گیاه شوید و آشنایی با مراحل کاشت و برداشت آن
گیاه شوید
گیاه شوید با نام علمی Anethum graveolens dhi گیاهی یکساله و علفی است که از ارتفاع ۱۱ سانتی متر تا یک متر رشد می کند. ساقه آن قائم، استوانه ای و بی کرک است. برگها سبز تیره و بی کرک و گلهای آن کوچک و زرد رنگ است و بصورت گروهی مانند چتر در انتهای شاخه گل دهنده قرار دارند که مخروطی شکل و به رنگ سفید می باشند.
میوه این گیاه بیضوی و مسطح به طول ۳ تا ۱ میلی متر و به عرض ۳ میلی متر و به رنگ قهوه ای شکلاتی روشن است. گل های ریز و زرد رنگ شوید با آنکه نوش کم تولید می کند ولی کم و بیش مورد بازدید زنبور عسل قرار می گیرند.
قسمت مورد استفاده این سبزی، میوه و برگ آن است. میوه ها فندقه و تخم مرغی شکل، به رنگ قهوه ای و چهار حجره ای، چهار فندقه و شیزوکارپ است. برگ شوید دارای اسانس دیگرمواد و تخم شوید دارای تانن یک ماده رزینی یک ماده چرب و اسانس روغنی فرار می باشد.
نیازهای رشدی شوید
شوید نیازمند خاک هایی با متوسط بافت، حاصلخیز است.
شوید حساس به شوری است.
این گیاه تا شروع مرحله زایشی به سرما مقاوم است.
بذور شوید در ۵ درجه سانتیگراد جوانه می زنند.
گیاه شوید در دمای ۲۵ – ۲۰ درجه سانتیگراد بیشترین رشد را دارد.
جدیدترین خبرها و مطالب کشاورزی ایران و جهان را در کانال تلگرامی ثمر بخوانید. (کلیک کنید)
آماده سازی زمین و کاشت شوید
شوید در غالب نقاط ایران پرورش می یابد. علاوه بر آن در نواحی مختلف ایران مانند تبریز، خراسان و غیره به صورت خودرو و نیمه خودرو یافت می شود.
زمین را در پائیز شخم می زنند و با کودهای دامی و شیمیایی فسفره و پتاسه تقویت می کنند. زمین مزبور را در اواخر اسفند تا اوایل فروردین ماه با دیسک و ماله آماده می سازند و به صورت کرت هایی به ابعاد ۵۰ × ۲۰ متر در می آورند.
بهترین موقع برای کاشت شوید در پایان فصل سرما است یعنی زمانی که متوسط دما ۱۰ – ۸ درجه سانتیگراد باشد.
عمق کاشت بذر شوید ۳ – ۱ سانتیمتر انتخاب می شود. شوید را با تراکم ۲۰ × ۱۰ سانتیمتر جهت برداشت اندام های رویشی و با تراکم ۵۰ × ۱۰ سانتیمتر برای بدست آوردن بذور کشت می کنند. مقدار بذر مصرفی شوید ۲۰ – ۱۰ کیلوگرم در هکتار است. دوره رویش شوید ۱۲۰ – ۱۰۰ روز است.
شوید به کودهای دامی به میزان ۳۰ – ۲۰ تن در هکتار نیازمند است.
کود ازته مورد نیاز ۱۰۰ – ۸۰ کیلوگرم است که باید در ۳ – ۲ نوبت به کار رود.
آبیاری شوید بلافاصله پس از کاشت بذر ضروی است و باید با دور آبیاری ۷ – ۵ روز انجام شود.
برداشت شوید
برداشت اندام های رویشی در خرداد تا اوایل تابستان انجام می گردد. برداشت بذر شوید با دست و از اواخر تیر ماه امکان پذیر است. برگ های برداشت شده را بلافاصله در سایه خشک می کنند و گرنه سیاه یا زرد می شوند. عملکرد اندام های رویشی تازه ۲۵ – ۲۰ تن در هکتار است که از آنها حدود ۸۰ کیلوگرم اسانس حاصل می گردد.
مطالب مرتبط:
گیاه دارویی بابونه از کاشت تا برداشت
گیاه دارویی سیاه دانه از کاشت تا برداشت
گیاه دارویی رازیانه از کاشت تا برداشت
خواص درمانی
برگ شوید طبیعتی گرم و خشک دارد. میوه شوید دارای اثرات درمانی مشابه رازیانه و زیره سیاه است و اثر نیرودهنده، مقوی معده، هضم کننده غذا، بادشکن، مدر، ضد تشنج، رفع استفراغ، آرام کننده و زیاد کننده ترشحات شیر را دارد.
اسانس روغنی آن ضد انگل قوی می باشد هم چنین دم کرده تخم شوید مقوی معده و باد شکن است. برای تسکین درد معده، رفع دل پیچه اطفال، رفع کم شدگی شیر زنان وبر طرف کردن بی خوابی اث مفید دارد.
در استعمال خارجی اثر نرم کننده و التیام دهنده دارد. ولی بیشتر در مصارف داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و استعمال میوه شوید در فرمول تهیه بعضی از فرآورده های ضد نفخ کودکان شیرخوار وارد می شود در تغذیه به عنوان طعم دهنده و نیز مصلح برخی از غذاها با طبیعتی سرد از جمله ماهی و برنج می باشد.