مهم ترین دلایل برگشتگی شیردان گاو شیری

0

برگشتگی شیردان گاو شیری یا پیچ خوردگی معده یکی از بیماریهای مربوط به تغذیه است و وقوع این بیماری از ۱ هفته مانده به زایمان تا ۳ هفته بعد از آن است .

برگشتگی شیردان گاو شیری

در ۹۰% از موارد با حرکت شیردان از قسمت پایین سمت راست حفره شکمی به سمت چپ , جابجایی به سمت چپ رخ میدهد . جابجایی سمت راست شیردان عبارت است از یک جابجایی یا تاب شیردان در طرف راست که جریان غذا و خون را محدود میکند و از نوع اول خطرناکتر است .

امروزه گاوهای شیرده از لحاظ ژنتیکی به گونه ای آماده سازی شده اند تا بتوانند مقدار زیادی شیر تولید کنند. نیاز به مصرف و هضم مقدار زیادی خوراک نیز در کنار این تولید بالای شیر وجود دارد.

در گله های شیرده به علت انتخاب ژنتیکی با نیت تولید و ارائه بیشتر شیر در بازار محصولات و فراورده های دامی صورت میگیرد و همچنین تغییر جیره های غذایی و تبدیل آن ها به جیره ای با انرژی بیشتر که فیبر موثر موجود در آن ها نیز کمتر است، جابجایی شیردان بیشتر اتفاق می افتد. تقریبا ۵ درصد از گاوهای شیرده پربازده دچار جابجایی شیردان می شوند.

علایم برگشتگی شیردان در گاو

حیواناتی که جابجایی شیردان دارند از خوردن مقدار طبیعی غذا امتناع می کنند . به دلیل کاهش مصرف خوراک , اغلب حیوانات دچار بیماری کمبود کتوز می شوند , انقباضات شکمبه در آنها کاهش میابد , مدفوع چسبناک و خشک می گردد .

شیردان با مایعات و گازها منبسط می گردد . جاجایی به سمت چپ را میتوان با صدا ( زدن بر روی شکمبه با انگشتان دست که تولید صدایی می کند که میتوان با گوش شنید ) تشخیص داد .

و در بعضی از موارد جابجایی سمت چپ شیردان را می توان از قسمت بالای سمت چپ حیوان دید .

برگشتگی شیردان گاو شیری

نه دلیل جابجایی شیردان گاو

۱ . دوره انتقال :

۸۰ تا ۹۰ درصدLDA در ماه اول بعد از زایمان تشخیص داده شده اند که نسبت تشخیص LDA در دو هفته اول بعد از زایمان در مطالعات مختلف دامنه ای از ۵۲تا ۸۶ درصد برآورده شده است .

این بیانگر این است که دوره انتقال ۲ تا ۴ هفته قبل از زایمان تا ۲ تا ۴ هفته بعد از زایمان دوره احتمال خطر اصلی برای LDA است .

دوره انتقال با کاهش مصرف غذا بعد از زایمان مشخص شده و با افزایش تدریجی در مصرف غذا بعد از زایمان ادامه می یابد . مصرف کم غذا در طول دوره انتقال یک عامل خطر برای LDA به دلیل خالی بودن نسبی شکمبه ٬ کاهش نسبت علوفه به کنسانتره در گله هایی که به صورت TMR (جیره کاملا مخلوط )تغذیه نمی شوند و افزایش وقوع سایر اختلالات پس اززایمان است .

خالی بودن نسبی شکمبه٬ فرصت بیشتری برای جابه جایی ایجاد می کند ٬ کاهش نسبت علوفه به کنسانتره با مصرف بیش از حد کنسانتره نسبت به علوفه حاصل می شود که در خالی ماندن شکمبه سهیم است . کاهش مصرف ماده خشک در هفته نهایی قبل از زایمان حدود ۳۵درصد است که سبب افزایش غلظت های تری گلیسرید در کبد ٬ بلافاصله بعد از زایمان می شود .

وقوع همزمان اختلالات بعد از زایمان به عنوان فاکتور های اصلی برای وقوع LDA اشاره شده اند .

