اصول حرفه ای کاشت نهال
کاشت نهال یکی از مهم‌ترین اموری است که در حوزه باغبانی باید با دقت و وسواس صورت گیرد. در این آموزش قصد داریم روش صحیح کاشت نهال و زمان مناسب این کار را شرح دهیم.
موفقیت در نهال‌کاری به عوامل مختلفی از جمله نوع درخت، نحوه مراقبت از آن و شرایط محل کاشت بستگی دارد که باید در این کار به آنها توجه کرد.
روش صحیح کاشت نهال :
در کاشت درختان میوه باید نکاتی را رعایت کرد. از جمله اینکه این درختان معمولا پیوندی هستند یعنی یک گیاه با میوه خوب و مشخصات مورد نظر ما روی یک گیاه دیگر که ریشه های قوی دارد یا بومی منطقه ماست پیوند زده می شود .
تا خصوصیات مورد نظر ما از نظر مثلا میوه خوب یا آفات کمتر یا … در کنار ریشه‌های قوی برای ما تجلی پیدا بکند.
انتخاب زمان مناسب برای کاشت نهال
بهترین زمان نهال کاری فصل پائیز و یا ابتدای بهار (قبل از شکوفه دادن درختان) است. اگر در منطقه شما احتمال سرمازدگی وجود دارد بهتر است این کار را به بهار موکول کنید.
در زمان‌های یاد شده آب و هوای محیط در وضعیت خنکی قرار دارد که این وضعیت باعث می‌شود ریشه نهال قبل از وقوع باران‌های بهاری و یا رسیدن هوای گرم فصل تابستان در محل جدید خود استقرار یافته و رشد آن تحریک شود.
هنگام کاشت به دلیل جابجایی و انتقال، مقداری از ریشه گیاه از بین می‌رود که این کار باعث می‌شود پس از کاشت، درخت دچار شوک جابجایی و انتقال شود. بنابراین باید برای جلوگیری از این صدمه با احتیاط کامل جابجایی انجام گیرد تا صدمات وارده به ریشه به حداقل برسد.
درخت اگر در شرایط مناسبی استقرار پیدا نکند رشد مطلوبی نخواهد داشت. بنابراین نمی‌شود انتظار داشت تا در سال‌های پیش رو مقاومت مناسبی به شرایط آب و هوایی و حفظ عملکرد داشته باشد.
به هنگام کاشت نهال باید به نکات زیر توجه داشت :
۱- گودال کنده شده باید کم عمق اما پهن باشد
گودالی که کنده می‌شود باید ۲ الی ۳ برابر عریض‌تر از پهنای ریشه باشد. عمق آن نیز به اندازه توپی ریشه باشد. این کار باعث می‌شود خاک اطراف ریشه برداشته شود و فضای کافی برای ریشه دوانی درخت فراهم شود.
۲- ریشه‌های نهال را موقع کاشت قطع یا هرس نکنید
یکی از توصیه‌های اشتباهی که برخی از کارشناسان و منابع می‌کنند هرس ریشه نهال قبل از کاشت است. اما نکته بسیار مهمی در زمان کاشت نهال این است که ریشه‌های آن قطع یا هرس نشود اینکار باعث بروز شوک مکانیکی و همچنین بروز بیماری‌های باکتریایی و قارچی در درخت می‌شود.
۳- نهال خود را در عمق مناسبی کشت کنید
کاشت نهال در عمق زیاد باعث می‌شود ریشه‌های جدید به خوبی رشد نکنند. به علت تهویه کم دچار کمبود اکسیژن شوند. در جاهایی که با کمبود آب مواجه هستید درختان را کمی بالاتر از سطح معمول بکارید.
۴- درخت را بصورت قائم و صاف بکارید
هنگام کاشت از زوایای مختلف نگاه کنید که درخت در گودال بصورت کج قرار نگیرد.
۵- پیوندک را نباید داخل خاک دفن کنید
باید دقت کنید که موقع کاشت محل پیوند درختان میوه‌ای که بصورت پیوندی هستند، حتما بالاتر از سطح خاک قرار گیرد. دفن شدن پیوند زیر خاک و تماس آن با خاک، باعث بروز بیماری‌های باکتریایی و قارچی می‌شود.
این کار گیاه را در برابر عوامل غیر زنده محیطی دیگر مانند باد نیز حساس می‌کند و ممکن است با وزش بادهای تند گیاه بشکند.
۶- آبیاری را به صورت صحیح و منظم انجام دهید
از آبیاری‌های بیش از حد پرهیز کنید. هر هفته یک بار درخت را آبیاری کنید. در روزهای گرم این کار را با فواصل کم انجام دهید. حدالامکان سعی شود آبیاری را اطراف و یا نزدیک طوقه درخت انجام ندهید.
اینکار باعث حساسیت گیاه در برابر انواع بیماری‌های زنده قارچی و باکتریایی و همچنین تنش‌های غیر زنده خواهد شد.
۷- استفاده از قیم در کاشت نهال
استفاده از قیم باعث می‌شود که درخت استقرار مناسبی داشته و ساقه و ریشه‌های قوی‌تری داشته باشد. این کار در مکان‌هایی که باد خیز هستند بسیار کارآمد و مفید خواهد بود.
۸- پای درخت را مالچ پاشی کنید
استفاده از مالچ در زمان کاشت درخت باعث می‌شود رطوبت پای درخت حفظ شود. همچنین از نوسانات دمایی خاک جلوگیری کرده و جلوی رشد علف‌های هرز را می‌گیرد. مالچ پاشی با ارتفاع بیش از ۱۰ سانتی‌متر توصیه نمی‌شود.
چرا که این کار باعث می‌شود تهویه مناسب صورت نگیرد. از ریختن مالچ در کنار ساقه خودداری کنید. این کار باعث می‌شود ساقه درخت دچار پوسیدگی شود. توجه شود که ۵ سانتی‌متر از اطراف ساقه را مالچ پاشی نکنید تا از تجمع رطوبت در این قسمت جلوگیری شود.
سایر مطالب:
فاصله کاشت درختان میوه و آشنایی با رعایت اصول آن
۹- از کودهای مناسب موقع کاشت درخت استفاده کنید
از کودهای شیمیایی جامد با حلالیت و کیفیت پایین برای غنی سازی خاک پای درختان در زمان کاشت استفاده نشود. همچنین از کودهای دامی فراوری نشده استفاده نگردد.
استفاده از کودهای دامی فراوری نشده باعث بروز بیماری‌های مختلف قارچی و باکتریایی در درخت می‌شود. قبل از اقدام به کاشت، کودهای زیستی حاوی میکروارگانیسم‌های هوازی را با خاک گودال ترکیب کرده و اقدام به کاشت نمایید.
توصیه‌های دیگر موقع کاشت درخت
- حدالامکان خاک گودال را تعویض نکرده و در صورت شنی بودن آن به بستر، خاک مناسب اضافه گردد.
- درصورت نیاز برای ایجاد کاسه آبیاری باید با خاک دست ریز این کار انجام شود و نباید با گودال کنی در اطراف درخت اقدام به این کار کرد.
- مقدار ۲۰۰ تا ۴۰۰ گرم گوگرد را با خاک گودال برای هر نهال مخلوط کنید.
- اقدام به شناسایی لایه سخت (هارد پن) و تخریب این لایه در گودال قبل از کاشت درخت کنید. این لایه مانع نفوذ ریشه نهال در خاک می‌شود.
