اهمیت تغذیه پروتئین در گاو شیری

0

تغذیه پروتئین در گاو شیری زنجیره­ ای است که از ۵۰ یا بیشتراز ۵۰ اسید آمینه تشکیل شده است. اسید آمینه برای تامین احتیاجات نگهداری گاو، رشد استخوان و ماهیچه، رشد جنین و تولید شیر لازم است. همواره می­دانیم که گاو به اسید آمینه نیاز ضروری داشته و باید جیره را برای اسیدهای آمینه بالانس کرد.

اهمیت تغذیه پروتئین در گاو شیری

متخصصین تغذیه برای بالانس اسیدهای آمینه جیره به چند دلیل با مشکلاتی مواجه بوده ­اند. نخست اینکه تعیین میزان اسید آمینه تولید شده توسط میکروب­ ها در شکمبه مشکل است. ثانیا میزان پروتئین  جیره که از شکمبه فرار می­ کند نامشخص است. امروزه مدل­ های پیشرفته رایانه­ ای تا حدودی توانسته­اند برای رفع این مشکلات راهگشا باشند. با توجه به پیچیدگی اکوسیستم شکمبه متخصصین تغذیه جیره گاوهای شیری را بر اساس نیاز به پروتئین خام بالانس می­ نمایند.

پروتئین خام  بر اساس یک روش ساده محاسبه می­ شود ( نیتروژن خوراک ×۶/۲۵). نیاز گاو شیری به پروتئین خام بستگی به وزن دام، میزان تولید شیر و وضعیت فیزیولوژیکی آن دارد. یک گاو با وزن زنده ۵۹۱ کیلوگرم و تولید روزانه ۴۱ کیلوگرم شیر با چربی ۳/۵ درصد روزانه نیازمند ۴۰۵ گرم پروتئین برای تامین نیاز نگهداری خود و ۳۴۴۰ گرم برای تولید شیر ( مجموعاً ۳۸۴۵ گرم)  است. اگر این گاو روزانه ۲۳ کیلوگرم ماده خشک مصرف نماید باید میزان پروتئین جیره ۱۶/۹ درصد باشد. در ابتدای شیردهی نیاز به پروتئین ۱۰-۵ درصد بیشتر است.

مکمل پروتئینی

در روده سه منبع تامین اسید آمینه وجود دارد: منبع اول و اصلی، میکروب هایی هستند که از شکمبه عبور کرده و وارد روده شده­ اند. در یک مطالعه انجام شده میزان پروتئین خام موجود در بدن باکتری ­ها ۵۶-۳۹ درصد ماده خشک بدن تعیین گردید. نیتروژن اسیدآمینه­ ای ۶۷ درصد پروتئین باکتریایی را تشکیل می­ دهد. دومین منبع، پروتئین خوراک است که از هضم در شکمبه گریخته و وارد روده شده است.

سومین منبع، پروتئین اندوژنوس است. پروتئین میکروبی ۷۵-۵۰ درصد از کل پروتئین جذب شده در روده را تامین می­ کند. در تنظیم جبره برای پروتئین، هدف اصلی باید تولید حداکثر پروتئین میکروبی باشد و سپس مابقی پروتئین مورد نیاز از طریق مکمل­ های پروتئینی تامین شود که از تخمیر در شکمبه فرار می­کنند. این راهبرد ضمن تامین یک منبع اقتصادی پروتئین، باعث افزایش هضم نشاسته و فیبر و در نتیجه تولید بیشتر اسیدهای چرب فرار به عنوان منبع انرژی می­ شود.

تغذیه پروتئین در گاو شیری

انواع تغذیه پروتئین در گاو شیری

پروتئین محلول (Soluble Protein)

ا- شامل آمونیاک، نیتروژن، نیترات، پپتیدها و بعضی از پروتئین­ های حقیقی است.

۲- بلافاصله در دسترس میکروب­ های شکمبه قرار می­ گیرد.

۳- به میزان زیادی در سیلوی یونجه وجود دارد.

۴- با مخلوط کردن خوراک با یک محلول بافر به مدت یک ساعت اندازه­ گیری می ­شود.

۵- بخشی از RDP است.

پروتئین قابل تجزیه (DIP or RDP)

۱- شامل پروتئین­ های حقیقی است که به تدریج در شکمبه هضم می­شود.

۲- از طریق آنزیم یا قرار دادن خوراک در کیسه­ های دارکون و قرار دادن کیسه ­های مذکور در شکمبه از طریق فیستوله اندازه­ گیری می­ شود.

پروتئین غیر قابل تجزیه (RUP or UIP) یا پروتئین فرعی یا پروتئین فرار

۱-   تمام پروتئینی است که در شکمبه تجزیه نمی­شود.

۲-   شامل پروتئینی است که در سراسر روده کوچک برای جذب در دسترس است.

RDP و RUP به دوشکل بیان می­شوند، گاهی اوقات به شکل درصدی از ماده خشک خوراک یا جیره بیان می شود اما در بیشتر اوقات به صورت درصدی از پروتئین خام در خوراک بیان می­ شود. به عنوان مثال اگر خوراک دارای ۲۰درصد پروتئین خام  و ۸ درصد (بر اساس ماده خشک) پروتئین محلول باشد ۸ درصد پروتئین محلول در خوراک معادل ۴۰ درصد کل پروتئین خام جیره می­ باشد.