۲ . اختلالات پس از زایمان :

در گاوهای مبتلا به کتوز خفیف ٬جفت ماندگی ٬ التهاب رحم(متریت ) و یا تب شیر تحت بالینی خطر ابتلا به جابه جایی شیردان در آنها بیشتر است . پیشنهاد شده است که تغذیه و اعمال مدیریتی که از سایر اختلالات پس از زایمان پیشگیری می کنند ٬ احتمال ابتلا بهLDA را نیز کاهش می دهند .

برعکس مشخص شده است که LDA خطر ابتلا به سایر اختلالات پس از زایمان را افزایش می دهد . گزارش شده است گاوهایی که به LDA مبتلا می باشند خطر ابتلا به کتوز و التهاب رحم در آنها زیاد است .این پیشنهاد میکند که تغذیه و اعمال مدیریتی که موجب پیشگیریLDA می شود وقوع تعداد دیگری از اختلالاتی را که به زایمان مربوط می شوند ٬ نیز کاهش میدهد .کتوزو LDA اختلالات بعد از زایمان هستند که شدیداً با یکدیگر ارتباط دارند .

۳ . شرایط بدنی گاو:

گاوهایی که نمره وضعیت بدنی بالایی در هنگام زایمان دارند ٬خطر ابتلا جابه جایی شیردان در آنها بیشتر است میزان وقوع در ۹۵ گله شیرده صنعتى با ۱۴۰۱ راس گاو در هنگام زایمان براى گاوهاى لاغر نمره وضعیت بدنى بین( ۲۵/۳-۷۵/۲) وچاق (بیش از ۴) به ترتیب ۱/۳،۳/۶،۱۲۱/۸ درصد بود میزان افزایش وقوع براى گاوهاى چاق احتمالاً مربوط به افزایش کتوز وکبد چرب و کاهش بیشتر مصرف غذا قبل از زایمان و افزایش تدریجى مصرف غذا بعد از زایمان باشد .

دراین مطالعه گاوهایى که نمره بدنى بالایى در هنگام زایمان داشتند خطر ابتلا به کتوز در آنها افزایش یافت میزان وقوع براى گاوهایى با نمره وضعیت بدنى کم ،متوسط و بالا در هنگام زایمان به ترتیب ۹/۸ ،۵/۱۱ و ۷/۱۵ درصد بود .

افزایش وقوع کتوز در گاوهاى چاق در هنگام زایمان ممکن است این گاوها را براى وقوع بیشتر LDA مستعد کنند .

متحققین اروپایى گاوها را هنگام زایمان بر اساس نمره وضعیت بدنى ۳-۲ (پایین) ۴-۳(متوسط) ۵–۴(بالا) در دو آزمایش مورد بررسى قرار دادند .

در طول ۱۶هفته اول پس از زایمان گاوهاى داراى نمره وضعیت بدنى بالا در هنگام زایمان ماده خشک کمترى مصرف کردند و دیرتر به حداکثر مصرف ماده خشک رسیدند نتایج مشابهى را TREACHER و همکاران با استفاده از دوگروه از گاوهاى با نمره وضعیت بدنى ۳ و ۵ در هنگام زایمان گزارش کردند .

۴ . افزایش تدریجى تغذیه با کنسانتره:

افزایش تدریجى تغذیه با کنسانتره در هفته هاى آخر قبل از زایمان روشى معمول در گله هاى شیرى صنعتى مى باشد . CURTIS و همکارا ن گزارش کردند گاوهایى که انرژى و پروتئین را به صورت افزایش تدریجى تغدیه با کنسانتره دریافت مى کردند خطر ابتلا به LDA و کتوز کمترى داشتند .

COPPOCK و همکاران جیره هاى کاملاً مخلوط شده حاوى ۳۰،۶/۴۵،۶۰و۷۵درصد علوفه بر اساس ماده خشک را به ۴۰ راس گاو هلشتاین از ۴ هفته قبل از زایمان تا ۴ هفته بعد از زایمان تغذیه کردند . LDA در گاوهایى که با جیره حاوى علوفه زیاد تغذیه میشدند مشاهده نشد .

