بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب ،علایم و چگونگی درمان آن
بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب از بیماری های حاد و عفونی می باشد و با عامل بیماری با ترشح زهر به جریان خون وارد شده وبه اعصاب محیطی و از انجام به اعصلاب مرکزی حیوان مهاجرت می کند.
به این ترتیب با فلج کردن اعصاب مرکزی باعث گرفتگی عضلانی و بی حسی شدن اندام ها و نهایتا مرگ حیوان خواهد شد.
بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب
باکتری عامل بیماری (کلستریدیوم تتانی) از راه خراش و زخمهای جلدی وارد بدن می شود و در بافت های مجروح رشد کرده و تولید زهرابه می نماید. تمام حیوانات به بیماری کزاز مبتلا می شوند ولی تک سمیها بیشتر از سایر حیوانات به بیماری حساس هستند.
علایم بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب
علایم بیماری با سفت شدن عضلات شروع و درجه حرارت بدن به سرعت بالا می رود و گاهی به ۴۲ تا ۴۳ درجه می رسد. حیوان در اثر انقباض عضلات گردن از خوراک می افتد. گوشهاراست و تمام بدن خشک و حالت صلابت به خود می گیرد. بزاق زیادی از دهان حیوان جاری می شود و ادرار و مدفوع حبس می گردد.
پلک سوم بیرون آمده و روی قسمتی از چشم را می پوشاند. در شکل حاد بیماری حیوان در مدت کوتاهی دچار انقباضات شدید و عضلانی و قطع حرکات تنفسی شده و به زودی تلف می گردد.
حیوانات بیمار میکروب را به وسیله مدفوع خود به خارج پراکنده و به راحتی بستر و لوازم خود را آلوده می سازند. انسان هایی که در تماس با حیوان بیمار و ابزار و وسایل او هستند از راه خراش های جلدی و یا در اثر زمین خوردن در معرض آلودگی قرار می گیرند.
عامل بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب
عامل بیماری با تشکیل محافظ به سخت و غیر قابل نفوذ به دور خود بنام هاگ می تواند در محیط خاک، پهن اسب ،بقایای کودو بدن حیوانات تلف شده از بیماری و حتی شرایط که اکسیِِِِِرن وجود ندارد در سالیان سال زنده مانده و به محض شروع شرایط لازم فعالیت خود را شروع خواهد کرد.
شرایط شیوع ابتلاء به بیماری تتانوس :
- جراحات ناحیه سم
- زخم های بعد از عمل جراحی
- عفونت های بند ناف و زخم های اطراف آنها
- زخم های بانفوذ عمیق
- زخم های جلدی
- عفونت های رحم و متریت های و یا جفت ماندگی ها
- عفونت بعد از اخته در نریان
نشانه های بیماری کزاز (تتانوس) در اسب:
دوره کمون بیماری متغیر است ولی نشانه های بیماری معمولا ۲ هفته بعد از جراحت در حیوان مشاهده می شود:
- شامل کوتاه قدم برداشتن و سنگینی در حرکت
- افتادگی پلک سوم
- گوشهای برافراشته
- دم برافراشته
- عدم توانایی حیوان در باز کردن دهان (قفل شدن فک ها )
- تحریک پذیری زیاد نسبت به صدا و نور
- منقبض شدن عضلات گردن
- تنفس سریع و کوتاه
- زمین گیر شدن حیوانات
- تکرار دفع ادرار و دفع مدفوع
سایر مطالب:
اسب از صفر تا صد پرورش ، نگهداری ، مراقبت و خرید
محل نگهداری اسب و استاندارد های آن
درمان بیماری کزاز ( تتانوس ) اسب :
درمان حیواناتی که در مراحل پیشرفته بیماری هستند مقدور نمی باشد و بهترین حالت از بین بردن این حیوانات با روشهای مناسب جهت خلاص کردن آ نها از درد و آزردگی است ولی حیواناتی که در مراحل اولیه بیماری هستند با انجام اقدامات ذیل ۳۰درصد احتمال درمان آنها وجود خواهد داشت
- تمیز کردن سریع محل جراحت از هرگونه آلودگی
- تجویز خوراکی آنتی توکسین کزاز
- استفاده از پنی سیلین با دز بالا
- استفاده از دارو های آرامبخش
- تخلیه مثانه با استفاده از سوند اداری
- استفتده از سرم های قندی و نمکی
- نگه داری حیوانات در باکس های تاریک و بدون صدا
درمان بیماری کزاز با واکسن :
شکل و نوع واکسن:
توکسویید به صورت مایع ، تزریقی
ترکیب واکسن :
- توکسویید تصفیه وجذب شده حاصل از کلستریدیوم تتانی به مقدار Lf/ml 16
- فسفات آلومینیوم به عنوان یاور
- تیومرسال به عنوان نگهدارنده
موارد مصرف :
به منظور ایجاد ایمنی فعال علیه بیماری کزاز در اسب
دز و راه تجویز :
۲ میلی لیتر از راه داخل عضلانی
برنامه و زمان مناسب واکسیناسیون:
در کره اسب هایی که از مادر ایمن متولد شده اند ۳ تزریق به شرح زیر:
- تزریق اول در ۳ ماهگی
- تزریق دوم ۴ هفته بعد از تزریق اول
- تزریق سوم یک سال بعد از تزریق دوم
- در کره اسب هایی که از مادر غیر ایمن متولد شده اند۳ تزریق به شرح زیر:
- تزریق اول در ۴-۱ ماهگی و ۲ تزریق دیگر به فاصله هر ۴ هفته
پیش گیری بیماری کزاز :
تزریق به موقع واکسن کزاز- ضد عفونی سریع محل زخم و تزریق آنتی توکسین ،تزریق آنتی تو کسین کزاز قبل از اعمال جراحی نظیر اخته کردن .
