زنبورهای گرده افشان بامبل و نقش آن ها در گرده افشانی
زنبورهای گرده افشان بامبل به عنوان مهم ترین جانوران گرده افشان میلیون ها سال قبل از انسان اقدام به گرده افشانی گیاهان مختلف نموده و از اصلی ترین مسبب های تنوع زیستی به شمار می روند.
زنبورهای گرده افشان بامبل
این زنبورهای گرده افشان بامبل از جنس Bombus دارای گونه های متعددی می باشد ولی گونه terrestris.B به دلیل پراکندگی طبیعی زیاد در منطقه اوراسیا و همچنین توانایی تولید کلنی بزرگ و قدرت سازگاری با شرایط پرورش برای تجاری سازی انتخاب شده است.
زنبور عسل ، مهم ترین گرده‌افشان عمومی است. با انجام عمل گرده افشانی، حشره ای بسیار مفید و ارزشمند در تغذیه انسان و تولید با کیفیت و اقتصادی محصولات کشاورزی نیز به شمار می رود.
معرفی زنبورهای گرده افشان بامبل
زنبورهای بامبل قدرت تولید عسل را دارند اما این زنبورها عسل را در حد مصرف خودشان تولید می کنند. زنبور های بامبل به گرده به عنوان یک منبع پروتئینی برای نمو الرو ها و ساخت کلونی نیاز دارند.
آنها همچنین به شهد به عنوان یک منبع کربوهیدرات برای تامین انرژی نیازمند هستند.
جدیدترین خبرها و مطالب کشاورزی ایران و جهان را در کانال تلگرامی ثمر بخوانید. (کلیک کنید)
نقش گرده افشانی و زنبورهای گرده افشان بامبل
امروزه در بسیاری از مناطق دنیا به منظور کمک به عمل گرده افشانی و افزایش عملکرد و کیفیت محصول تولیدی، تولیدکنندگان محصولات گلخانه ای از استقرار کلونی های زنبور (به خصوص زنبورهای بامبل) در گلخانه استفاده می کنند و افزایش عمل گرده افشانی گل ها (به ویژه در فصل سرما که میزان تولید دانه گرده کم می شود) از جمله راهکارهای مؤثر جهت افزایش کمی و کیفی بسیاری از محصوالت گلخانه ای است.
مطالب مرتبط:
زنبور تریکوگراما گامی به سوی مبارزه بیولوژیک آفات
به عنوان مثال تأثیر عمل گرده افشانی بر تولید چند محصول کشاورزی به شرح ذیل می باشد:
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی دارای گل های کامل و گیاهی خودگرده افشان است. مشکالت ناشی از گرده افشانی ضعیف در این گیاه شامل تشکیل میوه های بدشکل، میوه های کوچک و ریزش گل ها (عدم گرده افشانی) می باشد.
در مزرعه گرده افشانی گل ها توسط باد و حشرات صورت می گیرد اما در محیط گلخانه برای اطمینان از حداکثر تشکیل میوه باید به گرده افشانی توجه شود لذا الزم است در شرایط گلخانه ای، گل های گوجه فرنگی به وسیله حشرات به ویژه زنبورهای بامبل گرده افشانی شود.
فلفل دلمه ای
فلفل دارای گل های کامل است و هر چند از نظر گرده افشانی گیاهی خودگشن است اما تا حدودی دگر گشنی هم در آن وجود دارد. شکل میوه در طی تشکیل تخمدان هم تحت تاثیر دما و هم عدم وجود بذر قرار می گیرد. میوه بدون بذر، کوچکتر، صاف با پریکارپ نازکتر از حد معمولی و دارای شکل نامنظم می باشد.
در فضای باز حشرات به عنوان عامل دگر گرده افشانی در فلفل در نظر گرفته می شوند اما در محیط گلخانه خصوصا” در ماه های سرد سال، جوانه زنی دانه های گرده کم است بنابراین به منظور افزایش تولید میوه و بهبود کیفیت محصول استفاده از زنبورهای بامبل(bees bumbel) در گلخانه توصیه میگردد.
طالبی
دانه های گرده در کدوئیان از جمله طالبی سنگین و چسبنده می باشد. در مزرعه باد عامل گرده افشانی است اما در محیط گلخانه، گرده ها توسط باد جابجا نمی شوند.
با توجه به اهمیت گرده افشانی برای طالبی بویژه گل های ماده تشکیل شده در اولین مرحله (با تلقیح این گل ها تولید میوه های زودرس و بزرگ تولید می کنند) برای گرده افشانی معموال” از زنبور استفاده می شود و بهترین کار رها کردن زنبورهای بامبل در گلخانه می باشد.
هندوانه
هندوانه گیاهی یک پایه بوده و گل های نر و ماده ی آن به طورجداگانه روی یک بوته قرار دارند و گیاهی است دگر گرده افشان که حشرات به ویژه زنبور عسل نقش مهمی در گرده افشانی آن دارند.
توت فرنگی
در توت فرنگی برای ایجاد میوه با شکل مناسب همه مادگی های گل باید گرده افشانی شوند. در فضای باز باد و حشرات به توزیع مناسب گرده توت فرنگی کمک می کنند. در شرایط گلخانه برای انجام عمل گرده افشانی و تلقیح بهتر گل های توت فرنگی می توان از کندوی زنبور بامبل استفاده نمود.