میزان وقوع LDA در گاوهاى تغذیه شده با جیره هاى حاوى ۳۰،۴۵و ۶۰ درصد علوفه به ترتیب ۳۶، ۴۰و ۷/۱۶ درصد بود .

در این مطالعه به جاى اینکه یک افزایش تدریجى در مقدار کنسانتره در طول چند هفته آخر قبل از زایمان انجام شودیک تغییر ناگهانی در جیره کاملا مخلوط شده برای درصدهای بالای کنسانتره در ۴ هفته قبل از زایمان انجام شد .

تغییر ناگهانی جیره و تاثیر بر برگشتگی شیردان

این تغییر ناگهانى در جیره احتمالا واکنشLDA (برگشتگی شیردان ) به تغذیه کنسانتره بالاتر را شدیدتر کرد ،اما منعکس کننده روشهاى افزایش تدریجى تغذیه کنسانتره براى گله هاى شیر ده صنعتى است که بصورت TMR تغذیه میشوند .

محققین اروپایى گزارش کردند که سطح برش عرضى پرزهاى شکمبه اى هنگامى که گاوها در دوره خشک ٬جیره کم انرژى مصرف مى کردند کاهش پیدا کرده و برش عرضى پرزهاى شکمبه ۲-۱ هفته قبل از زایش به کمترین حد خود رسیده بود .

سطوح برش عرضى پرزهاى شکمبه تدریجاًبعد از اینکه گاوها مصرف جیره هاى پر انرژى مخصوص گاوهاى شیرى را از ۲ هفته قبل از زایش شروع کردند ،افزایش یافت ، اما سطح برش عرضى ۸ تا ۸ هفته بعد از زایمان به حداکثر خود رسید.

این نتایج نشان داد که ظرفیت جذب اسیدهاى چرب فرار در شکمبه در طول دوره انتقال در حداقل است . تغذیه زیاد کنسانتره احتمال بروز اسیدوز و LDAرا ممکن است به دلیل عدم توانایى در افزایش ظرفیت جذبى پرزهاى شکمبه قبل از مصرف جیره هاى پر انرژى در بعد از زایمان افزایش دهد .

عادت پذیرى جمعیت میکروبى شکمبه قبل از زایمان به جیره هاى پر انرژى نیز ممکن است اهمیت زیادى داشته باشد . علاوه بر این تغذیه زیاد کنسانتره قبل از زایش ممکن است مصرف انرژى را افزایش و آزاد سازى اسید چرب را از بافت چربى کاهش دهد که ممکن است وقوع کبد چرب و کتوز را کاهش دهد .

۵ . تغذیه با کنسانتره بعد از زایمان :

دادن جیره هاى کاملاً مخلوط مخصوصاًدر اوایل بعد از زایمان به گاوهاى شیرى صنعتى که جثه بزرگى دارند، روشى متداول مى باشد .نشان داده شده است که فرموله کردن جیره گاوهای تازه زایمان کرده که کمتر از ۲۱درصدNDF آن از علوفه می باشد ، مطلوب نیست .دانشمندان ایالات اوهیو جیره گاوهاى تازه زایمان را که حاوى ۱۸،۲۱،۲۵درصد NDF از علوفه بودند ، مورد مقایسه قرار دادند .

تولید شیر و ماده خشک مصرفى گاوهاى تازه زایمان کرده (۳۰روز اول دوره شیردهى )در جیره هایى که ۲۱ درصد NDF جیره از علوفه تامین میشد بیشترین بود .نشان داده شده است که جیره گاوهاى تازه زایمان کرده اى که جاوى ۳۵ تا ۴۰ درصد کربوهیدرات غیرالیافى (NFC بر اساس ماده خشک ) مى باشد مطلوب است.

تخم پنبه کامل ،پوسته سویا و تفاله چغندر قند که به وفور نیز در اپلیکیشن همراه بازار کشاورزی ثمر نیز یافت میشود، اجزا تشکیل دهنده خوبى براى محدود کردن غلظت هاى نشاسته در جیره گاوهاى تازه زایمان کرده مى باشد .

