکها جزئی هستند و به‌سرعت بهبود می‌یابند.
اگر نرکها را خیلی زود حذف کنید، حتی می‌توانید با انگشت شست آن‌ها را بکشید. آن‌ها ضعیف هستند و به‌راحتی جدا می‌شوند.
جوانه‌هایی که سفت شده‌اند (بیشتر از یک سال) باید از پایه با ابزار مناسب هرس متناسب با ضخامت آن‌ها – هرس کن، قیچی یا اره بریده شوند.
هنگامی‌که نرکها در بالای درخت هستند، این می‌تواند کار دشواری باشد که بهتر است به متخصصان هرس واگذار شود.
سایر مطالب:
استفاده از نرکها در پیوند زدن
درحالی‌که نرکها برای گیاهان بالغ و تثبیت شده که می‌خواهید رشد سریع آن‌ها فقط در رأس آن اتفاق بیفتد، مضر هستند، اما نرکها همچنین می‌توانند به‌عنوان پیوندک در مراحل پیوند استفاده شوند.
با استفاده از نرکها می‌توان پیوندکهای جوان را از درخت بدون رفتن به داخل تاج درخت برداشت کرد.
چوب یک‌ساله معمولاً بهترین چوب برای پیوندک است. چوبی که در مکنده و نرکها یافت می‌شود چوب جوان و تازه است و بنابراین سریع التیام یافته و رشد می‌کند.
همچنین نازک و انعطاف‌پذیر است و برای بسیاری از انواع پیوندها ایدهآل و قابل‌استفاده است.
