آشنایی با علف کش گلایفوزیت یا رانداپ
علف کش گلایفوزیت یا رانداپ علف کشی سیستمیک وغیرانتخابی است که در بازار با نام تجاری رانداپ ( Roundup ) وجود دارد. گلایفوزیت علفکشی ازگروه اسیدفسفونیک (نمک ایزوپروپیل آمین) است .که برای کنترل کلیه گیاهان هرز (نازک برگ وپهن برگ) یکساله وچند ساله درباغات و زمینهای زراعی و غیر زراعی بصورت مایع قابل حل درآب ( SL 41% ) فرموله می شود .
علف کش گلایفوزیت یا رانداپ
نام عمومی آن گلایفوزیت بوده و با نام تجاری رانداپ در بازار وجود دارد. نام دیگری که برای آن وجود دارد، گیافوزیت می باشد.
نام عمومی گلایفوزیت فرمولاسیون SL4I% 5000 mg /kg < LD50
دوره کارنس:
رانداپ علف کشی از گروه اسید فسفونیک (نمک ایزوپروپیل آمین) است که برای کنترل کلیه گیاهان هرز (نازک برگ و پهن برگ) یکساله و چند ساله در باغات و زمین های زراعی و غیر زراعی به صورت مایع قابل حل در آب (SL41%) فرموله می شود.
ماده تجاری آن پس از ۲ سال نگه داری در حرارت ۶۰ درجه سانتی گراد تا ۵ درصد از بین می رود، نمک محلول آن در اثر تماس با فولاد گوانیز و یا بدون پوشش ممکن است واکنش داده و گاز هیدروژن که بسیار آتش زا است تولید می شود. در آب ۲۵ درجه به میزان یک درصد حل می شود. (املاح آمین و فلزات قلیایی به راحتی در آب حل می شود.)
گیافوسیت و نمک های آن غیرقابل تبخیر (فشار بخار رانداپ عملاً صفر است.) و در مقابل نور و هوا پایدار است. این ترکیب در خاک توسط میکروارگانیزم ها تجزیه می شود و در صورت تماس با خاک به سرعت خواص خود را از دست می دهد.
بعد از ۱۶ هفته کمتر از ۳ درصد مقدار مصرف شده قابل اندازه گیری است. شدیداً جذب سطحی خاک شده و شسته نمی شود، هم چنین در خاک نیز خاصیت جابه جایی ندارد.
حاصل تجزیه ی آن دی اکسید کربن، آب، نیترات و فسفات است، بنابراین باقیمانده ندارد و پس از مصرف نمی توان اقدام به کاشت نمود. برای ماهی سمی نیست. رانداپ سریعاً بدون تغییر از بدن دفع می شود و در بافت تجمع نمی یابند، برای انسان سمیت کمی دارد.
سازگاری و اختلاط علف کش گلایفوزیت یا رانداپ
رانداپ، به صورت غیر انتخابی عمل نموده و با هیچ محصولی سازگار نیست و باید طوری استفاده شود که به محصول اصلی خسارت وارد نشود.
این ترکیب را نباید با سموم دیگر به خصوص علف کش ها – کودهای شیمیایی و گیاویت (مویان) مخلوط نمود ولی برای حصول نتیجه ی بهتر زیر نظر کارشناس می توان همراه با گیاگیت (فری گیت) مصرف نمود.
هم چنین برای کاهش مصرف و تأثیر بهتر توصیه می شود مقدار لازم سورفکتانت های مجاز و یا ۱/۵ تا ۲ کیلوگرم سولفات آمونیوم به ازای هر صد لیتر آب با محلول سم مخلوط شود..
نحوه عمل سم رانداپ
تمایل به زردی دارد چون تخریب کلروپلاست را خواهیم داشت. در محل گره ساقه های چندتایی تولید می شود. فاصله میان گره ها کم می شود. در قسمت جوانه مرکزی پیچیدگی دیده می شود ولی گیاه خم نخورده. چون جوانه ی مرکزی افراشته است.
شبکه ی آندوپلاسمی متورم شده، میزان آموک داخل خاک بالاست و ایجاد مسمومیت می کند. گیاه ظرف ۲ تا ۴ هفته از بین می رود. این زمان بستگی به زمان مصرف و فعالیت گیاه دارد.
مقدار مصرف علف کش گلایفوزیت یا رانداپ
میزان مصرف بستگی به نوع گیاه دارد. تأثیر بیش تر این سم از طریق اضافه کردن مواد چسبنده مثل سیتوویت است. برای حلفه که دارای ریزوم است ۹ لیتر در هکتار و برای اویارسلام ۶ لیتر در هکتار استفاده می شود.
سایر مطالب:
کاربرد سم علف کش اتللو در کشاورزی
موارد مصرف
رانداپ علف کش سیستمیک است که به صورت غیر انتخابی عمل نموده و روی تمام علف های هرز و درختچه ها موثر است. حتـی علـف های هرز دائمی رشد یـافته و تثبیـت شـده را هم از بیـن می برد.
همیشه برای علف های هرز یکساله جوان باید مقدار کمتر و برای علف های هرز دائمی و قدیمی بیش ترین مقدار سم مورد استفاده قرار گیرد.
هم چنین در زمان مصرف سم بایستی علف های هرز شاداب و در حال رشد فعال بوده و در شرایط گرم و خشک بهتر است قبل از سمپاشی آبیاری صورت گیرد.
باید توجه داشت که ذرات سم روی شاخ و برگ، قسمت های سبز گیاه و یا جوش درختان و مزارع مجاور (بواسطه ی بادبردگی) پاشیده نشود. هم چنین مدت زمان بیـن عمل سمپاشی و عملیات خاک وزری حداقل باید پنج روز باشد.
گیافوسیت بوسیله شیره گیاه به اندام های زیرزمینی علف های هرز (ریشه، استولون و غده) منتقل می شود. این ترکیب برای کنترل علف های هرز نازکبرگ و پهن برگ یکساله و چندساله در باغات میوه و مرکبات، تاکستان ها، مزارع نیشکر، زمین های زراعی پس از برداشت محصول، اراضی غیرزارعی، جوی ها و کانال های آبیاری استفاده می شود.
افزودن ۲ درصد سولفات آمونیوم خاصیت علف کشی گیافوزیت را افزایش می دهد. هم چنین کاهش حجم محلول سمپاشی تا ۲۰۰ لیتر در هکتار تأثیر این علف کش را می افزاید.
مکانیسم اثر
رانداپ علف کشی است سیستمیک و غیرانتخابی (عمومی) که باید حتما پس از سبز شدن علف های هرز استفاده شود ( Post-emergence ).
این ترکیب از طریق برگ ها و قسمت های سبز گیاه جذب شده و روی آنزیم های مختلف اثر می کند و در تشکیل اسیدهای آمینه و سایر ترکیبات شیمیایی داخلی گیاه ایجاد اختلال می کند (چون از قسمت های چوبی شده گیاه جذب نمی شود لذا می توان به راحتی در اطراف تنه درخت پاشید).
بازدارنده آن آنزیمEPSPS (5- enolpyruvylshiki mate -3- phosphate synthesis) است که از سنتز اسیدهای آمینه آروماتیک ضروری، برای ساخت پروتئین جلوگیری می کند.
لازم به ذکر است که اثر گیافوزیت یک هفته تا ده روز پس از سمپاشی کامل می شود و برای مشاهده کارایی لازم باید عمل سمپاشی در دوره رشد و فعالیت گیاه هرز انجام شود.