همچنین تخم پنبه کامل بخش مهمى ازفیبر موثر را تشکیل مى دهد . مکمل کردن غذا به وسیله بافرهاى بیکربنات سدیم در پیشگیرى از کاهش PH شکمبه تاثیر دارد، این ممکن است به پیشگیرى از لنگش و LDAکمک کند .

توصیه میشود میزان استفاده از بیکربنات سدیم ۷۵/.تا ۱درصد ماده خشک جیره هاى کاملاً مخلوط باشد .

۶ . هیپوکلسیمى (کاهش کلسیم خون):

از مطالعه ۱۰راس گاو هلشتاین در یک گله گاو شیرى صنعتى ٬ دانشمندان فلوریدا گزارش کردند گاوهایى که در هنگام زایمان هیپوکلسیمى داشتند (کل کلسیم سرم خون کمتر از۹/۷ میلى گرم در ۱۰۰ میلى لیتر و کلسیم یونیزه سرم خون کمتر از ۴ میلى گرم در ۱۰۰ میلى لیتر) خطر ابتلا به LDA (برگشتگی شیردان) در آنها افزایش یافت .

این افزایش خطر ابتلا به LDA براى گاوهاى واجد کلسیم خون پایین در هنگام زایمان ممکن است ناشى از کاهش تحرک شکمبه وشیردان باشد . همچنین فرمول کردن جیره هاى قبل از زایمان براى اختلاف کاتیون –آنیون جیره در پیشگیرى از LDA مفید مى باشد .

۷ . شکل فیزیکى جیره :

محققان اوکلاهما گزارش کردند گاوهایى که با یونجه خشک آسیاب شده (۶۴/. سانتى متر) و کنسانتره پلت شده (۴۸/.سانتى متر ) به صورت TMR تغذیه مى شدند در شروع زایمان احتمال ابتلا بیشترى براى LDA (۴/۱۷ (برگشتگی شیردان) در مقایسه با ۶/۱درصد نسبت به گاوهایى که جیره استاندارد حاوى سیلوى سورگوم (۲۷/۱سانتى متر)وکنسانتره مخلوط به علاوه علوفه خشک خرد نشده دریافت داشتند ، نشان دادند .

گاوهایى که LDA در آنها دیده شد ، ۱۸-۸ روز پس از زایش تشخیص داده شدند . این نتایج روشن ساخت که یک تغییر فوق العاده در شکل فیزیکى جیره (TMR پلت شده) در اوایل دوره پس از زایش، شیوع LDA را افزایش می دهد.

شکل فیزیکی غذا

فقدان شکل فیزیکى مناسب باعث کاهش در میزان جویدن ،پر نشدن شکمبه ،عدم تحرک و عدم تشکیل توده یا تله فیبرى و افزایش غلظت اسیدهاى چرب فرارVFA شکمبه اى میشود که ممکن است تمام این موارد روى سبب شناسى LDA تاثیر بگذارند .

به دلیل تغییرات فیزیولوژیکى و متابولیکى در دوره انتقال اهمیت شکل فیزیکى به عنوان فاکتور احتمالى براى وقوع LDA در اوایل دوره پس از زایمان احتمالاً بیشترین خواهد بود .

اطلاعات در خصوص تاثیر حاصل از تغییر فیزیکى سیلو و TMR بر روى وقوعLDA کم است .پیشنهاد شده است که جیره هاى دوره انتقال بایستى حاوى ذرات درشت کافى براى رسیدن به میزان جویدن بهتر و پر شدن شکمبه باشد.

گنجاندن ۳ تا ۵ پوند علوفه خشک در TMR براى گاوهاى انتقالى مى تواند کمک مناسبى براى این توصیه هاى درشت باشد .

