فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو یک بیماری مهم در باغ های هلو است. نشانه های آن پژمردگی، ضعف عمومی، کم شدن شاخ و برگ ها و گاهی خشکیدگی ناگهانی درخت است.
فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو (Phytophtora crown and root rot) سه نوع پوسیدگی ایجاد می کند.برای اثبات بیماری زایی آن از ۲ روش مایه زنی شاخه متصل به درخت و یا آلوده کردن خاک اطراف ریشه و طوقه نهال استفاده می شود.
مایه زنی ریشه و طوقه گیاهچه ها و نهال های ۶ رقم هلو با این بیمارگر، نشان داده که رقم تلخه مقاوم،، ارقام آلبرتا، ردهون و هلوی قرمز مشهد نیمه حساس و ارقام انجیری و جی اچ هیل حساس به بیماری هستند.
انواع فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
پوسیدگی طوقه (Collar rot)
پوسیدگی قسمت های پیوندی درخت بوده و به بافت های پوست بخش پایینی تنه در سطح یا بالای خاک ( بخشی از بن تنه که بیشتر به آن طوقه گفته می شود) حمله کرده و ایجاد آلودگی می کند.
پوسیدگی طوقه در درختانی که در پایین و نزدیک زمین پیوند شده اند، شایع تراست .
پوسیدگی یقه (Crown rot)
پوسیدگی در قسمت پایه درخت است و به بافت های پوست اطراف یقه (محل اتصال ریشه و تنه) و نزدیک به ریشه های اصلی حمله می کند.
پوسیدگی ریشه ( Root rot )
پوسیدگی سیستم ریشه و قسمت های دور از ناحیه یقه درخت بوده و بیشتر همراه با پوسیدگی یقه بروز می کند. ولی به تنهایی هم ممکن است ظاهر شود.
فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو دارای گونه های مختلفی است. در یک مکان خاص، ممکن است چندین گونه از این قارچ به صورت نهانی وجود داشته باشند. برخی گونه های دیگر نیز از طریق آبیاری، خاک و یا مواد گیاهی آلوده به محیط وارد می شوند.
در صورت پیشرفت بیماری، روی طوقه و تنه شانکرهایی ظاهر می شود که اغلب با مقداری ترشح صمغ همراه هستند . شانکرها، مرز بین بافت های سالم و آلوده را مشخص می کنند.
اگر شانکر به صورت حلقه ای تنه را در بر بگیرد، در اواخر بهار یا تابستان، به تدریج یا به طور ناگهانی منجر به مرگ درخت می گردد.
فیتوفتورا، به صورت کلامید وسپور در خاک باقی می ماند. قارچ در خاک های بسیار مرطوب، زئوسپورهای زیادی تولید می کند که عامل اصلی آلودگی هستند، البته سایر ارگان های قارچ (کلامید وسپورها و ائوسپورها) نیز در آلودگی نقش دارند.
علائم بیماری فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
علائم بیماری گیاهی فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو را همانند دیگر بیماری های ریشه ، می توان به دو نوع تفکیک کرد.
نوع اول:
نشانه های غیر اختصاصی که روی اندام های هوایی درختان بیمار بروز می کند. در این حالت شاخه های درخت کم رشد شده، شاخساره ها کاهش می یابند، برگ ها رنگ پریده و در اوایل پاییز متمایل به ارغوانی می شوند.
گاهی میوه ها کوچک شده و پیش از رسیدن رنگ می گیرند.
بدین ترتیب درختان بیمار به تدریج در خلال چند سال و یا به طور ناگهانی ضعیف شده و سرانجام خشک می شوند.
نوع دوم:
شامل نشانه های اختصاصی بیماری است که اغلب در ظاهر نامشهودند. این علائم در ناحیه طوقه و یقه، هنگامی نمایان می شوند که لایه های خارجی پوست در درختان بیمار به جای سالم و سفید بودن، بافت مرده و به رنگ نارنجی تا آجری بوده و سرانجام بعد از پوسیدن، به رنگ قهوه ای تیره در می آیند.
در بعضی مواقع ممکن است در محل شانکرهای طوقه و یقه ترشحات شیره مانند مشاهده شود. وقتی با چاقو بافت های فاسد و شانکردار ناحیه طوقه و یقه بریده شود، مرز واضحی بین نواحی سالم و بافت مرده دیده می شود.
بیشترین فعالیت عامل بیماری در این قسمت بوده و معمولاً جداسازی قارچ از این قسمت ها انجام می شود. علاوه بر ناحیه طوقه و یقه ، ریشه های درختان بیمار نیز ممکن است پوسیده و قهوه ای شوند.
سایر مطالب:
بیماری سفیدک سطحی(پودری) درخت هلو ،علایم و کنترل آن
عامل بیماری ، نحوه انتشار و چرخه زیستی فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
در سال های اخیر گونه های مختلفی از قارچ های جنس Phytophtora به عنوان عوامل بیماری فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو که یکی از انواع آفت ها و بیماری های نهال هلو در کشور های مختلف جهان شناخته شده است.
قارچ عامل پوسیدگی فیتوفتورایی خاکزی است و می تواند قبل از کاشت درخت، در خاک باغ وجود داشته باشد. مایه اولیه این قارچ همچنین می تواند با نهال ها یا آب آبیاری آلوده، به باغ های دوردست انتقال پیدا کند.
قارچ در بافت های آلوده ، میوه ها و برگ های ریخته شده روی زمین زمستان گذرانی می کند. هنگامیکه رطوبت خاک درحد یا نزدیک به رطوبت اشباع خاک باشد، اندام های رویشی قارچ به شدت رشد می کنند.
خاک های دارای زهکش و مکان هایی از باغ که برای مدت طولانی آب در آنجا جمع شده و شرایط مناسب برای رشد قارچ را فراهم می کنند، از مهم ترین عوامل تشدید بیماری هستند. بعد از شروع آلودگی مقاومت میزبان در برابر تهاجم قارچ کاهش می یابد.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
- کاشت ارقام مقاوم به بیماری فیتوفترا و پوسیدگی ریشه هلو
- درختان در خاک هایی که زه آب نداشته باشند کاشته شوند
- نهال ها روی پشته کاشته شوند تا آب طوقه و یقه آنها را فرانگیرد
- دور آبیاری و میزان آن طوری تنظیم شود که از پیدایش حالت اشباع خاک برای مدت طولانی جلوگیری شود
- فرو بردن ریشه نهال ها در محلول بردوفیکس ۱۰ در هزار قبل از کاشت
در صورت وجود آلودگی :
- تراشیدن بافت های آلوده گیاه و سوزاندن آنها و رنگ کردن بافت سالم گیاه با بردوفیکس رقیق نشده
- ضدعفونی ابزار هرس با بردوفیکس رقیق نشده
- آبیاری درختان با بردوفیکس ۱۰ درهزار و برای درختان مسن تر آبیاری سایه انداز و بیل زدن خاک سایه انداز
- محلول پاشی کل گیاه با بردوفیکس ۵ در هزار
