کفشدوزک ها و فواید آن ها
کفشدوزک ها به عنوان آفت خوارانی سیری ناپذیر، در نظر کشاورزان و مزرعه داران محبوب هستند.کفشدوزکها، حشرات مضر مانند شته ها را شکار می کنند.
کفشدوزک ها
آنها قدرت پرواز زیادی دارند. با فرا رسیدن فصل سرما به محلهای زمستانه خود مهاجرت می کنند اما دوباره در بهار سر و کله شان لابه لای بوته های سبزیجات و شاخ و برگ درختان پیدا می شود که به دنبال شکار هستند.
تشخیص کفشدوزکها
گونه‌های مختلفی از کفشدوزکها در طبیعت وجود دارند که اغلب با توجه به تعداد لکه‌های موجود روی بالشان از هم متمایز می‌شوند. کفشدوزکها معمولاً قرمز، نارنجی یا زرد هستند و تعداد لکه‌های مختلفی (از ۲ تا ۲۲ نقطه) بر روی بال آنها وجود دارد.
به‌عنوان‌مثال، کفشدوزک ۲ نقطه‌ای، کفشدوزک ۷ نقطه‌ای، کفشدوزک ۱۴ نقطه‌ای و کفشدوزک ۲۲ نقطه‌ای که به‌شدت بد بو است. کلیۀ گونه‌های کفشدوزک ۶ پای سیاه کوتاه و یک بدن گرد با حدود ۰. ۸ سانتیمتر طول دارند.
کفشدوزک Harlequin که در آمریکای شمالی و اروپا یافت می‌شود بسیار تهاجمی است. این کفشدوزک در صورت کمبود غذا تخم و لارو کفشدوزکهای دیگر را می‌خورد.
اما بیشتر کفشدوزکها با تغذیه از حشرات بالغ و لارو شته‌ها و سایر حشرات نرم‌تن در کنترل آفات نقش مهمی ایفا می‌کنند. لارو کفشدوزکها بسیار حریص اند و با افزایش اندازه قادر به خوردن روزانه ۱۰۰ شته هستند.
سیکل زندگی کفشدوزکها
سیکل زندگی کفشدوزکها از چهار مرحلۀ مجزا تشکیل شده است.
مرحلۀ تخم
کفشدوزکها به منظور ایمنی، با تخمگذاری در قسمت زیرین برگ آن را از دید مهاجمان پنهان می‌کنند. تخمها معمولاً در دسته‌های ۵ تا ۴۰ تایی دیده می‌شوند.
مرحلۀ لاروی
هنگامی که تخمها تفریخ می‌شوند لاروهای پرخور و تند و تیزی از آنها بیرون می‌آیند که هر شته‌ای را پیدا کنند با حرص و ولع می‌خورند.
لارو کفشدوزک با اینکه بسیار خطرناک به نظر می‌رسد اما تنها برای حشرات نرم‌تن مانند شته‌ها خطرناک است.
اشتهای حریصانۀ آنها منجر می‌شود در حدود ۵۰ شته در روز و ۵۰۰۰ شته در طول زندگی خود ببلعند. کفشدوزکها از سایر حشرات نرم‌تن ازجمله مگس سفید، کنه‌ها و حشرات مقیاس (سپرداران) نیز تغذیه می‌کنند.
این خصوصیت آنها را به یکی از بهترین دوستان باغبانان ها تبدیل کرده است.
مرحلۀ شفیرگی
پس از یک بار پوست انداختن، لاروها به شفیره تبدیل می‌شوند. شفیره‌ها غالباً زرد یا نارنجی اند و روی پشتشان نشان‌های سیاه دارند.
مرحلۀ شفیرگی حدوداً یک تا دو هفته طول می‌کشد. تحول جادویی تبدیل لارو به سوسک بالغ در این مدت صورت می‌گیرد.
حشرات بالغ
سرانجام، سوسک‌های بالغ ظاهر می‌شوند. سوسک‌های درخشان رنگی که معمولاً پیش از جفت‌گیری، به صورت متراکم و مجتمع، زمستان را در شکاف‌ها و زیر پوست درختان به‌سر می‌برند.
کفشدوزکها پس از بیدار شدن در فصل بهار جفت‌گیری کرده و چرخۀ زندگی مجدداً آغاز می‌شود.
حشرات بالغ دسته‌های تخمهای زرد رنگ خود را در نزدیکی کلونی‌های شته می‌گذارند تا لاروها به‌محض خروج از تخم بتوانند از شته‌ها تغذیه کنند.
کفشدوزکهای بالغ علاوه بر شته‌ها و سایر حشرات ریز از شهد گل و عسل نیز تغذیه می‌کنند. کفشدوزکها از اولین حشرات مفیدی اند که در بهار پدیدار می‌شوند.
سایر مطالب:
آفت شپشک سبز خرما وچگونگی کنترل آن
آفت سپردار واوی سیب ( شپشک) و چگونگی کنترل آن
روش مبارزه کفشدوزک ها
با شته ها:
کفشدوزکهای مفید با حرص و ولع زیاد به سوی شته ها حمله ور گشته و لاروهای جوان و نوزادان شته ها را می خورند، اما برای تخمگذاری نیز شته ها را شکار کرده و تخمهای خود را در داخل شکم شته ها قرار می دهند.
به این ترتیب تخم کفشدوزکها، از مواد غذایی داخل شکم شته ها تغذیه نموده و رشد می کنند، اما شته هایی که مورد حمله قرار گرفته اند به سرعت نابود خواهند شد.
مورچه ها تخم شته ها را به لانه خود می برند تا وقتی تخمها رشد کردند و به شته کامل تبدیل شدند از مدفوع آنها که عسلک نامیده می شود تغذیه کنند. در بسیاری از اوقات کفشدوزکها تخمهای شته ها را از چنگ مورچه ها خارج ساخته و از آن خود می سازند.