۸ . برنامه علوفه اى گاو خشک :

برنامه هاى علوفه اى مختلفى براى دوره خشک گاوهاى شیرده مورد استفاده قرار میگیرد ،اما اطلاعات راجع تاثیر آنها بروقوع LDA محدود است . محققان پوردیومیزان وقوع ۵/۳، ۱۰ و۱۰ درصد براى LDA در برنامه هاى علوفه اى گاو خشک حاصل ازمصرف جیره هاى علوفه خشک خرد شده ،سیلوى محصولات علوفه اى و سیلوى ذرت گزارش کردند .

محققان آگواى برنامه هاى علوفه اى گاو خشک را که شامل علوفه خشک بلند ،۵۰ درصد علوفه خشک بلند و ۵۰ درصد سیلوى ذرت (بر اساس ماده خشک ) و محدود کردن سیلوى ذرت به ۱درصد وزن بدن به علاوه ۱/۱ کیلوگرم مکمل پروتئین مایع بود ، براى هر راس گاو ارزیابى کردند.

میزان وقوع LDA (برگشتگی شیردان) براى علوفه خشک :

علوفه خشک سیلوى ذرت وسیلوى ذرت به تنهایى به ترتیب ۳، ۳/۴ و۳/۶ درصد بود . میزان وقوع کتوز براى علوفه بیشتر بود (۱/۹ در مقایسه با ۳/۶ تا ۴/۶ درصد) و وقوع بیشتر LDA با سیلوى ذرت ناشى از پر نشدن شکمبه باشد که مربوط مى شود به محدود بودن انرژى جیره و فقدان شکل فیزیکى لازم.

وقوع بیشتر کتوز با علوفه خشک مى تواند مربوط به کمبود انرژى جیره باشد . کمترین وقوع LDA و کتوز براى تغذیه توام سیلوى ذرت و علوفه خشک مشاهده شد .جیره هایى که تماماً از سیلوى ذرت تشکیل مى شوند نبایستى براى گاوهاى خشک استفاده شوند .

اگر گاوها به طور محدود تغذیه شوند ممکن است پر شدن شکمبه براى جلوگیرى از LDA کافى نباشد ، اما مصرف انرژى زیاد ممکن است سبب چاق شدن بیش از حد گردد که با اختلالات متابولیکى مرتبط است . به هر حال استفاده کنترل شده از سیلوى ذرت به عنوان جزیى از برنامه هاى علوفه براى گاوهاى خشک مى تواند سودمند باشد .

توصیه های تغذیه ای

توصیه می شود که سیلوى ذرت را به ۵۰ درصد یا کمتر بر اساس ماده خشک در برنامه علوفه اى گاوهاى خشک محدود کنید . سیلوى ذرت ۵۰ تا ۸۰ درصد (بر اساس ماده خشک) برنامه علوفه اى گاوهاى خشک در آزمایشات Mashek و beede تشکیل می داد که میزان وقوع LDA ۳/۴ درصد براى ۳ هفته اول دوره تغذیه اى شروع زایمان در مقایسه با ۳/۸ درصد براى ۶ هفته اول دوره تغذیه اى شروع زایمان بود و ۵/۷ درصد درمقایسه با ۳/۱۰ درصد براى جیره هاى شروع زایمان با و بدون مکمل کردن دانه ذرت بدست آمد .

اما تغذیه جیره هاى شروع زایمان با مقدار کمترى از سیلوى ذرت در برنامه علوفه اى میتواند وقوع LDA را کاهش دهد که دراین آزمایشات مشاهده گردید.

۹ . مدیریت آخور:

مدیریت آخور به عنوان یک فاکتور احتمالى مخاطره آمیز برایLDA میباشد که ازطریق تاثیر بر روى مصرف خوراک و غلظت هاى واقعى مواد مغذى جیره مصرف شده بیان مى شود . اشتباهات در مواد مغذى جیره مخلوط مى تواند به دلیل اشتباهات در ترکیب مواد مغذى طراحى شده براى هر یک از اجزاء تشکیل دهنده غذا اتفاق بیافتد.

