زنبور گال­ زا ، حشره انگل­ زای گیاهان و درختان

0

زنبور گال­ زا (Gall wasp) حشره‌ای است که در بابت‌های نرم درختان، گل‌ها و سایر گیاهان تخم می‌گذارد. با رشد لاروها، این حشره شکل گرفته و معمولاً مانع رشد مناسب گیاه می‌شود.

معمولاً این حشره یک گونه گیاهی یا حداکثر اعضای یک خانواده گیاهی را آلوده می‌کند. در موارد حاد محصول را به خطر انداخته و گیاه را ممکن است نابود کند.

زنبور گال­زا چیست؟

زنبور گال­زا یک حشره پرنده از خانواده زنبورهای معمولی است. این نوع زنبور در بخشی از چرخه تولیدمثل خود نیاز به گیاه میزبان خاص خود دارد. هر گونه زنبورهای گال­زا معمولاً فقط یک گونه یا جنس گیاهی خاص را آلوده می‌کند.

به‌عنوان مثال زنبورهای گال­زای مرکبات فقط درختان مرکبات را آلوده می‌کنند. سایر گیاهان و درختان به آن آلوده نخواهند شد. اگر درخت مرکبات در دسترس نباشد، زنبورهای گال­زای مرکبات قادر به تولیدمثل نیستند.

البته توجه داشته باشید همه گال­ها ناشی از زنبور گال­زا نیستند. برخی از گال­ها به دلیل حشرات دیگر مانند کنه‌ها و مگس‌ها و برخی دیگر به دلیل عفونت‌های قارچی یا باکتریایی است.

زنبور گال­ زا

علایم زنبور گال­زا

انواع مختلفی از زنبورهای گال­زا وجود دارد و تأثیر آن‌ها بر روی گونه‌های میزبان نیز متفاوت است، اما یک علامت مشترک همه آن‌ها وجود دارد: تشکیل یک کال یا چند مورد از آن‌ها.

گال تورم بافتی مانند بافت برگ، بافت پوست یا بافت جوانه است که در اثر عفونت توسط زنبور گال­زا ایجاد می‌شود.

زنبور گال­زا با تخم‌گذاری در بافت نرم میزبان را آلوده می‌کند.

بسته به مورد، گال ممکن است شکل‌های مختلفی به خود بگیرد، از شکل توپی کاملاً گرد گرفته تا گلبول‌های بدون شکل روی برگ، ساقه، شاخه، پوست، گل یا جوانه.

زنبور گال­ زا چگونه گیاهان را آلوده می‌کند

زنبورهای گال­زا با تخم‌گذاری در بافت نرم معمولاً در بهار یا در طول دوره رشد، درختان و گیاهان را آلوده می‌کنند.

مواد شیمیایی و آنزیم‌ها و سموم دیگر توسط تخم‌ها یا لاروها آزاد می‌شوند.

این‌ها گیاه میزبان را مجبور به تولید بافت اضافی در اطراف انگل‌ها می‌کند و تورم یا گال ایجاد می‌کند.

گال از لاروها محافظت می‌کند و معمولاً غذای لاروهای زنبورهای گال­زا را تأمین می‌کند.

وقتی لاروها بالغ می‌شوند، به حشرات بالغ تبدیل می‌شوند و کال را برای جفت‌گیری و تخم‌گذاری جدید حفر می‌کنند.

معمولاً یک گال در حدود ۱ تا ۶ هفته پس از تخم‌گذاری با چشم قابل‌مشاهده می‌شود.

گیاهانی که در برابر زنبورهای گال­زا آسیب‌پذیر هستند

گیاه شناسان و حشره شناسان هر روز گونه‌های جدیدی را کشف می‌کنند. تنها بخشی از همه روابط احتمالی زنبورهای گال­زا و گیاهان میزبان شناخته شده و توصیف شده است. در باغ‌های سراسر جهان، همه گونه‌ها و خانواده‌های گیاهی شناخته شده‌اند که حداقل از یک یا چند زنبور گال­زا پشتیبانی می‌کنند.

