آفات باقلا و راه های مبارزه با آن ها
آفات باقلا که از عوامل کاهش دهنده عملکرد این گیاهان است. که شناسایی صحیح و مدیریت به موقع آن ها می تواند تا حد زیادی در افزایش تولید این محصولات، موثر باشد.
مهم ترین آفات باقلا
شته سیاه باقلا
شته سیاه باقلا آفتی پلی فاژ (میزبان طیف وسیعی) می‌باشد. و در سراسر جهان پراکنده است. این شته زمستان را روی شمشاد و تمشک به سر می‌برد و در بهار روی انواع دیگر گیاهان زندگی می کند.
این آفت به دلیل خسارت مستقیم روی گیاه و نیز انتقال ویروس اهمیت زیادی دارد. چون این شته می تواند ناقل حدود سی ویروس بیمارگر درگیاهان مختلف باشد. عالوه بر این شته، شته لگومینوز و شته نخود از دیگر شته هایی می‌باشد که به باقلا خسارت می‌زند.
مشخصات شته باقلا
- شته سیاه باقلا ( Aphis fabae Scopoli) به دو صورت ماده های بالدار و ماده های بی بال زنده زا در طبیعت مشاهده شده است.
- بـدن ایـن شته ها به شکل بیضوی و به رنگ سیاه براق و در برخی مواقع به رنگ سیاه تا سبز زیتونی می‌باشد.
- روی شـکم پـوره هـا ( نوزادان) لکه های سفید مومی مشاهده می شود.
- تخم ها به شکل کروی و سیاه رنـگ هستند و مـاده هـا بـه صورت دسته ای تخم ها را بر روی باقلا می گذارند.
کنترل
به دو صورت بیولوژیک و شیمیایی میتوان شته سیاه باقلا را کنترل نمود.
کنترل بیولوژیک
اینکـه چـه میزانی از جمعیت دشمنان طبیعی می توانند از افزایش جمعیت شـته هـا جلـوگیری کننـد، شـناخته شـده نیسـت. در بیشتر موارد نیاز به کنترل شیمیایی نمی‌باشد.
مطالعات اخیر نشان داده، که زنبور پارازیتوئید لیزیفلبوس و کفشدوزک شکارگر هیپودامیا به ترتیب فعالیت پارازیتیسمی و شکارگری روی این شته داشته اند.
کنترل شیمیایی
در صورت نیاز، جهت کنترل شیمیایی شتهه ا استفاده از حشره کش های زیر استفاده گردد.
| میزان استفاده در هکتار | نام حشره کش |
| 1/5 1- لیتر در هکتار | اکسی دیمتون متیل ۲۵ درصد EC |
| 1/5 1- لیتر در هکتار | دیمتوات ۴۰ درصد EC |
| 0/75 کیلوگرم در هکتار | اسفیت |
سرخرطومی ریشه
گونه سیتونیا لینه آتوس sitona lineatus دارای پراکنش وسیع در تمام مناطق مدیترانهای بوده ولی گونه سیتونیا لیموسوس فقط در برخی مناطق وجود دارد.
مشخصات سرخرطومی ریشه
سرخرطومی ریشه دارای مشخصات ظاهری زیر می‌باشد.
- از خصوصیات مهم ظاهری این جنس دارا بودن یک خرطوم کوتاه و پهن می‌باشد. که سطح پشتی آن با پیشانی در یک امتداد قرار گرفته است.
- اندازه بدن در حشرات کامل ۴ تا ۵ میلی متر است.
- بدن باریک به رنگ قهوه ای هست. که از پولک خای زیادی پوشیده شده است.
مدیریت
- با از بین بردن بقایای گیاهی پناهگاهی برای حشرات کامل در زمستان وجود ندارد. در نتیجه تراکم آفت کمتر خواهد شد.
- رعایت تناوب زراعی و شخم عمیق نیز از دیگر روش های کنترلی این آفت محسوب می شوند.
- اغلب علیه حشرات کامل مبارزه انجام می شود، چون لاروها در داخل زمین و دور از دسترس هستند. در مناطق گرم و خشک تر بالغین زمستانگذران در ماه های دی و بهمن و حشرات نو ظهور در خرداد ماه در مزارع ظاهر می شوند.
