میوه آلو و نیازهای محیطی آن
میوه آلو
میوه آلو یکی از پرخاصیت ترین میوه ها به شمار می آید. آلو در نژادهای گوناگون و به اندازه های جورواجور و شکل ها و رنگ های متفاوت در جهان می باشد. معمول ترین آن ها آلو سیاه، آلو شابلون، آلو قطره طلا (زرد)، آلوبخارا و آلو قیسی می باشند.
آلو قطره طلا، زودگل و زودرنج به سرما بوده و میوه های زرد کمرنگ و یا قرمز لاکی تولید می کند. پنج کشور اول تولیدکنندگان آلو در جهان شامل چین، آمریکا، صربستان، رومانی و شیلی است.
ایران با تولید حدود ۱۵۰ هزار تن در این رده بندی مقام دهم را داراست. استان های مازندران، البرز، خراسان و فارس مناطق برتر تولید آلو در ایران هستند.
گونه های مهم میوه آلو
آلو گونه های مهم این گیاه می توان به آلوی آمریکایی، آلوی اروپایی و آلوی شرقی اشاره نمود. آلوی میروبالان گونه های اروپا – آسیا به شمار می آید، از ارقام معروف بازرگانی است که ارتفاع آن به ۴ تا ۸ متر می رسد.
آلوهای اروپایی نسبت به میروبالان، شاخه کمتر تولید می کنند اما بلندی درخت گاهی به ۱۲ متر می رسد. آلوی شرقی یا ژاپنی بومی چین بوده و نسبت به ارقام گوناگون، شاخه های متراکم و نیمه متراکم دارد. بلندی درخت به ۶ تا ۷ متر می رسد.
از ارقام نامدار آلوی شرقی می توان به آلوی سانتاروزا اشاره نمود که میوه های بزرگ به رنگ بنفش یا قرمز لاکی دارد. به دلیل خودباروری و تولید محصول بیشتر، کشت آن گسترش فراوانی یافته است.
اکثر آلوهای شرقی خود ناسازگار هستند، لیکن آلوهای اروپایی می توانند آلوهای شرقی را تلقیح نمایند. بیشتر ارقام آلوی اروپایی کاملاً خودبارور و یا نیمه خودبارور می باشند و برخی از ارقام آلوی اروپایی نظیر ژرمن و پرزیدنت خود عقیم بوده و نیاز به دگر گرده افشانی دارند.
نیازهای اقلیمی آلو
قدرت انتخاب زیاد در گونه ها و واریته های جنس Prunus این فرصت را فراهم آورده است تا آلو در منطقه وسیعی از عرض های جغرافیایی ۳۰ تا ۵۰ درجه شمالی و جنوبی رشد کند.
درختان آلو را می توان در شمال از مناطق بسیار سرد تا اقلیم های خشک به صورت دیم و همچنین در مناطق گرم و خشک مدیترانه تا شبه حاره ای مشاهده نمود. نیاز اقلیمی ارقام گوناگون آلو نسبت به یکدیگر متفاوت است.
نیاز سرمایی برای ارقام اروپایی تا حدودی کمتر از سیب می باشد. آلوهای ژاپنی به طور کلی کمابیش کمتر از انواع اروپایی به سرما نیاز دارند. شکوفه های آلوی میروبالان در معرض یخبندان های بهاره قرار می گیرند.
گرچه آلو از درختان مناطق معتدل سرد به شمار می آید و در دوره استراحت، سرمای ۳۵ – تا ۴۵ – درجه سانتی گراد را تاب می آورد، اما آلوی شرقی به سرمای شدید شکننده بوده و مناسب مناطقی با زمستان های ملایم است.
آلوی میروبالان در مناطق معتدل گرم و معتدل سرد قادر به رشد می باشد، در صورتیکه برای آلوهای اروپایی مناطقی با زمستان های سرد مناسب است.