استفاده از اعداد جداول براى ترکیب مواد مغذى اجزاى تشکیل دهنده غذا مى تواند منبع خطا باشد .اشتباه در تجزیه مواد مغذى مى تواند در نتیجه تکنیک نمونه بردارى ضعیف در مزرعه ، تعداد نمونه بردارى از غذا و تجزیه غلط آزمایشگاهى باشد .

متفاوت بودن لایه هاى علوفه در سیلوهاى زمینى (سیلوى یونجه مخلوط با سیلوى ذرت یا سیلو با کیفیت هاى مختلف )و یکنواختى نسبى نمونه و غذاى برداشت شده از زمین میتواند منجربه اختلاف بین علوفه آزمایشگاهى و غذاى واقعى بشود .

اشتباهات در مواد مغذى جیره مخلوط مى تواند به دلیل مقادیر غلط اجزاء تشکیل دهنده غذایى که به TMR افزوده میشود رخ دهد . این میتواند مربوط به اشتباه در ارتباط بین متخصصین تغذیه ، مدیر گله وآخور غذا خورى باشد .

برنامه هاى کامپیوترى که امروز قابل دسترسى هستند ، وسیله مطلوبى براى هر پیمانه ، ثبت مقدارى از هر یک از اجزاء تشکیل دهنده که به طور واقعى به پیمانه افزوده مى شود و در کل مقدار پیمانه که براى هر قفس داده مى شود . این برنامه ها به طور چشمگیرى اشتباه اپراتور را کاهش میدهند که با مخلوط کردن غذا ارتباط دارد .

پیشگیری از برگشتگی شیردان دام:

گاوهای خشک باید به تدریج از جیره غذایی گاوهای خشک به شیرده انتقال یابند . برای داشتن شکمبه پر و فعال لازم است علوفه بلند مصرف شود . در این صورت تغذیه کنسانتره , مقدار کنسانتره نباید بیشتر از ۱% وزن بدن گاو باشد . برای پیشگیری از تمام اختلالات و بیماریهای متابولیکی همچون برگشتگی شیردان , تحریک مصرف غذای خشک ضروری است .

از چاق شدن گاو باید به شدت جلوگیری نمود , زیرا این گاوها کم اشتها هستند و نمی توانند تنش ناشی از زایمان را تحمل کنند .

سایر مطالب :

آشنایی با استراتژی های لازم برای مقابله با استرس گرمایی در…

بیماری لمپی اسکین گاو

دو راه درمان جابه جایی شیردان گاو:

راه اول درمان برگشتگی شیردان:

از عمل جراحی از تهیگاه سمت چپ و یا راست استفاده می شود.در این عمل از بی حسی انتشاری و پاراورتبرال بهره گرفته می شود.از عمل جراحی از تهیگاه سمت LDA معمولا جهت درمان چپ استفاده می شود که شامل ۶ مرحله می باشد:

  1. شکافتن جدار میانی فوقانی تهیگاه سمت چپ
  2. بخیه زدن بر روی پرده چادرینه بزرگ
  3. تخلیه گازهای شیردان
  4. اصلاح و جاانداختن شیردان
  5. ثابت کردن شیردان
  6. بخیه تهیگاه

راه دوم درمان برگشتگی شیردان :

درمان برگشتگی شیردان عبارت است عمل جراحی در قسمت میانی فوقانی تهیگاه و انجام عمل بی حسی به روش انتشاری و پاراورتبرال.جهت انجام عمل سه روش وجود دارد:

روش کلاسیک روش پیلرومیوتومی و روش پیلوروپلاستی

معمولا از روش کلاسیک استفاده می شود که هفت مرحله دارد.

  1. شکافتن جدار تهیگاه سمت راست.
  2. زدن بخیه بر روی جدار شیردان
  3. تخلیه گازهای شیردان
  4. مسدود کردن محل شکاف شیردان و بردشات بخیه فوقانی
  5. بازرسی محل اتصال شیردان با هزارلا برای تشخیص وجود و میزان پیچ خوردگی
  6. اصلاح پیچ خوردگی و وضعیت شیردان بخیه تهیگاه

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تماس با ما ( اینجا کلیک کنید )