- طبق توصیه سازمان حفظ نباتات می توان در موقع لزوم از دیازینون ۱۰ درصد G و یا دیازینون ۶۰ درصد EC به میزان یک لیتر در هکتار همزمان با ظهور حشرات کامل هر نسل استفاده نمود.
سرخرطومی ساقه
سرخرطومی ساقه lixus algirusیکی دیگر از آفات باقلا می‌باشد.
مشخصات سرخرطومی ساقه
مشخصات ظاهری سرخرطومی ساقه :
- بدن این حشره کشیده و کوچک می باشد.
- طول بدن حدود ۸ میلی متر و پوشیده از کرک های زرد است که آن را به رنگ زرد نشان می‌دهد. ولی چنانچه سرخرطومی ها با دست گرفته شوند کرک های زرد پاک شده و رنگ اصلی بدن که سیاه است مشاهده می‌شود.
- خرطوم این حشره بلند و کمی خمیده است.
مدیریت
شخم عمیق پس از برداشت محصول و وجین علف های هرز در کنترل این آفت تاثیرگذار می‌باشد. این آفت دشمنان طبیعی زیادی از قبیل زنبورهای هابروبراکون، براکون، تلنموس، انتدون و اسکمبوس دارد که لارو و شفیره این آفت را پارازیته می کنند.
مطالب مرتبط:
آفت سوسک باقلا و راه های مبارزه با آن
آفت شته سیاه باقلا و راههای کنترل آن
پروانه لوبیا
پروانه لوبیا Lampides boeticusیکی از آفات بقولات در ایران می‌باشد.که روی لوبیا چشم بلبلیو باقلا فعالیت میکند. این آفت از کرج، دزفول، اهواز و ورامین گزارش شده است.
مشخصات پروانه لوبیا
آفت پروانه لوبیا دارای مشخصات ظاهری زیر می‌باشد.
- حشره کامل پروانه ی کوچکی است که رنگ آن آبی مایل به بنفش یا آبی مایل به قهوه ای می‌باشد.
- طول این پروانه ۱۰-۱۳ میلی متروعرض آن با بالهای باز۳۰-۳۵ میلی متراست.
- بال های این پروانه در زمان استراحت باز و به شکل شیروانی قرار می گیرد.
- در انتهای بال های عقبی و نزدیک به زاویه عقبی دارای یک جفت خال سیاه یا درشت می‌باشد. که ما بین آنها یک جفت زائده دم مانند وجود دارد.
مدیریت
در اواخر بهار نسل اول پروانه ها تخمهای خود را روی علفهای هرز و سایر میزبان ها غیر ازحبوبات می‌گذارد. تا اینکه گلهای این گیاهان ظاهر شوند. بنابراین
لاروهای پروانه های نسل دوم روی حبوبات خسارت زا هستند .آفت به راحتی با سموم تماسی یا تماسی نفوذی قابل کنترل می‌باشد. از زنبوهای پارازیتوئید براکیمریا لاسوس و تتراستیکوس عیاری به عنوان دشمنان طبیعی این آفت گزارش شده است.
شب پره زمستانی (کرم طوقه بر)
از دیگر آفات گیاه باقلا شب پره زمستانی یا کرم طوقه بر Agrotis spp می‌باشد.
مشخصات کرم طوقه بر
- حشره کامل کرم طوقه بر شب پره بزرگی می‌باشد.
- روی بال های جلویی سه لکه به ترتیب از قاعده بال تا انتهای بال شامل لکه گرد، مثلثی و لوبیایی شکل است.
- بال های زیـری بـه رنـگ روشـن می‌باشد
- رنگ لاروها متغیر بوده و از خاکستری تـا سیاه دیده می شود
مدیریت
تشخیص به موقع خسارت و توجه به نشانه هایی چون پژمردگی لکه های بوته ها در مزرعه در موفقیت مدیریت کرم طوقه بر اهمیت دارد. اگر خاک پای این بوته ها کمی عقب زده شود، لاروهای این آفت در نزدیکی طوقه گیاه دیده می شوند.
- استفاده از تله های فرمونی جهت ردیابی آفت و تعیین زمان مبارزه
- شخم عمیق بعد از برداشت محصول
- از بین بردن بقایای گیاهی نیز جهت مبارزه