زنبورهای گال­زا درختان

زنبور گال­زای بلوط (Oak gall wasp): صدها گونه مختلف زنبورهای گال­زا در خانواده Cynipidae وجود دارد که یک یا همه گونه‌های درخت بلوط را آلوده می‌کنند.

زنبور گال­زای راش (Beech gall wasp): از آنجا که این درخت مربوط به بلوط است، برخی از زنبورهای گال­زای هر دو گونه را آلوده می‌کنند.

زنبور گال­زای شاه بلوط: این زنبور شاخه‌های جوان شاخه، جوانه گل و جوانه برگ را آلوده می‌کند. جالب اینجاست که زنبورهای ماده این نوع زنبور نیازی به جفت‌گیری ندارند و تخم‌هایی تولید می‌کنند که فقط ماده هستند.

زنبور گال­زای درخت مرجان: زنبورهای گال­زا تخم‌ها را روی برگ‌های نزدیک رگ‌های اصلی تخم‌گذاری می‌کنند. برگ‌ها دچار انحراف و تغییر شکل شبیه پیچ‌خوردگی برگ‌ها می‌شوند.

درختان گردو، افرا، نارون و … میزبان گونه‌های دیگری از زنبور گال­زا هستند.

زنبورهای گال­زا گل‌ها

زنبور گال­زای گل رز: گال گل رز به دلیل زنبورهای گال­زایی هستند که بوته‌های رز را آلوده می‌کنند.

زنبور گال­زای گل یاسمن: تخم‌های زنبورهای گال زا روی ساقه‌ها باعث ایجاد تورم شده و روی شاخه‌های این گل‌های خانواده گل یاسمن تأثیر می‌گذارد.

زنبورهای گال­زا میوه‌ها و سبزیجات

زنبور گال­زای تمشک: زنبور گال­زای تمشک روی ساقه‌ها رشد می‌کند و گال­های گرد مانند یک پیراشکی در اطراف ساقه تولید می‌کند.

زنبور گال­زای بلوبری: زنبور گال­زا بلوبری در اطراف شاخه، گالی شبیه کلیه ایجاد می‌کند که تمام شیره شاخه را مصرف می‌کند.

زنبور گال­زای مرکبات: گال­ها قسمت‌های متورم ساقه‌ها و گاهی رگه‌های اصلی در قسمت زیرین برگ‌ها را آلوده می‌کنند.

زنبور گال­زای ساکولنت ها

تاکنون هیچ مورد قابل توجهی از زنبورهای گال­زا روی ساکولنت ها مشاهده نشده است.

برخی از ساکولنت ها دارای توده‌های شبیه گال به نام carunculations هستند که حاصل تغییر شکل ژنتیکی هستند و توسط زنبورهای گال زا ایجاد نمی‌شوند.

در مواردی گال به دلایل دیگری مانند کنه‌ها یا قارچ‌ها به وجود می‌آیند. کنه آلوئه ورا زنبور نیست ولی باعث ایجاد گال می‌شود.

سایر مطالب:

زنبور تریکوگراما گامی به سوی مبارزه بیولوژیک آفات

زنبورهای گرده افشان بامبل و نقش آن ها در گرده افشانی

نیش زنبور عسل و آشنایی با خواص و عوارض آن

نحوه کنترل زنبور گال­ زا

گال­های کوچک بر روی برگ که توسط زنبورهای مختلف گال­زا گذاشته می‌شود. یکی از بهترین راه‌های کنترل استفاده از روش‌های طبیعی است. زنبورهای گال­زا به‌ندرت یک درخت کامل را می‌گیرند.

روش‌های طبیعی معمول برای کنترل زنبورهای گال­زا شامل شکارچیانی است که از لاروهای زنبورهای گال­زا تغذیه می‌کنند. زمانی که شکارچیان طبیعی وجود ندارند، حذف دستی نیز بسیار مؤثر است.

هرس شاخه‌ها و برگ‌های آلوده به گال و سپس سوزاندن آن‌ها در زمان مناسب (زمانی که نسل جدید زنبورها هنوز به دنیا نیامده‌اند) تأثیر زیادی دارد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تماس با ما ( اینجا کلیک کنید )