در برخی مناطق مانند شمال غرب ایران، در اواخر زمستان و اوایل بهار با مساعد شدن هوا، گلهای آلوی ژاپنی و آلوی میروبالان زودتر باز شده و وقوع سرمای دیررس بهاره در برخی از سال ها می تواند گل ها را از بین ببرد.
غنچه های تازه باز شده، دمای ۳- درجه سانتی گراد و گل های تازه باز شده، دمای ۲/۲ درجه سانتی گراد را بردباری می کنند، لیکن افت بیشتر دما آن ها را از بین می برد.
میوه های تازه تشکیل شده زودرنج تر بوده و افت دما در حدود ۰ تا ۰/۶ درجه سانتی گراد آن ها را از بین می برد. نیاز گرمایی آلو و گوجه حدود ۴۰۰-۳۰۰ درجه – روز می باشد.
نیازهای خاکی
به طور کلی ارقام گوناگون آلو، خاک های با بافت لوم شنی را ترجیح می دهند. اما خاک های سنگین و مرطوب را بهتر از دیگر میوه های هسته دار تحمل می کنند.
به عبارت دیگر به شرایط نامناسب خاک حساسیت کمتری دارند. آلوها در مقایسه با هلو، بادام و زردآلو کمابیش به شرایط غرقابی خاک بردباری بیشتری دارند که دلیل این مسئله به احتمال زیاد مربوط به کمتر بودن مقدار ترکیبات درون زای تولیدکننده سیانید در ریشه های آن ها می باشد.
سیستم ریشه ای این درختان گسترده و سخت است. اگر لازم باشد ریشه این گیاه حتی تا عمق سه الی پنج متر نیز نفوذ می کند. کشت آلوها در خاک های کم عمق و خشک موجب ایجاد پیچیدگی برگ ها و صمغ دار شدن میوه ها می گردد.
سایر موارد:
کرم آلو ،آشنایی و چگونگی کنترل آن
تمام آنچه باید درباره درخت گلابی بدانیم !
آبیاری آلو
رعایت دور منظم آبیاری به ویژه در درختان جوان آلو، یکی از مهم ترین ضروریات است. دوره های فراوانی آب و خشکی موجب رشد نامطلوب درختان گردیده و از قدرت رویشی و زایشی درخت می کاهد.
به دلیل اینکه آلو و گوجه به آبیاری زیادی نیاز دارند، کشت گیاهانی که به آب کم نیاز دارند در مجاورت آن ها توصیه نمی شود. لازم به یادآوری است که به دلیل زودکنش بودن به شرایط غرقابی و تهویه نامناسب، در آبیاری های زیاد و بی رویه آلو، به ویژه اگر درخت بر روی پایه های هلو پیوند شده باشد، درخت آلو از بین خواهد رفت.
برنامه ریزی آبیاری برای باغات آلو وظیفه مهم کشاورزان است که باید در طول ۱۲۰ تا ۱۶۰ روزی که میوه روی درخت است و حتی در طول دوره تشکیل و تولید جوانه ها نیز به خوبی اجرا شود.
با این حال رطوبت ذخیره شده در خاک از بارندگی زمستانه، آب مورد نیاز را تا زمان گلدهی تأمین می کند و بهتر است برای بعد از این مرحله به برنامه ریزی آبیاری توجه کرد.
در هرحال، اولین مرحله بحرانی از نظر آب در باغ آلو زمانی است که میوه ها ریزش می کنند. اگر در آن موقع تنش آبی وجود داشته باشد، مقدار ریزش میوه زیادتر خواهد بود. مرحله دیگر شکنندگی گیاه به کم آبی، زمان تفکیک جوانه هاست.
همچنین تأمین مقدار بهینه آب در دو تا سه هفته قبل از رسیدن نیز تأثیر بسزایی در مقدار تولید میوه دارد. کمبود رطوبت در دسترس گیاهان آلو و گوجه، موجب کوچکی اندازه میوه ها می شود. عکس العمل درخت آلو نسبت به تأمین مقدار مطلوب آب، کاملاً رضایت بخش است.