پروتئین غیر قابل دسترس ( ADF – CP) یا پروتئین باند شده

۱-   برای دام قابل استفاده نیست.

۲-   در اثر حرارت دیدن شدید پروتئین به وجود می ­آید

۳-   بخشی از RUP به حساب می­آید

۴-   با جوشاندن درشوینده اسیدی اندازه ­گیری می­ شود.

پروتئین میکروبی

در بحث تامین پروتئین، هدف نخست و اصلی تولید پروتئین میکروبی است. برای این منظور باید نیتروژن و اسید آمینه کافی در اختیار میکروب ها قرار گیرد. میکروب ها نیتروژن، اسید آمینه و کربوهیدرات را مصرف کرده و آن را در بدن خود تبدیل به پروتئین می­ کنند. میکروب ها سپس وارد روده شده و در آنجا هضم و به عنوان منبع اسید آمینه مورد استفاده دام قرار می ­گیرند.

همچنین میکروب های شکمبه برای رشد مطلوب، به منبع پروتئین (نیتروژن) و کربوهیدرات به صورت همزمان احتیاج دارند. اگر میزان پروتئین قابل دسترس بسیار بالا باشد ولی کربوهیدرات در دسترس نباشد میکروبهای شکمبه پروتئین را به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار می­ دهند.

به عنوان مثال سیلوی یونجه و سویای خام دارای میزان بالایی از پروتیئن سهل الوصول بوده و لذا باید در هنگام استفاده از آنها از یک منبع کربوهیدراتی قابل دسترس استفاده شود، فرآوری سویا سرعت دسترسی به پروتئین را کاهش می­ دهد بنابراین باید از یک منبع کربوهیدراتی استفاده کرد که سرعت تجزیه و دسترسی به آن متناسب با سرعت تجزیه و دسترسی به سویای عمل­ آوری شده باشد.

متناسب با افزایش دسترسی به کربوهیدرات، میزان بیشتری از پروتئین جیره در ساخت پروتئین میکروبی مورد استفاده قرار می­ گیرد. پروتئین محلول، به سرعت پروتئین مورد نیاز برای میکروب­ ها را فراهم می­ کند. پروتئین قابل تجزیه، پروتئین مورد نیاز باکتری ­ها را برای مدت زمان بیشتری فراهم می نماید. میزان مناسبی از هر دو نوع پروتئین (SIP  و DIP ) به عنوان مکمل برای  کربوهیدرات­هایی که هم سریع و به تدریج تجزیه می ­شوند مورد نیاز است.

مطالب مرتبط:

آشنایی با مراحل اصلاح سم در گاو

ملاس در خوراک دام و طیور و کاربردهای آن

نیاز گاو به انواع تغذیه پروتئین در گاو شیری

دومین هدف در تغذیه گاو تامین کافی پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه (RUP) است تا در کنار پروتئین میکربی سنتز شده در شکمبه احتیاجات پروتئینی گاو را تامین نماید. پروتئین جذب شده به تمام پروتئینی گفته می­شود که از طریق روده جذب شده است و شامل پروتئین میکربی و پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه است. مکمل پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه باید با لحاظ داشتن میزان پروتئین میکربی تامین شده و نیاز گاو جهت تولید شیر، به جیره اضافه شود.

بر اساس NRC 1989   یک گاو با وزن ۵۹۱ کیلوگرم و تولید شیر ۴۲/۳ کیلوگرم ۳/۵ درصد چربی، نیازمند ۲/۴۲ کیلوگرم RDP و ۱/۴ کیلوگرم RUP است. این میزان پروتئین با مصرف ۶۲۲/۶ کیلوگرم خوراک دارای ۱۶/۸ درصد پروتئین (که ۶۳/۲۵ درصد RDP و ۳۶/۷۴ درصد RUP باشد) قابل تامین است. گاوهای کم تولید میزان کمتری RUP نیاز دارند زیرا احتیاجات پروتئینی آن­ها کم است.

به همین دلیل درصد بالاتری از احتیاجات پروتئینی آن­ها از طریق پروتئین میکربی تامین می­شود. روش معمول برای افزایش RUP  حرارت دادن و دناتوره کردن پروتئین است. البته مدت و شدت حرارت باید با دقت خاصی کنترل شود . میزان و شدت حرارت­ دهی به پروتئین باید به شکلی باشد که قابلیت هضم پروتئین حرارت دیده در شکمبه کاهش یافته اما توسط آنزیم ­ها و اسیدهای دستگاه گوارش به راحتی شکسته شود.

متاسفانه گاهی اوقات در اثر حرارت زیاد واکنش میلارد در پروتئین اتفاق می­ افتد. در اثر این واکنش پروتئین با کربوهیدرات واکنش نشان داده و لیگنینی می­ شود. در چنین حالتی پروتئین غیر قابل هضم می ­شود. به همین دلیل در خوراک ­هایی نظیر سویای حرارت دیده، دانه های تقطیری و سیلوی علوفه باید پروتئین غیرقابل دسترس را اندازه­ گیری کرد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

تماس با ما ( اینجا کلیک کنید )