خاک هوموس دار چیست؟

0

خاک هوموس دار مواد اسفنجی و تیره رنگی می‌باشند که تشکیل دهنده بخشی از مواد آلی خاک خاک هوموس دار آب و هوا و مواد غذایی را به خاک و ریشه می رساند و برای رشد و نمو گیاهان بسیار مفید می باشد.

خاک هوموس دار

هوموس از اسیدها، قارچ ها، دیاستازها، باکتری ها و ترکیبات آلی تشکیل شده است.

خاک هوموس دار دارای ساختاری نرم می باشد و قابلیت تهویه بالایی برای ذخیره آب و مواد مغذی خاک دارد. مواد پروتئینی در خاک هوموس دار، که از جسم و کالبد موجودات زنده بدست می آید توسط موجودات کوچک و ذره بینی تجزیه شده و باعث تامین غذای گیاهان می‌شود.

گیاهان و جانوران باعث می‌شوند مواد آلی به خاک اضافه شود و باکتری ها و قارچ ها، این مواد آلی را به یک ترکیب شیمیایی که هوموس نامیده می‌شود تبدیل می‌کنند.

کرم های خاکی و موریانه ها و سوسک ها عامل ترکیب هوموس با مواد معدنی در خاک هستند.

خاک هوموس دار

انواع خاک هوموس دار:

خاک هوموس دار داری سه نوع خاک می باشد که هر کدام از آنها را شرح میدهیم.

۱- هوموس مور:

این خاک هوموس فشرده بوده و در آب و هوای سرد بر روی خاک برگ هایی که به سختی تجزیه می شوند و بر روی خاک های اسیدی و ماسه ای که فاقد کلوئید رس می باشند تشکیل می شود.

۲- هوموس مول:

در پیوند با ذرات معدنی بوده و در آب و هوای مرطوب و معتدل بر روی خاکهای رسی و قلیایی با خاک برگ فراوان به وجود می‌آید و دارای سطح بالای ph است.

۳- هوموس مودر:

این نوع خاک هوموس دار مابین گیاخاک مول و مور قرار دارد. نمونه‌ای از این خاک در کوه های آلپ مشاهده می شود. این نوع خاک حاوی مقدار زیادی مدفوع بندپایان است.

این نوع خاک هوموس نسبت به هوموس مول دارای مواد ارگانیک بیشتری می باشد اما توانایی ترکیب شدن با مواد مغذی را ندارد.

مشخصات و ویژگی های خاک هوموس دار:

  • هوموس منبع اصلی تامین نیتروژن و کربن مورد نیاز گیاهان است. نسبت کربن به نیتروژن هوموس ده به دوازده است.
  • هوموس شامل اسیدهای هیومیک، فلویک و هومین ها می باشد.
  • خاک هوموس دار افزایش ساختمان خاک برای رشد گیاهان را فراهم می کند.
  • خاک هوموس دار باعث افزایش ذخیره رطوبت خاک می‌شود.
  • ته نشست مواد حمل شده توسط باران و باد

مواد تشکیل دهنده خاک هوموس دار:

خاک هوموس دار از تجزیه بقایای موجودات زنده به دست می‌آید که کربن و نیتروژن و فسفر از عناصر تشکیل دهنده آن هستند.

خاک هوموس در موارد ذیل مورد استفاده قرار می گیزد

تولید گل:

برای تولید گل و گیاهان زینتی در فضای باز و گلخانه ها از ترکیبات خاک هوموس دار استفاده می کنند که باعث افزایش رشد گیاه، ‏ph مناسب برای رشد گیاه، مقاومت در برابر فرسایش، صرفه اقتصادی جهت کاهش مصرف آب و سایر کودها و عاری از عوامل بیمارزا می شود.

کشت های گلخانه ای و فضای باز:

در خاک ایران میزان مواد آلی کمتر از یک درصد است و اضافه کردن کود های آلی دامی و مرغی تاثیر کمی دارد و همچنین این کود ها باعث افزایش عوامل بیماری زا شده و هزینه بر و دردسر ساز هستند.

بنابراین وجود یک کود آلی که مواد مغذی و آب و هوا و … را جذب کند، ضروری خواهد بود. کودهای مرغی در صیفی کاری پرکاربرد است اما از طرفی ماده آلی آن کم، ‏ph و شوری بالایی دارد.

معمولاً ترکیبات هوموس دار میزان عناصر غذایی کمتر و در عین حال قابل جذبی دارند بنابراین کارایی مصرف کودها را نیز افزایش می دهد.

پرورش قارچ:

ترکیبات هوموس دار بهترین گزینه برای تولید قارچ است، زیرا توانایی بالایی در حفظ و جذب رطوبت دارد.

تولید نشاء:

برای تولید نشاء، از پیت ماس و کوکوپیت وارداتی استفاده می‌شود. برای تولید نشای با کیفیت، مواد غنی از عناصر نمی توانند گزینه مناسبی باشند، زیرا احتمالا باعث مسمومیت شود.

از طرفی امکان جذب عناصر در این حالت کمتر است، زیرا مثلاً وجود مقدار زیاد آهن باعث کاهش جذب منگنز می شود‌. بنابراین طبق صلاحدید متخصص عناصر مورد نیاز افزوده می شود.

مزایای خاک هوموس دار

مزیت اصلی خاک هوموس تقویت و بهبود کیفیت خاک برای رشد، نمو و پرورش گیاهان سالم است. در خاک هایی که شن و رس زیادی دارند وجود گیاه خاک یا همان خاک هوموس بسیار پر اهمیت است.

خاک هوموس مانند یک اسفنج عمل کرده و آب و مواد معدنی را به خود جذب می کند. همچنین باعث کاهش فرسایش در خاک شنی و باعث کنترل رواناب های سطحی می گردد.

سایر مطالب:

تاثیر گوگرد مایع در رفع شوری خاک

علل کمبود روی در خاک ها

معایب خاک هوموس دار

خاک هوموس در مقایسه با سایر کودها مانند کودهای حیوانی از مواد مغذی کمتری برخوردار است. از آنجایی که سال‌ها طول می‌کشد، کرم ها و میکروب ها مواد مغذی را به خاک اضافه ‌کنند پس از لحاظ وقت و زمان استفاده از هوموس به صرفه نیست.

بهترین منابع برای تامین مواد آلی خاک هوموس دار

در کشور ایران در حوزه باغبانی و صیفی جات، کود های آلی بیشترین کاربرد را دارند که پرکاربرد ترین کودهای آلی کودهای مرغی، گوسفندی، گاوی، پیت ماس، کوکوپیت، ورمی کولیت، اسید هیومیک و خاک برگ و… می باشند.

بهترین و مفید ترین کودها، کود هایی هستند که درصد هوموس بالاتر و نفوذپذیر تری بیشتری داشته باشند. این در حالی است که کودهای گاوی و مرغی ماده آلی دارند اما فاقد هوموس هستند، به همین منظور پیت ماس وضعیت بهتری دارد.

آیا کودهای حیوانی مواد آلی دارند و دارای هوموس می باشند؟

بله، کودهای مرغی و دامی دارای مواد آلی هستند که تجزیه نمی شوند اما هوموس ندارند زیرا هوموس حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد که تشکیل شود و فرآیند تجزیه آن طولانی است. در نتیجه کودهای مرغی و دامی اصلاً قابلیت‌های هوموس را در خود ندارند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تماس با ما ( اینجا کلیک کنید )